Üretim ve satışlarda toparlanma yok

24 Haziran 2019





Geçen yılın yaz aylarından bu yana düşüşte olan sanayi üretimi ve reel perakende satışlar 2019'un ikinci çeyrek dönemine de bu eğilimle girdi.





DR. ORHAN KARACA
okaraca@ekonomist.com.tr





Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) verilerine göre, sanayi üretimi nisan ayında geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 1,4 geriledi. Nisan ayında reel perakende satışlarda da yıllık bazda yüzde 5,7 düşüş yaşandı.





Öncelikle sanayi üretimindeki duruma bakarsak, nisan ayındaki düşüşün önceki aylara çekiyor. Bu durum ilk bakışta bir toparlanma işareti sanıla-bilir ama gerçekte öyle değil.





Çünkü nisan ayında sanayi üretimindeki düşüşün hız kesmesi "takvim etkisi"nden yani işgünü sayısının geçen yılın aynı ayındakinden fazla olmasından kaynaklanıyor.





Nitekim TÜİK'in takvim etkisinden arındırılmış verileri mart ayında yüzde 2 olan düşüş oranının nisan ayında yüzde 4'e çıktığını gösteriyor. Bu da bir toparlanmaya değil tam tersine tekrar dibe dönüşe işaret ediyor.





Takvim etkisinden sanayi üretimine kıyasla daha az etkilenen reel perakende satışlarda ise ham verilerde de düşüşün tekrar hızlandığı görülüyor.





Reel perakende satışlardaki düşüş mart ayında yüzde 4,7 iken nisan ayında 1 puan daha yüksek gerçekleşmiş bulunuyor.





Sanayi üretimi ile reel perakende satışlardaki gelişmeleri birlikte değerlendirdiğimizde, iç talepteki gerilemenin ve ekonomideki küçülmenin nisan ayında da sürdüğünü söyleyebiliriz.





Gözlemlerimiz mayıs ve haziran aylarında da durumun pek değişmediğine işaret ediyor. Bu da ekonomide ikinci çeyrekte de küçülme görebileceğimiz anlamına geliyor.