AYŞEGÜL SAKARYA PEHLİVAN
asakarya@ekonomist.com.tr
Zincir markalardan ev içi tüketime, makine üreticilerinden kahve ekipmanlarına kadar pek çok farklı alanı kapsayan kahve pazarı, önemli bir ekonomi haline geldi. Türkiye'de tüketilen toplam kahve miktarının 30 bin tona, kişi başı yıllık kahve tüketiminin ise 400 grama ulaştığı tahmin ediliyor.
Global kahve zincirlerinin Türkiye'ye gelmesiyle büyümesi hızlanan sektörde tüketimin eve kayması, kahve makineleri pazarının büyümesini sağladı. Kahve makineleri 3,8 milyar TL'ye ulaşan küçük ev aletleri sektörünün en hızlı büyüyen kategorileri arasında. 2017 yılında yüzde 33 büyüyen kahve makineleri pazarı 223 milyon TL ciroya ulaştı.
TÜRK KAHVESİNİN ETKİSİ
Bu pazarın itici gücü ise Türk kahvesi makinesi oldu. Türk kahve makineleri son beş yıldır her yıl ortalama yüzde 30-40 bandında büyüyor. 2013 yılında 61 milyon TL olan pazar, 2016'da 156 milyon TL'lik bir büyüklüğe ulaştı. 2017 yılının 11 ayında ise pazar büyümeye devam ederek 2016'nın aynı dönemine göre yüzde 34 büyümeyle 191 milyon TL seviyesine yükseldi.
Her geçen gün pazara sunulan yenilikçi ürünlerin artmasıyla birlikte Türk kahve makinesi pazarının 2017 yılını 205 milyon TL'nin üzerinde ciroyla kapattığı tahmin ediliyor. 2018'de de pazarın yenilikler, yeni ürünler ve farklı tasarımlarla minimum yüzde 25-30 oranında büyümesi bekleniyor. Pazardaki bu büyüme potansiyeli son dönemde Türk kahve makinesi sektörüne yatırımların artmasına neden oldu. Arçelik ve Arzum'un ardından Bosch, Conti ve Fakir de kendi ürünleriyle oyuna katıldı.
REKABET ARTIYOR
Pazarın büyümesinde Arçelik'in 2004 yılında geliştirdiği Türk kahvesi makinesi Telve'nin büyük katkısı oldu. Şirket, kısa bir süre önce otel, restoran, kafe, ofis gibi HORECA işletmeleri için geliştirilen 26 patentli profesyonel Türk kahve makinesi Telve Pro'nun lansmanını yaptı.
Arzum, pazarın iddialı oyuncularından biri. Şirket pazarda elektrikli cezveler 'Cez-veli' ve 'Mırra', otomatik makineler tarafında ise Arzum OKKA ve Arzum OKKA Minio ile yer alıyor. 2003 yılında ilk elektrikli cezveyi üreten şirket, 2014 yılında doğrudan fincana servis ve kendi kendini temizleme özelliğiyle bir ilk olan Arzum OKKA'yı pazara sundu. 2017 yılının başında Arzum OKKA Minio markası piyasaya girdi.
2017'nin hem ciro, hem pazar payı hem de kârlılık anlamında Arzum'un tarihinde en iyi yıl olarak kapandığını söyleyen Arzum Yönetim Kurulu Başkanı Murat Kolbaşı, "Bu artışta ve başarıda Türk kahvesi makinalarımızın başarısının da payı büyük.
Kahve makinaları pazarının yaklaşık yüzde 13'üne sahibiz. Hedefimiz ürün gamımızı inovasyonlar güçlendirip çeşitlendirerek pazar liderliğine ulaşmak" diyor. Kolbaşı, filtre kahve ve espresso kahve makinelerini de kısa süre içerisinde ürün gamına ekleyeceklerini söylüyor.
FAKİR, 2016'DA PAZARA GİRDİ
Fakir Hausgeräte, son dönemde pazardaki potansiyeli görerek rekabete giren oyunculardan biri. 2015 yılının ilk aylarında planlama ve AR-GE çalışmalarına başlanan Türk kahve makinesi Fakir Kaave, Haziran 2016'da tüketiciyle buluştu. Şirket, yaklaşık 250 bin adet satış rakamı yakalayarak, ciro payını yüzde 5 seviyesine taşıdı.
İki yılı aşkın bir süredir bu kategoride birden fazla AR-GE projesi yürüttüklerini söyleyen Fakir Hausgeräte Pazarlama Müdürü Esra Özden Türköz sözlerine şöyle devam ediyor: "Özellikle KAAVE'nin gösterdiği başarı bu projelere hız vermemize neden oldu. Farklı tasarımlar ve yeni teknolojilerle geliştirdiğimiz Türk kahvesi makinelerimizin 2018 yılında lansmanlarını gerçekleştirmeyi düşünüyoruz."
Türk kahvesi makinelerine özellikle Türki Cumhuriyetler'den ve Ortadoğu ülkelerinden de büyük ilgi söz konusu. Yurtiçi satış oranlarına kıyasla KAAVE Türk kahvesi makinesinin ihracat payı yüzde 10 seviyelerine ulaştı.
Esra Özden Türköz, Almanya, Avusturya, İngiltere gibi öne çıkan Avrupa ülkelerinin yanı sıra, başta Suudi Arabistan olmak üzere Ortadoğu ülkelerinden de büyük talep olduğunu söylüyor.
Türk kahvesi makinesiyle büyüme ivmesine giren pazarda espresso, filtre kahve gibi farklı kahve çeşitlerini yapan makinelerin de satışları artıyor. Hatta Arçelik ve Arzum, 2018'de espresso gibi farklı kahveleri yapabilen ürünleri gamına katarak pazara girmeye hazırlanıyor. Halihazırda faaliyet gösteren şirketler de önümüzdeki dönemde büyüme planları yapıyor.
ÇİFT HANELİ BÜYÜYOR
Bosch, Türkiye'de ilk filtre kahve makinesini 20 yıl önce tüketicileri sundu. Son yıllarda Türkiye'de kaliteli kahve konusundaki farkındalığın artmasıyla bu ürün grubunun ciro toplamı da katlanarak artıyor. Şirket, 2017 yılında bu kategoride pazar payını iki katına çıkardı. Kuruluş talep nedeniyle 2018 yılı içerisinde mevcut kahve makinesi gamına ilave olarak iki yeni modeli daha piyasaya sürmeye hazırlanıyor.
Nescafe de hem kahve hem de kahve makinesi pazarının önemli oyuncularından biri. Ev tipi ve profesyonellere yönelik ürünleri bulunuyor.
Evlerde kahve tüketimi kadar kahve makinelerinin bulunurluğunun da son dönemde arttığına dikkat çeken Nescafe Türkiye Müdürü Pınar Öney Bilsel, toplamda elektrikli cezvelerle birlikte yıllık 1 milyon adedin üzerinde bir kahve makinesi satıldığını söylüyor.
Teknolojinin gelişmesiyle daha fonksiyonel otomatik kahve makinelerinin ön plana çıktığını söyleyen Bilsel, "Bu ürünler pazarın yaklaşık yüzde 40'ını oluşturuyor. Bu pazarın yeni trendi kapsüllü kahve makineleri ise son üç yıl içinde çift haneli büyümeler kaydediyor" diyor.
CAN DİNÇER ARÇELİK TÜRKİYE GENEL MÜDÜRÜ
"YENİ BİR PAZAR OLUŞTURDUK'
"2004 yılından bu yana yeni bir pazar oluşturduktan sonra kaçınılmaz olarak pazara rakip markalar girdi ve rekabet arttı.
Arçelik olarak hammadde fiyatlarına ve kurdaki yükselişin yarattığı kâr baskısına rağmen, başarılı bir yıl geçirerek 2017 yılını adet ve kârlılık anlamında hedeflerimizin üzerinde kapattık.
GfK pazar verilerine göre Arçelik olarak tüm markalarımızlae yüzde 54,5 cirosal pazar payıyla pazar liderliğimizi korumaya devam ediyoruz."