SİBEL ATİK
satik@ekonomist.com.tr
İTO Başkanı İbrahim Çağlar, Türkiye’nin en büyük fuar alanı için inşaat çalışmalarını nisan ayında başlayacağını açıkladı. Çağlar, 500 milyon dolar bütçeli projenin 80 milyon TL’lik ilk etabını 14 ay içinde tamamlanacağını söylüyor.
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı İbrahim Çağlar, 2016 yılında bir dizi projeye başlayacaklarını söylüyor.
Uzun zamandır üzerinde çalıştıkları İDTM fuar alanı projesinde ilk kazmayı nisan ayında vuracaklarını söyleyen Çağlar, bu projenin ilk etabı için gerekli olan 80 milyon TL’yi kendi bütçelerinden karşılayacaklarını kaydediyor.
Bunun yanı sıra Sirkeci projesi içinde ihaleyi kazanan Gül İnşaat ile sözleşmeyi imzalayacaklarını aktaran Çağlar, yurtdışı pazarlara ilişkin ise yuvarlak masa adını verdikleri ziyaretleri gündeme aldıklarını söyledi.
Başkanlık koltuğundaki dört yılın ardından Kasım ayında seçimlere gidecek olan İTO’nun 2016 projelerini anlatan Çağlar, sorularımızı yanıtladı.
kesiminden aldığınız ilk izlenimlerle 2016’ya dair beklentileriniz nedir? Artan riskler nedeniyle 2015 yılından daha kötü bir yıl olmasını beklemeli miyiz?
Beklentilerimizin en kötüsü 2015 gibi olacağı yönünde. 2015 yılının da Türkiye için kötü bir yıl olduğunu düşünmüyorum. Yüzde 4 civarı bir büyüme elde ettik. 2016 mottomuz ise reformlar ve yeni pazarlar. Bu yıl için yüzde 4,5'luk bir büyüme hedefimiz var.
2016 için nitekim öncü göstergeler önümüzdeki döneme ilişkin bir canlanmayı teyit ediyor. Her ay hazırladığımız Ticari Faaliyet Endeksimiz odamızın 81 komitesinde görev yapan 570'in üzerindeki sektör temsilcimizin beklentileri oluşturuyor. Bu endekste Mart beklentileri yüzde 44,6 ile son bir yılın en yükseğinde.
Protestolu çekte artış, piyasada nakit sıkıntısı gibi konulara yönelik size gelen dönüşler nasıl?
2015'de karşılıksız çeklerin tutarı yüzde 37, protesto edilen senet tutarı da yüzde 22 düzeyinde arttı. 2015'de sıkışıklık yaşandığını bu rakamlardan teyit etmek mümkün. Bunda hem dünyadaki konjonktür, hem de iç piyasada yaşanan siyasi belirsizlik ve terör olayları etkili oldu.
1 Kasım seçimleri öncesinde para sirkülasyonunun zayıfladığını hissettik. Ne zaman ki seçim sonrası siyasi istikrara yeniden uyandık, telefonlarımız daha çok çalmaya, siparişler, ödemeler takvimlenmeye başladı. Dolayısıyla ödemelerdeki sıkışıklığın konjonktürel ve geçici olduğunu düşünüyoruz.
Şu an bir istikrar sözkonusu mu?
Tek parti tabii bir istikrar getirdi. Fakat siyasi çalkantılar, terör olaylarının artması, etraftaki karışıklıklar bizi sıkıntıya sokuyor. Biz iş dünyası olarak bizi anlayacak ekiplerle iş yapmak isteriz. Şu anki hükümetle de diyalog kurabiliyoruz ve memnunuz.
Asgari ücret artış üyelere nasıl yansıdı? Rahatsızlık söz konusu mu?
Tabii rekabetin bu kadar yoğun olduğu bir ortamda üstümüze ekstra bir yük gelmesini istemiyorduk. Fakat bu halkın refah seviyesini artıracak bir adım. Kaldı ki bu para önünde sonunda ekonomiye, piyasaya girecek. Ama şu günlerde, dünyada kriz varken bu yükün yüzde 65’ini iş dünyasının üzerine yüklenmesini de doğru bulmuyoruz.
Hükümete yönelik şu ana kadar ciddi bir eleştiriniz olmadı. Üyeleriniz bu duruma ne diyorlar?
Yapıcı eleştirilerimizi açık açık konuşuruz. Sıkıntılarımızı kamuoyu önünde konuşmayız ve kendi ayağımıza kurşun sıkmayız. Biz muhataplarımızla kapalı kapılar ardında konuşuruz ve eleştirilerimizi yaparız.
Hükümete yakın bir isim olmasaydınız da böyle yapar mıydınız?
Tabii, halk seçmiş. CHP’nin içindeki isimleri kişisel olarak sevmeyebilirim ama çalışmak mecburiyetindeyim. Ben mal sattığım, ticaret yaptığım herkesi sevmiyorum ki. Ama iş yapmak mecburiyetindeyim. Bizim işimiz siyaset değil, ticaret. Bakın Suriye’de bugün siyaset değil de ekonomi konuşulsaydı çocukların cesetleri kıyıya vurmazdı. Ekonomiyi, ticareti konuşalım. Dünya krizdeyken biz hangi ülkelere açılarak ticaretimizi güçlendiririze bakalım.
İTO olarak potansiyeli artırma yönünde girişimleriniz var mı?
Tabii, örneğin İran pazarını çok önemsiyoruz. Heyetler gidip geliyor sürekli. Fuar taleplerimiz var. Açılım sürecinde ve çok parası var. Şubat ayında heyet olarak gideceğiz. Örneğin Kuveyt’in gıda ürünlerinde ihtiyaçları var. Yaş sebze meyve talepleri var. Bu konuda bir girişimimiz var.
Lüksemburg mali piyasalar açısından çok önemli bir pazar. Dolayısıyla bizler İskoçya’dan başlatıp İtalya’ya uzanan bir program yapacağız. Yine bu dönemde Orta Afrika’ya ağırlık verecek bir program hazırlıyoruz. Bütün ülkeleri turlayıp neler yapabileceklerimize bakacağız.
İTO’nun gündeminde sözünü ettiğiniz çalışmaların yanı sıra önemli projeler de var. Fuar alanı yatırımı planlıyordunuz. İlk adım ne zaman atılacak? Son durum nedir?
İDTM fuar alanı, TOBB-İTO Sirkeci Kompleksi, Bilgi Ticarileşme Merkezi ve Teknopark İstanbul’un ikinci etabı başta olmak üzere gündemimizde dört önemli proje var. İDTM'nin fuar projesiyle ilgili paydaşlarımızla çalışmalarımız sürüyor. Fuar alanlarının dışında, ticaret, turizm kompleksleri ve sosyal donatılarıyla toplam inşaat büyüklüğü, 700 bin metrekareyi bulacak bir proje olacak.
Türkiye’nin en büyük fuar alanı olacak. Bu yatırımla ilk etapta mevcut fuar alanını 236 bin metrekareye çıkaracağız. Ayrıca üçüncü havalimanının orada da 500 bin metrekarelik bir fuar alanı düşünülüyor. Bu yatırım için de görüşmeler yürütüyoruz.
Peki fuar alanı için nasıl bütçenin tutarı nedir? Bu yatırımın finansmanı için nasıl bir yol izlenecek?
Üç etaplı proje 500 milyon dolar bütçeli. Bildiğiniz gibi TOBB, İBB ve İTO’nun ortak olduğu İDTM AŞ’nin kendi finans kaynaklarını kullanabiliriz. Gelir gidere bakılırsa bu rakamları da tahmini biliyoruz. O nedenle
gerektiğinde kredi imkanları kullanılır. Ama şu an krediye ihtiyaç yok.
Proje ne zaman başlayacak?
İlk etap Nisan ayında başlıyor. Proje firmaları çalışıyorlar. Uygulama içinde tekrar bir ihaleye çıkılacak. Bu fuar alanını biz yapıp işleteceğiz. İlk etap 14 ayda tamamlanır. Dört yılda bitecek bir proje olacak. İlk etap için kendi bütçemizden 80 milyon lira gibi bir yatırım yapılacak.
Bu yıl başlayan bir diğer önemli proje de Sirkeci’de yapılacak. İhalenin ardından son durum nedir?
TOBB-İTO Sirkeci projesinde ihaleyi Gül İnşaat aldı ve sözleşmesi kısa bir süre içinde yapılacak. Bu projeyle büyük bir ticaret, konaklama ve sosyal yaşam kompleksini şehrimize hediye edeceğiz. İhaleye beş firma iştirak etti.
İhalemizde 3,5 yıl proje ve inşaat süresi, 11,5 yıl işletme süresi olmak üzere yıllık net 11,8 milyon TL bedelle Gül İnşaat yapacak. İTO'ya ait Liman Han, TOBB'a ait Güneş Han ve yüzde 50'si TOBB'a, yüzde 50'si İTO'ya ait otopark alanına, kongre merkezi, ticaret alanları, konaklama tesisi, seyir terası ve otopark içeren bir tesis yapılacak.