ÖZLEM BAY YILMAZ
obay@ekonomist.com.tr
Elektronet, 1995 yılında bir teknolojik üretim ve AR-GE firması olarak Mehmet Kaptana tarafından İstanbul’da kuruldu. Yıldız Teknik Üniversitesi Bilgisayar Kontrol Ve Haberleşme Sistem Mühendisliği Bölümü’nden mezun olduktan sonra kendi şirketini kuran Mehmet Kaptana, üç mühendis ve dört teknisyenden oluşan küçük bir ekiple yola çıktı.
Kurulduğunda denizcilik sektörü için radar, sonar ve rota tayin sistemlerinin üretimini ve kurulumunu gerçekleştiren Elektronet, bu sistemlerin mühendisliği konusunda uzmanlaştı.
Ardından da Türkiye’de özel televizyon ve radyo kanallarının artmasıyla birlikte yayıncılık teknolojileri konusunda AR-GE faaliyetlerini çeşitlendirmeye başladı.
Yayıncılık sektörü için altyapı hizmetleri konusunda ürün ve servis geliştirmeye başlayan Elektronet, kısa bir sürede özel tasarım antenlerden yayın otomasyon sistemlerine kadar geniş bir ürün ve servis yelpazesiyle büyümesine ivme katmayı başardı.
14 yılda elde ettiği tecrübeyle 2009 yılında finansal teknolojiler alanına da giriş yapan şirket, ilk yerli ATM üretimini gerçekleştirdi. Rekabetin yoğun olduğu finansal teknolojiler sektöründe, geleneksel ATM ürünlerinden fazlasını sunan ‘akıllı gişe’ ürünüyle fark yarattı.
Elektronet İcra Kurulu Başkanı Can Yanyalı, bugüne kadar yurtdışı ve yurtiçinde ATM ve benzeri işlemleri gerçekleştiren 22 bin adet cihaz kurduklarını söylüyor. Yanyalı, “2010 yılında şirketin yüzde 50 ortağı oldum. Mehmet Kaptana, Kaliforniya’da şirketin vizyonunu belirliyor.
Bugün Türkiye’de İş Bankası, Denizbank, Garanti Bankası, Akbank, Yapı Kredi ve Odeabank ile çalışıyoruz. Yurtdışında ise Ortadoğu, ABD ve Avrupa’da 30 civarında banka ve finans kuruluşu müşterimiz” diyor.
YURTDIŞININ PAYI YÜKSEK
Elektronet, bilişim ve haberleşme sektöründe 20 yılı aşkın deneyimiyle akıllı şehir, sanayi 4.0, dijital altyapı ve finansal teknoloji konularında faaliyet gösteren, kamu ve özel kurumlar için proje geliştirmekte olan bir teknoloji üretim ve AR-GE firması. Faaliyet alanları dahilinde donanım ve yazılım tabanlı her türlü teknolojinin üretimini ve operasyonunu gerçekleştiriyor.
Can Yanyalı, şirketin işlerinin yüzde 90’ını yurtdışında gerçekleştirilen projelerin oluşturduğunu belirtiyor. Yanyalı, “Türkiye’de büyük endüstri ve kamu haricindeki faaliyetlerimizi mümkün olduğu kadar azaltmaya çalışıyoruz.
Türkiye’de başarılı teknoloji firmalarının yavaş yavaş ortaya çıkması bizi daha çok yurtdışındaki işlerin peşinden gitmeye sevk ediyor. Yurtdışındaki projelerin sürelerinin daha uzun ve kârlılıkların daha yüksek olması nedeniyle yurtdışında büyümemizi sürdürmeyi planlıyoruz” diye anlatıyor.
24 ÜLKEYE İHRACATI VAR
Elektronet, ilk ihracatını 1999 yılında Almanya’ya yaparak yurtdışı açılımını başlatmış oldu. Almanya’daki tersanelerde inşası sürmekte olan gemilere radar sistemleri geliştirdi. Daha sonra uzun yıllar Azerbaycan ve Kırgızistan’da yayıncılık sistemleri kurdu. Finansal teknolojiler alanında ise 2009 yılından itibaren Avrupa ve Ortadoğu’da projeler yapmaya başladı.
2012 yılında BAE’ye ihracat gerçekleştirdiklerini ifade eden Can Yanyalı, 2015 yılı itibariyle de ABD’ye teknoloji ihracatı gerçekleştiren en büyük Türk firması olduklarının altını çiziyor. Bunun için Amerikan Büyükelçiliği ve Ekonomi Bakanlığı’ndan ödül aldıklarını söyleyen Yanyalı, “Bugün itibariyle 24 ülkeye ihracatımız bulunuyor.
Yurtdışı açılışlarımızı her zaman yerel ortaklıklar üzerinden kuruyoruz. Vizyonumuzun uyum göstereceği, finansal ve teknik yeterliliği olan benzer firmalarla işbirliğimizi arttırmamız nedeniyle yurtdışı açılımlarımız hız kazandı” diyor.
YEREL ORTAKLARI BULUNUYOR
Elektronet, BAE’de Emirlik İslami Bankası, First Gulf Bank, Network Intelligent Payment Solutions, Road and Transportation Authority, Abu Dabi Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jova UAE ile işbirliğini sürdürüyor. ABD’de Amazon, Wholefoods, Iconn Technologies, Microsoft, Snap Chat ve Jova Digital ile işbirlikleri bulunuyor. Afrika’da ise Mobility, Standard Bank Group, S2M ve M-Pesa şirketleriyle işbirlikleri var.
Can Yanyalı, son dönemde ABD’li Jova Digital ile AR-GE konusunda ortaklığa imza atarak dünyadaki ilk self servis meyve suyu veren cihazı tasarladıklarını belirtiyor. Yanyalı, bu konuda şunları anlatıyor: “AR-GE ve prototip üretimini gerçekleştirdiğimiz cihaza ABD Sağlık Bakanlığı FDA’dan onay da aldık. Bu sırada ABD’nin organik ürünlerdeki en büyük için perakende satış firması olan Wholefoods projeyle ilgilendi. JuiceBot cihazımızı beğendiler ve şubelerinde kullanmaya başladılar.
Şu anda bu cihazların üretimini yapıyoruz. Beş yılda toplam 10 bin cihazı ABD’de ko-numlandırmayı planlıyoruz." Elektronet, 2016 yılında AR-GE’ye 12 milyon TL ayırdı. Bu da cirosunun yüzde 10’una denk geliyor. Şirketin bugüne kadarki AR-GE yatırımları ise 50 milyon TL’ye yaklaştı.
HEDEF 45 MİLYON DOLAR
2016 yılında 120 milyon TL ciroya ulaşan şirketin bu yılki ciro hedefi ise 160 milyon TL. Her yıl yüzde 30 sürdürülebilir büyüme hedefleyen Elektronet, yurtdışı iştirakleriyle beraber 600 kişilik bir kadroya sahip. Şirket teknolojik AR-GE ve üretim faaliyetlerini Ümraniye’deki tesislerinde gerçekleştiriyor.
Türkiye’de yılda 12 bin ATM üreten şirket, üretiminin yüzde 80’ini ihraç ediyor. Geçen yıl 30 milyon dolar olarak gerçekleşen ihracatlarını bu yıl 45 milyon dolara çıkarmayı hedeflediklerini vurgulayan Can Yanyalı, şunları anlatıyor: “Önceliğimiz Afrika ve Ortadoğu pazarlarında yerimizi sağlamlaştırmak. Avrupa ve ABD pazarlarında da söz sahibi olmayı hedefliyoruz.
Kaliforniya ve Dubai’de ofisler açtık. Teksas, Gana, Pakistan ve Mozambik’te de ofis açmayı planlıyoruz. Bunun yanı sıra Abu Dabi’de üretim tesisi kurma çalışmalarımız sürüyor. Mühendislik ve AR-GE kabiliyetlerimizi daha fazla uluslararası projede yer alarak arttırmayı planlıyoruz. Sanayi 4.0 konusunda ABD’li bir şirketle ortaklığa imza atacağız.”