Türkiye'nin Kadın Girişimcisi Yarışması'nda bu yıl 'Yöresinde Fark Yaratan Kadın Girişimci' kategorisinin kazananı kuşkonmaz üreticisi Elibelinde Tarım'ın kurucusu Aslı Aksoy oldu. Aksoy, Türkiye'nin kuşkonmaz ihracatçısı konumuna gelmeyi hedeflediğini söylüyor.
12 – 25 Haziran 2022 tarihli sayıdan
Ekonomist Dergisi'nin Garanti BBVA ve KAGİDER iş birliği ile düzenlediği Türkiye'nin Kadın Girişimcisi Yarışması'nda bu yıl 'Yöresinde Fark Yaratan Kadın Girişimci' kategorisinin kazananı Elibelinde Tarım'ın kurucusu Aslı Aksoy oldu.
Uzun bir süre gıda sektöründe çalışan Aslı Aksoy'un tarımdaki başarısı, New York'ta katıldığı bir fuarda kuşkonmaz ile tanışmasıyla başladı. Kuşkonmaz yetiştirmeye 2014 yılında 2,5 dönümlük bir alanla başlayan Aksoy'un işlediği arazi, kısa zamanda 250 dönüme ulaştı.
İlk hasadını 2017'de yapan girişimci, 2021'deki 20 tonluk üretim hacmi ile ülkenin en büyük ikinci üreticisi oldu. Yurtiçinde ve yurtdışında çevrimiçi ve çevrimdışı marketlerle çalışmaya devam eden Aksoy, zincir restoranlara sağladığı ürün kapasitesini sürekli olarak genişletiyor.
2022'nin mart ayında Antalya'da başlayan hasat sürecinde kadın iş gücünü 15 kişiden 50'ye, üretim kapasitesini ise 80 tona çıkaran Aksoy, 2025 yılında kapasitesini 250 tona ulaştıracak. Aksoy ile girişimcilik yolculuğunu ve hedeflerini konuştuk.
Girişimciliğe adım atmaya nasıl karar verdiniz? Kuşkonmaz üretme fikri nasıl ortaya çıktı?
Uzun yıllar tekstil sektöründe çalıştıktan sonra son olarak organik gıda üretimi yapan bir firmada pazarlama müdürü olarak çalışıyordum. New York'ta katıldığımız bir fuarda tanıştığım kuşkonmazın lezzeti, sağlık üzerine muazzam etkileri ve Amerika ile Avrupa'daki yaygın tüketimi 'Nereden başlarım?' sorusunun benim için yanıtı oldu.
İstanbul'da profesyonel olarak çalışmaya devam ederken 2014 yılında Ortaca'da 2,5 dönümlük ilk kuşkonmazlığımı kurdum. 2015 Aralık ayında, Muğla'nın Yeşilçam Köyü'nde 20 dönümde ticari olarak anlamlı ilk tarlamı kurdum.
Kasım 2016'da İstanbul'daki işimden ve hayatımdan istifa edip köye yerleştim. 2017'de ilk hasadımızı yaparak 7 ton ürün hasatı gerçekleştirdik. 2018 yılında hasadımızı 10 tona çıkarttık ve 20 dönüm daha dikim yaparak toplam arazimizi 40 dönüme taşıdım.
2020 yılında Asparagus Tarım A.Ş yi kurdum ve Antalya TİGEM Boztepe İşletmesi içinde alan kiraladım. Şirkete yüzde 25 ortaklık payı ile yatırım alarak 2020 baharında 140 dönüm;
Şu an kaç kişilik istihdama ve üretime ulaştınız?
2021'de üretim 20 ton olarak gerçekleşti. Bu yıl mart ayında Antalya'da kademeli başlayan hasadımızla işlendirdiğim kadın iş gücünü 15 kadından 50 kişilik ekibe taşıdım. Üretim kapasitemiz 80 tona çıktı. Yatırımı tamamlanmış tarlaların tam hasada geldiği 2025 yılında yıllık üretim kapasitemiz yıllık 250 tona ulaşacak.
Yörenizde nasıl bir fark yarattınız?
Bugün yaşadığımız en büyük sorunların başında, kırsaldan kente göçün yarattığı sosyo-ekonomik sorunlar geliyor. Bu işin çözümü de kırsalda sürekliliği sağlanmış, güvenilir iş imkanlarının yaratılması ile mümkün. Bu da kırsalda istihdam yaratmak, ayrıca kendilerinin de girişimci olmalarına destek vermekle olabilir.
Sadece bizim köyde iki kadın, 20 dönüm ve 15 dönüm alanda kendi kuşkonmaz dikişlerini gerçekleştirdi. Üretim alanlarımızda organik tarım ya da uluslararası standartlarda iyi tarımla üretim yapıyor; süreçlerimizde dijital çözümler ve uydu takip sistemlerini kullanarak akıllı tarım yapıyoruz.
Hedefimiz, sınırlı kaynaklarımızın doğru kullanımı ve kaynakların kirlenmesini önlemek; verim düşüklüğü ve ürün kayıplarını tarlada önlemek.
Türkiye'de hangi zincirlerle iş birlikleriniz var?
Ülkemizde kuşkonmaz tüketimi her yıl en az yüzde 30 artıyor. Kendi alışveriş sitemiz, Taze Direkt gibi online; Migros-Macrocenter, Groseri gibi ulusal ve yerel zincir marketlerle çalışmaya devam ederken konusunda lider ünlü şef ve lokantalar, Dream ve Doğuş Grubu otel ve restoranları, BigChefs gibi zincir restoranla iş birliklerimizi geliştirerek büyütüyoruz.
İhracat yapıyor musunuz? Bu konudaki planlarınız neler?
2021 yılında Nomad Tarım ile sektörel iş birliğimiz çerçevesinde başlattığımız palet bazlı ihracatı, 2022 yılında artan erkenci üretim kapasitemiz ile 30 tona çıkarttık. Almanya, Bulgaristan, Rusya ve Singapur'a gerçekleştirdiğimiz sevkiyatlarla birlikte ihracatın tüm üretim içindeki payı, bu yıl yüzde 30'u buldu.
Önümüzdeki yıl hedefimiz, bu oranı yüzde 50'ye taşımak. Öncelikli hedef pazarımız olan Avrupa ülkelerinin kuşkonmaz özelinde hane halkı tüketimi ile ortalama fiyatlarını, bu ülkelerin kendi üretimleri ve dış ticaret verilerinden hareketle ilk etapta öne çıkan Almanya, İngiltere ve İsviçre'nin kendi üretim
sezonu dışındaki ithalatını ülkemiz kuşkonmazı ile ikame etmeyi hedefliyoruz.
Yapacağınız yatırımlardan ve hedeflerinizden bahseder misiniz?
Hedef, ülkemizde yeni bir pazar yaratmak ve eş zamanlı olarak ihracatçı konumuna gelmek. Bunun için dikili alanların kısa süre içinde birkaç bin dekar alana ulaşması gerekli.
Bu hedefe yönelik bir yandan sözleşmeli ve örgütlü üretimi destekliyor, diğer yandan yeni yatırım projelerini değerlendirip özellikle kadın emeğinin küresel değer zincirine entegre olması için çalışıyoruz.
Sadece taze olarak değil, kuşkonmazın işlenerek dondurulması süreçlerini de geliştiriyoruz. Bu yıl sezon dışı HORECA kullanımı için 3 ton dondurulmuş kuşkonmaz yaptık, yenilikçi üretim teknikleri ile ilkbahar dışında da hasat programını hayata geçireceğiz.
“AKILLI TARIM YAPIYORUZ”
“Doğal kaynakları doğru kullanarak, öte yandan girdi maliyet yönetimini hedefleyerek tarlamızda uydudan NDVI takibi ve meteoroloji istasyonumuz ile akıllı tarım yapıyoruz.
Dijital çözümleri kullanarak örneğin sıcaklık ve toprak nem sensörlerimizin ölçümlerine göre sulama, istasyondan rüzgar durumu takip ederek ve hastalık modelleme risk zamanlarına göre ilaçlama programı yapıyor, kameralı feromon tuzağından aldığımız verilere göre zararlılarla mücadele ediyoruz.
Böylelikle; gerektiği kadar ve zamanında sulama yaparak, su kaynaklarımızı koruyor; enerji tüketimimizi azaltıyor; ürün kalitemizi, zamanında yaptığımız uygulamalarla artırıyoruz.”
“DEĞERLERİMDEN ÖDÜN VERMEDİM”
“Türkiye’nin Kadın Girişimcisi Yarışması’na ikinci kez katılıyorum. İlkine 2018’de katılmıştım. Daha yeni ikinci hasadımızı yapmıştık. Finalde Nebyan Doğal birinci oldu, sonrasında harika bir iş birliği yaptık. Onun sunduğu enfes etlerle mükemmel eşlikçi kuşkonmazı tüketicilerle buluşturduk.
Bir yola çıkmıştım. 2018 yılından bugüne bakarken neler hayal ettiğimi, nelere inandığımı bugünkü tecrübemle yeniden üzerinden geçtim.
Ne mutlu bana ki üç yıl önce kendime çizdiğim yolda adım adım yürüdüğümü, o günden bugüne bakarken öngördüğüm gelişmelerin haklılığını, hedef ve daha da önemlisi değerlerimden hiç ödün vermediğimi, bilakis aldığım kararlarla beslediğimi, büyüttüğümü, geliştirirken geliştiğimi hissettim.”