Dünya Turizm ve Seyahat Konseyi (WTTC) verilerine göre, 2023’te 9,5 trilyon dolar olan turizm ve seyahat ekosistemi, 2033’te 15,5 trilyon dolara çıkacak. Dünyanın ilk beş turizm ülkesi arasında yer alan ve 2024’te 61 milyon turist ile 61 milyar dolar gelir hedefine kilitlenen Türkiye, 2025’te ise 64,8 milyon turistle 63,6 milyar dolar turizm geliri hedefliyor. Ancak teknolojideki gelişmeler ve artan rekabet turizmde yenilikçi olmayı zorunlu kılarken, Türkiye’nin de bu hedeflere ulaşabilmesi için rekabetçi yönünü geliştirmesi gerekiyor.
Ekonomist Dergisi 22 Aralık-4 Ocak tarihli sayıdan
SÜRDÜRÜLEBİLİR DESTİNASYON HEDEFİ
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, basın açıklamalarında yapay zekanın turizmde devrim olduğunu belirterek, Türkiye’nin bu dönüşümde öncü rol üstleneceğini söyledi. Ersoy, “Hayata geçireceğimiz projelerle yapay zekayı turizme entegre ederek, ülkemizi daha erişilebilir, akıllı ve sürdürülebilir bir destinasyon haline getireceğiz. Müzelerimizde ve kültürel alanlarımızda yapay zeka tabanlı rehberlik sistemleriyle ziyaretçilere interaktif ve zengin deneyimler sunacağız. Geçmişimizi geleceğin teknolojisiyle anlatarak, kültürel mirasımızı tüm dünyaya yaymayı hedefliyoruz” dedi.
Türkiye Turizm Yatırımcıları Derneği (TTYD) Başkanı Oya Narin de Türkiye’nin dünyanın ilk beş destinasyonundan biri olduğunu, yeni yatırımlarla hedef büyütebileceğini söylüyor.
Ülkemizin yeni bir stratejik planla yatırımcılara yeni alanlar açtığını belirten Narin, “Büyüyen turizmde makro ve mikro ölçekte bir planla yer almanın heyecanı içindeyiz. Ülkemizin mevcut turizm envanterini iyi değerlendirmek, kapasite kullanımını artırmak, 365 gün turizm, Anadolu’da turizm, 8 bin km kıyı şeridimizde deniz turizmi yapmak, bunları destekleyen turizm ihtisas bölgelerinin hayata geçirilmesi ile 2033’te 132 milyar dolar ve GSYH’nin yüzde 7’sine varacak turizm hepimizin hayali değil, gerçeği olmalı” diye konuşuyor.
EMEL ELİK BEZAROĞLU / ELITE WORLD HOTELS & RESORTS
ÇEVRE VURGUSU
Turizmde hedefe giderken, kıyılarımızın imara açılması, kamu arazilerinin turizm projelerine dönüşmesi ve çevresel hassasiyetlerin göz ardı edilmesi de çevre ve toplumsal fayda açısından sorgulanması gerek. Muğla, Aydın ve Antalya’da geniş kıyı alanlarının imara açılması, dünyanın gözbebeği olan bu kıyıların otel ve tatil köylerine dönüşmesi, doğal zenginliklerimizin hızla tükenme riskini yaratırken, Türkiye’nin “doğasını koruyarak büyüyen bir turizm ülkesi” iddiasıyla çelişiyor.
Dünya Seyahat ve Turizm Konseyi (WTTC) Başkanı Julia Simpson, Türkiye’nin turizmde güçlü ekonomik katkıları, sürdürülebilirlik, teknoloji ve yatırım alanlarında yaptığı yeniliklerle küresel rekabet gücünü artırdığını vurgularken, “Türkiye’nin cennet doğasını koruması gerekiyor” uyarısında bulunuyor. Öte yandan 2025’in Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın pazar çeşitlendirmesi çalışmalarıyla yeni pazarlardan turist ağırlanacak hareketli bir yıl olması bekleniyor. Elite World Hotels & Resorts Satış ve Pazarlamadan Sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi Emel Elik Bezaroğlu, yurt içi ve yurt dışındaki projeleriyle, 2025’in grupları ve Türkiye turizmi için yenilenme yılı olacağını söylüyor. Bezaroğlu, “İş, toplantı ve kongre turizminde uluslararası organizasyonlarda pozitif ivmenin yeniden yakalanmasıyla bu alan toparlanacak. Tüm bunların turist sayıları ve özellikle turizm gelirine yansıyacağı bir yıl olmasını bekliyoruz” diyor.
DIMITRIS MANIKIS / WYNDHAM HOTELS & RESORTS EMEA
TEHDİT VE FIRSATLAR
2025 yılında turizmi bekleyen tehditler sırasıyla; ekonomik belirsizlikler, küresel resesyon riski, döviz dalgalanmaları olurken, bunlar seyahat harcamalarını olumsuz etkileyebilir. Enerji fiyatlarındaki artış, ulaşım ve yiyecek-içecek maliyetlerindeki artış konaklama maliyetlerini de artırabilir. Bulunduğumuz bölgedeki savaşlar ve çevre konuları da turizmin önündeki tehditler. Dijitalleşme online rezervasyonlarda siber saldırı riskini ortaya çıkarıyor.
Sürdürülebilirlik en önemli konulardan biri. Karbon ayak izlerini azaltma çabaları işletmelere önemli maliyetler getirirken çevreyi önemsemeyen işletmeler oyun dışı kalacak. Dövizin enflasyon oranında artmaması, maliyetlerin ve çalışan girdilerinin enflasyon oranında artması turizmcileri zorluyor. Nitelikli iş gücü sorunu da en önemli tehditlerden biri.
Wyndham Hotels & Resorts EMEA Başkanı Dimitris Manikis, 2025’in 2025, jeopolitik risklere rağmen insanların seyahate istekli olduğu bir yıl olacağını söylüyor. Manikis, “Pandemi, ödünç alınan bir zamanda yaşadığımızı anladığımız bir dönem oldu. 2025 ve sonrasında dünya insanı için seyahat birinci öncelik olacak. Yaptığımız anketlerde seyahat birinci öncelik olarak çıkıyor” diyor.
Turizmin önündeki fırsatlar ise, dünya insanı artık yeni bölgeleri keşfetmek istiyor, pandemi sonrası doğayla bütünleşmek isteyen profil de alternatif turizm çeşitlerini geliştirebilir. Türkiye hala sağlık, kültür ve inanç turizminde önemli fırsatlar barındırıyor. Özellikle Z ve Y kuşağı benzersiz deneyimler yaşamak istiyor ve dijital hizmetleri kullanmak istiyor. Dedeman Hotels & Resorts International Yönetim Kurulu Başkanı Ergün Demiray, hibrit çalışmanın fırsata dönüştürülüp dijital göçebelerin ülkemizde uzun dönemli konaklayabileceklerini söylüyor.
ERGÜN DEMİRAY / DEDEMAN HOTELS & RESORTS INTERNATIONAL
RUSYA FAKTÖRÜ
Bu arada, Rus şirketlerine yönelik ambargolar 2025’te bu ülkeden Türkiye’ye gelecek yaklaşık 7 milyon turistin akıbetini de etkileyecek. Ambargo kapsamındaki Gazprombank’ın Türkiye dahil sekiz ülkede kullanılan Union pay kart ile ödeme sistemi tamamen ortadan kalkacak, Rusya turizm pazarı sekteye uğrayacak. Ambargolara çözüm bulunamazsa bu pazar en az yüzde 30-40 küçülebilir. Bununla birlikte artan işsizlikle daralan bütçeler tüketiciyi yeni tedbirler almaya iterken destinasyonlar arası rekabet kızışacak. Mısır, Tunus, gibi ucuz destinasyonların atağa kalkması, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri gibi pazarlar artık nitelikli turistlere cazip geliyor.
Savaşların ve gerilimlerin turizmi geçici olarak etkileyeceğini belirten Demiray, “2025’in ikinci yarısında insanlar seyahat etmek isteyecek ve turizm sektörü hareketlenecek. Geçtiğimiz yıllarda yapıldığı gibi fiyatları şişirmek, maliyetlerin kontrol edilememesi sektörün önemli konuları olacak. İyi yönetilen bir 2025 sezonu son yılların en iyi turizm sezonu olabilir” diye konuşuyor.
OYA NARİN / TTYD BAŞKANI
“Yatırıma davet ediyoruz”
“Ülkemiz doğal güzellikleri ve sunduğu imkanlarla rakipsiz. Türkiye’nin büyük potansiyeli küresel çaptaki turizm oyuncularına ülkemizde geniş imkanlar sunuyor. Yatırım fonları, uluslararası finans kuruluşları, Türkiye’de yatırım yapmış ulusal ve uluslararası markalarla Türkiye’ye gelmemiş markaları, kurumsal yatırımcıları ve turizmle ilgilenen tüm dostlarımızı Türkiye’de turizmde beraber büyümeye davet ediyoruz.”