AYŞEGÜL SAKARYA PEHLİVAN
asakarya@ekonomist.com.tr
Sabancı Holding’in teknoloji perakende şirketi TeknoSA, 2016’da stratejik bir adım attı. Verimliliği ön plana alan şirket 70 mağazasını kapattı. Ardından dijitalleşme ve hizmet odaklı bir yatırım planı belirledi. Bu stratejisinin meyvelerini toplamaya başlayan şirket, 2017’nin ilk dokuz ayında 2,5 milyar TL ciroya ulaştı ve 18 milyon TL kâr elde etti.
Bu dönemdeki ciro geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 26 artış gösterdi. TeknoSA’yı 2016’da aldıkları kararlar doğrultusunda hizmet odaklı bir şirkete çevirdiklerini söyleyen TeknoSA Genel Müdürü Bülent Gürcan, “Teknolog satış sonrası hizmetlerimiz, Preo kendi markamız gibi alanlara yüklendik. Kendimizi bu şekilde ayrıştırdık. Hem kârlılıkta hem de müşteri memnuniyetinde adımlar attık ve dijitalleştik” diyor. Gürcan, 2018 yılında çift haneli büyüme hedefi koyan TeknoSA’nın yeni dönem stratejilerine ve elektronik sektörüne yönelik sorularımızı aşağıdaki gibi yanıtladı.
2017 yılında hem sektör hem de TeknoSA büyüdü. Bu büyüme reel mi yoksa kur etkisiyle mi ortaya çıktı?
Tabii ki kurun etkisi var ama bunu net olarak ölçemiyoruz. Büyümenin ne kadarı kurdan ne kadarı reel büyümeden geliyor ölçmek çok zor. Çünkü geçen yıl çıkmış bir ürünün fiyatı bir müddet sonra düşüyor ama yeni bir ürün geliyor. O yüzden hiçbir zaman ölçemedik. Pazar büyürken biz de iyi gidiyoruz. İlk dokuz ayda 2,5 milyar TL ciro yaptık. Toplam 18 milyon TL kâr elde ettik.
Bu büyümeyi nasıl sağladınız?
TeknoSA’yı 2016’da almış olduğumuz kararlar doğrultusunda ürün satan TeknoSA’dan hizmet veren TeknoSA’ya çevirdik. Teknolog satış sonrası hizmetlerimiz, Preo kendi markamız gibi alanlara yüklendik. Kendimizi bu şekilde ayrıştırdık. Hem kârlılıkta hem de müşteri memnuniyetinde adımlar attık ve dijitalleştik. TeknoSAcell 150 binden fazla aboneye ulaştı. Teknolojide tek adres olmayı hedefliyoruz. Bir müşteri TeknoSA’ya geldiğinde cep telefonu hattını, satış sonrası hizmetini burada alsın, tüm ihtiyaçlarını tek seferde çözsün istiyoruz.
Dijitalleşmeye yönelik ne gibi yatırımlar yaptınız?
2017’de 40 milyon TL’lik yatırım bütçemiz vardı. Önemli bir kısmını dijitalleşmeye ayırdık. Bu yıl online kanal yüzde 40 büyüdü, ciromuz içindeki payı yüzde 6’ya ulaştı. Bizde ‘click and collect’ yani internetten satın alıp mağazadan teslim alma oranı yüzde 30. Omnichannel dediğimiz çoklu kanalın müthiş bir avantajı bu. 2018’de bunu daha da artıracağız. Türkiye’de internetin payı perakende sektöründe yüzde 3,5. Dünya ortalamasına bakınca yüzde 8,5. Aslında Türkiye’nin gidecek çok yolu var. Türkiye’de 46 milyon internet kullanıcısı var, yani nüfusun yüzde 58’i. Dünyada nüfusta 19’uncu, internet kullanan nüfusta 17’nciyiz. Aslında o genç ve internet seven nesil kendini gösteriyor.
Gençlerin internet satışlarındaki payı nedir?
Henüz yüzde 3,5. Baktığınızda gidecek çok yol var. Ancak büyümesi gayet iyi. Gençler özellikle oyun pazarına yönelik alışveriş yapıyor. Biz de bu alana yöneliyoruz. Mesela kendi markamız Preo’nun ürün gamını oraya çevirdik. Preo markasıyla oyun kulaklıkları, oyun klavyeleri gibi birçok ürün var. Oyun pazarının büyüklüğü 3 milyar TL’ye ulaşmış durumda. Fenerbahçe, Beşiktaş ve Galatasaray’ın e-spor tarafına girmesi satışları çok tetikliyor. Ülker Arena’yı 12 bin 500 kişi dolduruyor ama 500 bin kişi online izliyor.
2018 için büyüme hedefiniz nedir?
Biz pazarın 2018’de yine çift haneli büyüceğini düşünüyoruz. Türkiye ekonomisinin büyüdüğü yıllarda teknoloji pazarı da çok daha yüksek oranlarda büyüyor. Biz asıl omnichannel yatırımlarıyla büyüyeceğiz. Pazarın üstünde büyümeyi planlıyoruz. Yeni mağaza açılışlarımız olacak. 69 ilde 206 mağazayla hizmet veriyoruz. Olmamız gereken her yerde varız. Yeni AVM’lerde teklifler geldiği zaman değerlendiriyoruz.
Sektörün büyük bir oyuncusuyla birleşebileceğiniz konuşuluyor. Böyle bir plan var mı?
Biz sektörde oyun kurucu olduk. Yolumuza yalnız devam ediyoruz. Zaten sektörün lideriyiz. Geçmişte de satın almalar yaptık. Yarın öbür gün satın alma olursa TeknoSA’nın altında gelişir. Ama şu an öyle bir planımız yok.
Mağazalarda müşteri çekmek için yeni stratejiler geliştiriyor musunuz?
Deneyim mağazaları açıyoruz. Bütün dünyada şunu gözlemliyoruz. İnternet dünyamıza ilk girdiğinde “mağazacılık ölüyor mu” dedik. Ama öyle olmadı. Hayatımıza omnichannel girdi. Müşterinin yüzde 64’ünün omnichannel olması bizim bütün stratejimizi belirliyor. Amerika’da internette en yüksek ciroyu yapan 25 firmanın 18’i klasik perakendeci. Mutlaka ve mutlaka çoklu kanal ve mağazalarda deneyim istiyorlar. ‘Touch and feel’ yani ‘dokun ve hisset’ denilen bir konsept var. Müşteri mutlaka ürüne dokunacak. Satış danışmanından bilgi alacak. Mağazadaki deneyim çok önemli. Son açtığımız mağazalarda buna dikkat ediyoruz.
Teknoloji alışverişinde tüketiciler fiyat odaklı. Bu durumda rekabet etmek için nasıl bir strateji izliyorsunuz?
Dünyada firmalara bakınca marj yerine hizmetlerle fark yaratıp müşteri devamlılığını sağlamaya çalışıyorlar. Müşteri memnuniyeti ve sadakat sağlamamız gerekiyor. Tüm dünyada internetin ilk başladığı yıllarda her ülkede fiyat bir numaraya çıkıyordu. ABD, İngiltere gibi internetin doyuma ulaştığı yerlerde fiyat geriye düşüyor. Ürünü nereden alırım, hızlı mı, satış sonrası hizmet alabilecek miyim, buna bakılıyor. 2018’de yapacağımız tüm yatırımlar satış ve satış sonrası hizmetleri geliştirmeye yönelik olacak.
Mağazalarda en çok hangi ürünler satılıyor?
Tüm dünyada artık farkı yaratan ürünler değil. Satılan ürünler cep telefonu, beyaz eşya, küçük ev aletleri olarak sıralanıyor. Örneğin Türk kahvesi makinesi son dönemde çok tercih ediliyor. Sağlıklı beslenme trendi, akıllı, buharlı pişiricilerin payını artırıyor. Akıllı ürünlerin sayısının arttığını görüyoruz. Geçen yıl dünyada 180 milyon giyilebilir ürün ve 1 milyar telefon satıldı.
“SEKTÖR YÜZDE 14 BÜYÜDÜ”
“Elektronik pazarı 2017’de yüzde 14 büyüdü. Bu yılın lokomotifi beyaz eşya oldu. ÖTV indirimlerinin olumlu etkisini gördük. Beyaz eşya tarafı yüzde 26 büyüdü. Cep telefonu yine büyüdü ama eskisi kadar değil. Yüzde 12 civarında bir büyüme gördük. Elektronik yüzde 9, küçük ev aletleri yüzde 6, bilgi teknolojileri tarafı yüzde 3 büyüdü. Bilgi teknolojileri pazarı eskisi kadar büyümüyor, tabletler falan eskisi kadar rağbet görmüyor.