Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ile Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) birlikte hazırladıkları Tüketici Güven Endeksi (TGE) eylül ayında 57 değerini aldı.
DR. ORHAN KARACA
okaraca@ekonomist.com.tr
Bu değer önceki aya göre 1,2 puanlık artışa tekabül ediyor ama yine de çok düşük bir seviyede kalıyor. TGE'de 100'ün altındaki değerler kötümser duruma işaret ediyor ve mevcut seviye tüketicinin aşırı kötümser bir durumda olduğunu gösteriyor.
Üstelik bu kötümserlik bu endeksin 2004 yılına kadar giden tarihinde daha önce hiç görülmemiş bir süredir devam ediyor. TGE'nin değeri 20082009 resesyonu sırasında üç ay süreyle 60'ın altında kalmıştı.
Mevcut durumda ise geçen yılın eylül ayından bu yana yani 14 aydır genelde 60'ın altında seyrediyor. TCMB'nin ekonomiyi reses-yondan çıkarmak için faizi hızla aşağıya çektiği bir dönemde tüketicinin moralinin bir türlü düzelmemesi iyi bir duruma işaret etmiyor.
Çünkü iç talepte faiz indirimleriyle sağlanan kıpırdanmanın devamının gelmesi için, başta tüketici olmak üzere tüm iktisadi birimlerin ekonominin geleceğine güveninin arttırılması gerekiyor.
Faiz indirimi konut ve otomotivde birkaç yıldır ertelenmiş olan taleplerin devreye girmesini sağladı ama yeni taleplerin ortaya çıkması için tüketicinin geleceğe yeniden güven duymaya başlaması şart.
Bunun sağlanamaması halinde iç talepte faiz indirimleriyle sağlanan kıpırdanmanın saman alevi gibi sönmesi ihtimali yüksek bulunuyor.
İktisadi birimlerin geleceğe güveninin yükselmesinin sağlanmasının yolu ise yurtiçindeki siyasi gerilimlerin ve dış politikadaki gerginliklerin çözülmesinden geçiyor gibi görünüyor.
