Turizmci parlak günlere dönme hedefinde

06 Ocak 2022
Levent Gökmen Demirciler lgokmen@ekonomist.com.tr

Turizm sektörü 2021'de yükselişe geçti. Değersiz TL etkisi ve pandemiye intikam tatilleriyle 2022'de 35 milyar dolar turizm gelirine odaklanan sektör, 45 milyon turist hedefiyle parlak günlerine dönmeyi planlıyor.

26 Aralık 2021 – 08 Ocak 2022 tarihli sayıdan.

Bacasız sanayii olarak da anılan turizm sektörü, ekonominin zor bir süreçten geçtiği şu günlerde yeniden Türkiye'nin can simidi olacak. TL'nin döviz karşısında değerini yitirmesi turistler açısından Türkiye'yi tatil cenneti haline getirirken sektörün pandemiye rağmen eski parlak yıllarına geri dönmesi bekleniyor.

İki milyondan fazla kişiye istihdam sağlayan sektör, pandemide aldığı ağır yaraları sarmaya çalışıyor. 2021 Ocak-Kasım döneminde 28 milyon turist ağırlayarak 22 milyar dolar hedefine ulaşılırken, turist başına yapılan harcama yaklaşık 780 dolarlar seviyesine çıktı.

Döviz kurlarındaki yükselişin rakiplere göre yarattığı fırsatla vites büyütecek olan turizm, 2022 yılında 45 milyon turist ile 35 milyar dolar turizm geliri hedefliyor. 2023 yılı hedefi ise 77 milyon turist ile 65 milyar dolar turizm geliri elde etmek.

Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB) Başkanı Müberra Eresin, pandemide yeniden kapanma ve kısıtlamaların olmaması halinde 2022'de 2019 yılı verilerine ulaşmayı hedeflediklerini söylüyor.

ÇİFT HANELİ BÜYÜME HEDEFİ


Bütün dünya artık Covid ile yaşamayı öğrendi. Aşılama oranlarındaki artış insanlara yeniden seyahat planları yapmada güven ve motivasyon veriyor. Eresin, "Türkiye'ye olan talebi de gördüğümüz için 2022'nin ikinci yarısından itibaren olumlu bir beklenti içindeyiz. Turizmde çift haneli büyüme hedeflerimiz devam ediyor" diye konuşuyor.

Salgında dip yapan sektör bu süreçten çok dersler alıp olumsuzluklara karşı mücadele yöntemleri de geliştirdi. 2020'de Türkiye'de ve dünyada turizm açısından tarihin en kötü dönemi yaşanırken kamu-özel sektör birlikteliğinde hayata geçirilen Güvenli Turizm Sertifikası Türk turizminin kriz yönetim becerisini bir kez daha ortaya koydu.

Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı'nın sonuç odaklı tanıtım ve farkındalık yaratma çalışmaları 2021'in ikinci yarısında olumlu talep yaratırken yukarı doğru ivmeyi hızlandırdı.

Wyndham Hotels & Resorts EMEA Başkanı Dimitris Manikis, insanların kısıtlanmaktan sıkıldıklarını 2022'de intikam seyahatleriyle turizmin canlanacağını söylüyor.

Dünya insanının pandemi ile yaşamaya alıştığına dikkat çeken Manikis, seyahat sayısının azalmasına karşın seyahat süresinin uzadığını da vurguluyor.

DOLULUKLAR ARTTI


Otellerde ortalama doluluklar Türkiye genelinde ve İstanbul'da yüzde 40'larda gerçekleşti. Yıl geneli için düşük olsa da 2021'in son üç ayında doluluk oranları yüzde 60-70'lere yükseldi. Dolulukların yükselmesi henüz gelirlere yansımadı.

Konaklama sektöründe otellerin kapalı olduğu 2020 verilerini tamamen yok sayılıyor ve karşılaştırmaları yaparken, 2021 yılı 2020 yılıyla değil, 2019 yılıyla kıyaslanıyor. Buna göre, sektör oda başı gelirlerde hâlâ 2019'un yüzde 35-40 gerisinde.

Mevcut koşulların devam etmesi durumunda yılbaşında dolulukların özellikle İstanbul'da yüzde 80-85'leri bulmasını bekleniyor. Körfez ülkelerinden, Balkanlardan, Rusya'dan, Ukrayna'dan talepler var. Avrupa henüz sınırlarını açmadığından Avrupa'dan talepler ise henüz çok düşük seviyelerde.

Avrupa'da yeniden fiziki olarak başlayan fuarlardan olumlu sinyaller geliyor. Fiziki olarak gerçekleştirilen WTM Londra, IBTM Barselona ve ILTM Cannes fuarlarında İstanbul, Antalya, Muğla, Kapadokya ve İzmir başta olmak üzere Türkiye'nin tüm destinasyonları öne çıktı. Bu doğrultuda tatil ve lüks turizm talebinin 2019 seviyesine ulaşması öngörülüyor.

Latin Amerika'nın ve Japonya'nın da seyahat etmeye başlamasıyla şehir otelleri rahat bir nefes alacak. İstanbul'da hatırı sayılır bir düzeyde Ortadoğu kökenli turist ile Rusya'dan, Ukrayna'dan, Balkanlardan, Polonya'dan turist ağırlıyor. Rus turistlerin ana destinasyonu olan Antalya, Ukrayna, Polonya ve Balkan ülkelerinden talep görüyor.

Oti Holding bünyesinde Rusya'da faaliyet gösteren tur operatörü Coral Travel'ın genel müdürü Coşkun Yurt, 2022'de Rusya'dan paket tur ile yurtdışına çıkan kişi sayısının 10 milyonu geçeceğini Türkiye'nin pazarda açık ara önde olacağını söylüyor.

Rusya'dan İstanbul taleplerinin arttığını belirten Yurt, "İleriki yıllarda da sayıların artacağı öngörülüyor. Özellikle Ukrayna pazarında Erciyes kayak merkezi ve Kapadokya kombine turlarına yüksek talep var. Coral olarak Kayse-ri'ye Ukrayna'nın üç şehrinden charter uçuşları düzenliyoruz" diyor.

E-TURİZMDE ÖNE ÇIKANLAR


Anadolu Turizm İşletmecileri Derneği (ATİD) Başkanı Birol Akman, 2022'de turizmde toparlanma yaşanacağını turist sayısını 40 milyona turizm gelirini de 30 milyarın üstüne çıkarmayı hedeflediklerini söylüyor.

2023 yılında pandeminin tamamen bitmesi halinde 2019 yılı verilerinin geçilerek 77 milyon turist ile 65 milyar dolar turizm geliri elde edilmesinin hedeflendiğini vurguluyor.

Dünyada rekabetin artması ve ekonomik nedenlerle pastanın küçülmesi otel ve turizm gruplarının rekabette öne çıkabilmek adına dijital pazarlamaya yönlendiriyor. E-turizm faaliyetleriyle 2022 sezonu için Rusya, Ukrayna, Almanya, İngiltere ve Fransa gibi ülkelerden yapılan rezervasyonlarda önemli bir artış kaydedildi.

Moskova, Berlin, Londra'da düzenlenen uluslararası turizm fuarlarının pandemi nedeniyle sekteye uğraması da turizmcileri dijital pazarlamaya ve e-turizme yöneltti.

Rusya, Almanya, Ukrayna, İngiltere gibi kaynak pazarlarda başarı sağlanırken Amerika, Fransa gibi Antalya'ya turist çekmenin zor olduğu pazarlarda da dijital pazarlama ve e-turizmle ciddi mesafe kat edildi. Böylece Antalya'da Avusturalya'dan Ortadoğu ülkelerine kadar yaklaşık 80 ülkeden turisti görmek mümkün oldu.

KÜLTÜR TURİZMİ ATAKTA


Pandemi süreci, Türkiye’nin başta İstanbul ve Ankara olmak Üzere kültür ve sanat altyapısını geliştirildiği bir dönem oldu. Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası (CSO) Binası, Atatürk Kültür Merkezi (AKM), Atlas Sineması, Galata Kulesi, Beyoğlu Kültür Rotası gibi birçok eser, festival ve proje önümüzdeki dönemde turizmin çeşitlenmesine katkılar sağlayacak.

Galataport’un hizmete açılması ile kruvaziyer turizminde İstanbul ve Türkiye’nin geçmişteki parlak günlerine dönmesini sağlayacak. 2022’de kültür, gastronomi, MICE ve sağlık turizminin ürün çeşitliliği ve talepte olumlu etkisi hissedilecek.