DR.ORHAN KARACA
okaraca@ekonomist.com.tr
Döviz kurlarında son iki aydır yaşanan yükseliş, tersinden bakarsak, Türk Lirası’nın bu dönemde nominal olarak değer kaybettiğini ifade ediyor. Eylül ayında 2,96 TL olan ortalama dolar kuru kasım ayında 3,27 TL’ye çıktı ki bu eylül ayında 1 TL ile 34 sent alabilirken kasım ayında 31 sent alabildiğimizi gösteriyor. Bu da yüzde 8,8’lik bir değer kaybı anlamına geliyor. Döviz kurlarının bu şekilde ifade edilmemesi, kurlardaki yükselişin TL’nin değer kaybı anlamına geldiğini görmeyi, en azından bazıları için galiba zorlaştırıyor.
Son iki ayda TL’de sadece nominal olarak değil reel olarak da değer kaybı var. Merkez Bankası’nın hesapladığı 2003=100 temel yıllı ve Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) bazlı Reel Efektif Döviz Kuru (REDK) endeksinin değeri eylül ayında 99,8 iken kasım ayında 95,2’ye indi. Bu da TL’nin iki ayda reel olarak yüzde 4,5 değer kaybettiği anlamına geliyor.
REDK'nin değeri geçen yılın sonbahar aylarında neredeyse 90'a kadar inerek dibi bulmuştu. Bunun nedeni de büyük ölçüde 7 Haziran’daki genel seçimden sonra bir türlü hükümet kurulamamasıydı. 1 Kasım'da tekrarlanan genel seçimden yeniden tek parti iktidarının çıkmasından sonra ise REDK'de toparlanma olmuştu. O zamandan beri 100 civarında seyreden REDK son iki ayda yönünü yeniden aşağıya döndü.
Biz bu yazıyı yazdığımız sırada dolar kuru 3,45 TL civarında bulunuyordu. Yani Türk Lirası nominal olarak biraz daha değer kaybetmiş durumdaydı. Eğer buradan bir geri dönüş olmazsa, REDK aralık ayında biraz daha aşağıya inecek gibi görünüyor.
