BURCU TUVAY
btuvay@ekonomist.com.tr
Türkiye genelinde kadın girişimciliğine yönelik kurulan sivil toplum kuruluşları eğitimlerden mentorluğa, yatırımcı bulmadan networking çalışmalarına kadar birçok destek veriyor.
Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
Bu anlamda toplumda kadın istihdamının artırılması ve kadınların girişimcilik ekosistemine katılması ancak tüm paydaşların desteğiyle gerçekleşebilir. Dolayısıyla özel sektörün yanı sıra sivil toplum kuruluşlarının (STK) kadın girişimciliğinin artırılmasına yönelik yaptıkları farkındalıkçalışmaları da önem arz ediyor.
Türkiye’de kadın girişimci oranı yüzde 8,8 civarında. Şu an 120 bin civarında olduğu ifade edilen kadın girişimci sayısının 2025 yılında 150 bine yükselmesi hedefleniyor. 2000’lerden bu yana Türkiye’de artan kadın girişimciliği artık örgütlü bir hal almaya başladı.
Birçok ilde kadın giri-şimci dernekleri kuruldu. Bu alanda kurumsal yapılar oluşturuldu. Ayrıca, KOSGEB gibi yapıların fon, destek çalışmaları arttı. Kadın girişimcilere özel krediler, avantajlar çoğaldı.
Biz de Türkiye genelinde kadın girişimciliğini destekleyen ve bizzat kadın girişimciler tarafından kurulmuş Türkiye’nin önde gelen STK’la-rını ve onların yeni dönem projelerini araştırdık.
ANADOLU’DA İLK OLDU
Örneğin İşkadınları Demeği (İŞKAD) 1999 yılında henüz Türkiye’nin hiçbir kentinde iş kadınları dernekleri kurulmamış iken, Adana’da 44 girişimci kadının çabalarıyla kuruldu. Anadolu’nun ilk iş kadını derneği olan İŞKAD bugün kentin en etkin STK’ları arasında yer alıyor.
İŞKAD Başkanı Belgin Özçelik, önümüzdeki yıl gerçekleştirecekleri projelere ilişkin olarak şu bilgileri veriyor: “Önümüzdeki yıl yurtdışı ihracat pazarları için Fas’a araştırma ziyaretleri düzenleyeceğiz. Yurtdışı kadın demekleriyle buluşacağız.
Ortaöğretimde okuyan kız çocuklarına yönelik olarak ‘Kızlarımız Girişimci Olsun’ seminerlerimize devam edeceğiz. Kırsaldaki kadınlara dokunarak girişimciliği anlatacağız.” Arya Kadın Yatırım Platformu ise Türkiye’nin tek kadın odaklı yatırım platformu. Faaliyet alanları melek yatırım, etkinlik, eğitim ve mentorluk üzerine...
Kadın liderliğindeki şirketlere ‘akıllı para’ yatırımı yaparak, maddi kaynakların ötesinde değer katabilecek melek yatırımcılarla bir araya getiriyor. Platformun 2 bin 600 üyesi bulunuyor. Arya Kadın Yatırım Platformu Kurucu Ortağı ve Genel Sekreteri Deniz Alexandra Duygu, “2018 için en büyük önceliklerimizden birisi eğitim ve mentorluk programımız.
Şu anda 50’nin üzerinde gönüllü Arya mentorumuz, kadın girişimcilerle eşleştirmek üzere hazırlanıyor. Online eğitimler, canlı yayın ve soru-cevap söyleşileriyle İstanbul dışındaki, Arya Anadolu etkinlikleriyle tanıştığımız Arya kadınlarına da daha sık ulaşmayı hedefliyoruz” diyor.
ŞİRKET PROGRAMI DÜZENLİYOR
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) tarafından 2007’de TOBB Kadın Girişimciler Kurulu kuruldu. 6 bin 405 üyesi bulunan kurulun üyeleri, kendi sahalarında lider konumda olan iş kadınları, iş adamları, profesyonel yöneticiler, girişimcilik konusunda akademik çalışma yapan akademisyenler ile bu sahada bölgesel ya da ulusal ölçekte faaliyet yürüten STK yöneticilerinden oluşuyor.
Birlik ve Genç Başarı Eğitim Vakfı işbirliğinde illerde bir dizi etkinlik halinde ‘Şirket Programı’ düzenleniyor. Program kapsamında lise çağındaki öğrenciler, rehber öğretmenleri, iş dünyasını temsil eden mentorları ve kendilerine verilen materyaller yardımıyla okullarında mikro şirketler kuruyor.
Program süresince faaliyet gösteren bu şirketler program sonlandığında illerde düzenlenen yerel ticaret fuarlarında ürünlerini tanıtma fırsatı buluyorlar. Programlara kız öğrencilerin katılımı özellikle teşvik ediliyor.
KARİYER MERKEZİ UYGULAMASI
Girişimci İş Kadınları Derneği (GİŞKAD), 2006 yılında Mersin’de kuruldu. GİŞKAD Yönetim Kurulu Başkanı Ayferi Tuğcu, gelecek yıl istihdamı destekleyecek kariyer merkezi uygulaması gerçekleştireceklerini söylüyor. Tuğcu, “GİŞKAD Akademi’de eğitimlerimizi sürdüreceğiz. Girişimci kadınlara mentörlük desteklerimize devam edeceğiz. Ayrıca TÜRKONFED Kadının Çok Yönlü Güçlendirilmesi Projesi’nin Mersin’de gerçekleştirilmesine yönelik çalışmalara başladık” diyor.
Kadın ve Genç Girişimciler Merkezi (K-Gem), sivil topluma destek olmak üzere yola çıkan gönüllü bir çekirdek grup tarafından 2008 yılında kuruldu. Merkezin 33 üyesi bulunuyor. Kadın, genç ve dezavantajlı grup çalışmaları yapıyor. KGEM Başkanı F.Günseli Özkan, “Yeni çalışmalarımızda önceliklerimiz arasında kız çocuklarının teknik mesleklere yönlendirilmesi, ailelerin bu konuda bilinçlendirilmesi kampanyaları, kadın ve çocuk göçmenlerin sağlık sorunlarına yönelik kilit teknoloji destekli çözümler bulunuyor” diye konuşuyor.
YÖRESEL ÜRÜN PAZARLAYACAK
Aktif İş Kadınları Derneği, 2008 yılında Ankara’da, kadınların enerjilerini üretime dönüştürmek amacıyla kurulan bir STK. Kadınlara meslek edindirme ve kadın istihdamını artırma projeleri gerçekleştiren dernek, yurtiçi ve yurtdışında geziler düzenliyor. Derneğin 100 üyesi bulunuyor.
Aktif İş Kadınları Derneği Genel Başkanı Aynur Bilgin, İstanbul, Erzurum ve Kars’ta da şubelerinin bulunduğunu söylüyor. Bilgin, “Japon Büyükelçiliği’ne sunduğumuz Kaz Üretim Çiftliği kurma projesi ile Sabancı Vakfı’na sunduğumuz Engelli Gençlerin Annelerinin Engelli Haklarını öğrenmeleri projesinin sonuçlanmasını bekliyoruz. Ayrıca dernek üyelerimizin istihdamını sağlamak amacıyla derneğimiz çatısı altında yöresel ürünler üretmek ve pazarlamak üzere bir işletme kurmayı planlıyoruz” diyor.
'HEDEFİMİZ KADIN GİRİŞİMCİ SAYISINI 150 BİNE YÜKSELTMEK"SANEM OKTAR KAGİDER BAŞKANI
"KAGİDER'in temelleri bundan 15 yıl önce atıldı. 37 kadın girişimciyle çıktığımız bu yolculukta KAGİDER bugün 1,6 milyar dolar ciro ve istihdam yaratan 46 farklı sektörden 300 üyesiyle kadınları bölgesel, ulusal ve uluslararası düzeyde çok farklı platformlarda temsil eden bir STK oldu.
Temel hedefimiz, 2025 yılına kadar toplam kadın girişimci sayısını 150 bine yükseltmek ve yine bu tarihe kadar kadın ve erkek istihdamı arasındaki farkı yüzde 25 azaltmak. Yani 3 milyon kadının istihdama katılması, kadın istihdamının en az yüzde 41 olması. 7 Aralık'ta düzenleyeceğimiz bir gala gecesiyle 15'inci yılımızı kutlayacağız.
Galamızın geliriyle 15'inci yaşımızda 15 bin kadına uzaktan eğitimle ulaşmayı, içlerinden bin 500 kadına birebir dokunabilmeyi, 150 kadın için girişimcilik kampı düzenlemeyi ve 15 kadına da iş fikirlerini hayata geçirmeleri için destek vermeyi hedefliyoruz."