AYŞEGÜL SAKARYA
asakarya@ekonomist.com.tr
Farklı bir kültürü tanıma isteği, daha iyi bir eğitim alma gibi pek çok farklı dinamik gençleri yurtdışında eğitim almaya yönlendiriyor. Son yıllarda hızla artan bu eğilim yurtdışı eğitimi dünya genelinde dev bir pazar haline getirmiş durumda.
Dünyada 5,5 milyondan fazla öğrencinin kendi ülkesinden başka bir ülkede eğitim aldığı tahmin ediliyor. OECD'nin tahminlerine göre bu rakam 2025 yılında 8 milyona ulaşacak.
Türkiye'nin bu pazardaki payı henüz çok düşük. Yılda 100 bin öğrenci Türkiye'den yurtdışına eğitim için çıkarken, 125 bin öğrenci de Türkiye'ye geliyor. Türkiye'nin 2023 hedefi 200 bin uluslararası öğrenciye eğitim vermek.
TÜRKİYE'NİN CAZİBESİ ARTIYOR
Son dönemde Türkiye, yaşam ve eğitim maliyetlerinin birçok Avrupa ülkesine, ABD ve Kanada'ya göre oldukça uygun olması ve üniversitelerin tüm dünya ülkeleriyle eğitimde işbirlikleri yapması nedeniyle bir cazibe merkezi haline gelmiş durumda.
Türkiye'deki 125 bin yabancı öğrencinin yarısına yakını vakıf üniversitelerinde paralı eğitim alıyor. Bu da yurtdışı eğitimden kazanılan tutarın artmasını sağlıyor. 2017 yılı rakamlarına göre Türkiye'nin yabancı öğrencilerden elde ettiği gelir 34 milyon Euro civarında.
IEFT Yurtdışı Eğitim Fuarları Genel Müdürü Deniz Akar, önümüzdeki dönemde bu rakamların daha da artacağını söylüyor. Türkiye'de uluslararası öğrencilere yönelik projelerin artması, bedelli askerlik uygulamasının devlet ve vakıf üniversitelerine önemli gelir sağlayan yüksek lisans programlarına başvuruları düşürmesi gibi nedenler üniversitelerin de bu alana yönelik çalışmalarını artırmasına yol açtı.
13 ÜNİVERSİTEYLE İŞBİRLİĞİ
Uluslararası öğrenci sayısının artırılması son dönemde bir devlet politikası olarak öne çıkıyor. Süreçlerin hızlandırılması ve kolaylaştırılması için Milli Eğitim Bakanlığı ile üniversiteler arasında protokoller yapılmaya başladı.
Bu kapsamda Milli Eğitim Bakanlığı'nın farklı ülkelerdeki okulları YÖS için sınav merkezi olarak kullanılabilecek ve buralarda görev yapan öğretmenler de gözetmenlik yapabilecek. İmzalanan protokollerle bu alanda işbirliğine gidilen üniversite sayısı 13'ü buldu.
ÜNİVERSİTELER NE YAPIYOR?
Sabancı Üniversitesi'nde, Azerbaycan, İran, Fas, Mısır, Pakistan gibi ülkelerden öğrenciler bulunuyor. Yurtdışı tanıtım ve öğrenci temin ekibi bulunan üniversite hedef ülkeler belirleyip bu ülkelerdeki eğitim fuarlarına katılıyor. Hedef ülkelerde fuarların yanı sıra bu ülkenin önde gelen liselerine ziyaretler de yapmaya çalışıyor.
Sabancı Üniversitesi Uluslararası Tanıtım ve Pazarlama Yöneticisi Melike Kahraman Üstün, bu liselerin kolej danışmanları ile görüşmeye çalıştıklarını söylüyor. Üstün, "Uluslararası öğrenci oranımız yüzde 7 civarında. Bu oranı en az yüzde 10'a çıkarmayı hedefliyoruz" diyor.
Özyeğin Üniversitesi'nin 56 ülkeden 466 kayıtlı uluslararası öğrencisi bulunuyor. Uluslararası öğrenci sayısının toplam öğrenci sayısına oranı ise yüzde 5,4. Üniversite kurumsal hedef olarak orta vadede uluslararası öğrenci sayısını toplam öğrenci sayısının yüzde 10'una ulaştırmayı hedefliyor. Özyeğin Üniversitesi Uluslararası Ofis Direktörü Miraç Özar, Türkiye'nin üniversite eğitimi için cazibe merkezi olmayı sürdürdüğünü söylüyor.
Özar, "Türkiye'ye üniversite eğitimi için gelen öğrencilerin ülkelerine bakıldığında, bu ülkelerin Türkiye ile ilgili kültürel ve din parametreleri açısından ortak noktaları olduğu görülüyor. Bu ortak özellikler, dövizdeki dalgalanmalara rağmen, Türkiye'yi onlar açısından birinci tercih olarak akla getiriyor" diye konuşuyor.
KENDİ ÜCRETİNİ ÖDEYENLER ARTIYOR
Altınbaş Üniversitesi de son dönemde uluslararası öğrenci sayısını artırmayı hedefliyor. Halihazırda üniversitenin 11 bin 90 öğrencisi bulunuyor. Bu öğrencilerin yüzde 27,7'sini uluslararası öğrenciler oluşturuyor.
Üniversitede eğitim alan öğrenciler arasında en kalabalık grupları, Irak, Suriye, Nijerya, Mısır, Ürdün, Libya, Filistin, Yemen, Fas ve Pakistan'dan gelenler oluşturuyor.
Altınbaş Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Çağrı Erhan, geçtiğimiz yıllara göre en önemli farklılığın ise devlet burslusu öğrencilerin yanında, eğitim ücreti ödeyerek Türkiye'ye gelen öğrencilerin sayısındaki artış olduğunu belirtiyor.
Altınbaş Üniversitesi, Ortadoğu ülkeleri başta olmak üzere yakın coğrafyadaki ülkelerde uluslararası tanıtım faaliyetleri yürütüyor. Üniversitenin amacı 2023 yılına kadar uluslararası öğrenci oranını yüzde 30'un üzerine çıkarmak.
74 bin öğrencisi bulunan Akdeniz Üni-versitesi'nin 2 bin 400 uluslararası öğrencisi bulunuyor. Lisans ve ön lisans programlarında öğrenim görmek isteyen uluslararası öğrenciler için Akdeniz Üniversitesi 'uluslararası öğrenci sınavı' (AKDENİZ YÖS) yapılıyor.
106 farklı ülkeden öğrencinin bulunduğu üniversiteye en büyük talep Azerbaycan, İran, Rusya ve Kazakistan'dan geliyor. Önümüzdeki dönemde uluslararası öğrenci sayısının artırılması için 28 ülkede sınav yapılması planlanıyor.
AFRİKA'DAN İLGİ VAR
Üsküdar Üniversitesi de uluslararası öğrenci sayısını artırma konusunda çalışmalar yürütüyor. 19 binin üzerinde öğrencisi bulunan üniversitenin öğrencilerinin yüzde 6 kadarını yabancı öğrenciler oluşturuyor.
Uluslararası öğrenciler daha çok Suriye, Ürdün, Nijerya, Somali, Irak ve Filistin'den geliyor. Üsküdar Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Direktörü Emre Üçsular, önceki yıllara göre Afrika ülkelerinden gelen öğrenci sayısında artış olduğunu söylüyor. Üniversite, uluslararası öğrenci kontenjanını önümüzdeki iki yıl içerisinde mevcut kontenjanın yüzde 15'ine taşımayı hedefliyor.
15 bin 457 öğrencisi olan Başkent Üniversitesindeki yabancı uyruklu öğrenci sayısı ise 168. Her yıl öğrenci sayısı artan üniversitenin eğitim ücreti Türk Lirası olarak alınıyor. Bu da üniversiteyi tercih nedeni kılan nedenlerden biri olarak bu görülüyor.
Üniversite uluslararası öğrenci sayısını yüzde 15-20 artırmayı planlıyor. Üniversite tanınırlığını artırmaya, çeşitli bağlantılar kurmaya yönelik çalışmalarda bulunuyor. Tüm büyükelçiliklere tanıtım mektubu iletilirken karşılıklı görüşmeler yoluyla tanıtım faaliyetleri sürdürülüyor.
EN FAZLA ÖĞRENCİ SURİYE’DEN
Yükseköğretim Kurulu'nun (YÖK) açıkladığı rakamlara göre, 2017-2018 eğitim yılında Türkiye'de 125 bin 138 yabancı öğrenci eğitim aldı.
Bu öğrencilerin 20 bin 71'i Suriye, 17 bin 88'i Azerbaycan, 12 bin 247'si Türkmenistan, 6 bin 481'i İran, 5 bin 826'sı Afganistan, 5 bin 187'si Irak, 4 bin 12'si Almanya'dan geldi. Bu ülkeler haricinde Rusya ve Yunanistan'dan öğrenciler de Türkiye'yi tercih edebiliyor.