ARAM EKİN DURAN eduran@ekonomist.com.tr
7-20 Mart 2021 tarihli sayıdan
Günümüzde kurumlar, faaliyet ve performanslarım tüm paydaşları ile düzenli olarak paylaşmak amacıyla çok sayıda rapor yayımlıyor. Mali bilgilerin açıklandığı yıllık faaliyet raporlarının yani çevresel, sosyal ve kurumsal yönetim göstergelerine ilişkin bilgilerin açıklandığı sürdürülebilirlik raporları, kurumsal yönetim uyum raporları ve kurumsal sosyal sorumluluk raporları en yaygın olanlar. Bu geleneksel raporlarda açıklanan çevresel, sosyal ve kurumsal yönetim göstergelerinin finansal performans ile olan ilişkisi ve etkileşimini yansıtmaması, paydaşların ihtiyacı olan nitelikli bilgiye ulaşmasına engel oluyor.
20 KURUMDAN 42 RAPOR
Günümüzde bu ihtiyacı karşılamak üzere ortaya çıkan yeni raporlama düzeni 'entegre raporlama' olarak adlandırılıyor.
Hesap verebilirlik, şeffaflık ve güveni odağa alan entegre raporlama düzeni, yatırımcılara daha etkin sermaye tahsisi kararları vermeleri için ihtiyaç duydukları bilgileri sağlarken, aynı zamanda kurumların diğer paydaş gruplarının da beklentilerine tek bir raporda cevap vermeye imkân sunuyor.
Bugün itibarıyla dünyada 70'den fazla ülkede 2 binden fazla işletme entegre raporlama yapıyor. Türkiye'de ise entegre raporlama ve entegre düşüncenin yaygınlaştırılmasını amaçlayan Entegre Raporlama Türkiye Ağı'nın (ERTA) temelleri 2013 yılında Prof. Dr. Güler Aras tarafından atıldı.
ERTA'nın kurucu üyeleri arasında Borsa İstanbul, TÜSİAD, Global Compact Türkiye, TKYD, SKD Türkiye, IIRC Türkiye Büyükelçisi, Argüden Yönetişim Akademisi, Garanti BBVA ve Çimsa bulunuyor. Türkiye'de bugüne kadar özel sektör, kamu ve yükseköğretimde
olmak üzere 20 kurum tarafından toplamda 42 entegre rapor yayımlandı.
'YENİ NORMAL' OLUYOR
ERTA Yürütme Kurulu Başkanı ve aynı zamanda Yıldız Teknik Üniversitesi (YTÜ) Finans Kurumsal Yönetim ve Sürdürülebilirlik Merkezi (CFGS) Kurucu Direktörü Prof. Dr. Güler Aras, mevcut kurumsal raporlarda yer alan verilerin geçmiş döneme ait bilgileri içeriyor olmasına dikkat çekiyor.
Güler Aras, kurumların geçmiş dönem performansını yansıtan raporlara karşılık, yatırımcılar ve diğer paydaşların geleceğe dönük hedef ve stratejileri de bilmek istediğini vurguluyor.
Prof. Aras, "Entegre raporlama, kurumların geçmiş ve mevcut durumunu yansıtan bilgileri ile birlikte geleceğe dönük stratejilerini ve uygulamalarını içeren, finansal ve finansal olmayan faaliyetleri etkileşimli-ilişkili olarak raporla-yarak etkin ve etkili bilgi paylaşımı sağlıyor" diyor.
Entegre raporlamanın günümüzde hızla raporlama faaliyetinin 'yeni normal'i haline gelmeye başladığını kaydeden Prof. Aras, "Entegre raporlama, kurumsal raporlamanın geldiği son nokta olarak, şeffaflığı ve şirkete ilişkin bilgi paylaşımını artırdığı için bütün paydaşlara fayda sağlıyor.
Bunun da ötesinde, raporlama süreci şirketin kendisini baştan aşağı gözden geçirdiği, güçlü ve zayıf yanlarını, risk ve fırsatlarını sistematik bir şekilde değerlendirmesini sağlayan bir strateji çalışması sağlıyor" diye konuşuyor.
FİNANSAL OLMAYAN SERMAYE
Son üç yıldır yayımladıkları entegre faaliyet raporları ile şeffaf iletişim ilkesi doğrultusunda çalışmaya devam ettiklerini belirten TSKB Genel Müdürü Ece Börü, entegre raporlamada sadece finansal sermaye değil, aynı zamanda finansal olmayan sermaye öğelerinin de büyük önem taşıdığına dikkat çekiyor.
Ece Börü, ''İnsan, sosyal, doğal ve fikri sermaye öğelerimiz ile finansal sermayemizi bütüncül bir yaklaşımla ele alarak oluşturduğumuz çıktıları tüm paydaşlarımızla şeffaf şekilde paylaşıyoruz" diyor.
Entegre faaliyet raporlamasının sinerjik bir çalışma kültürü geliştirmek açısından da önemli olduğunu vurgulayan Börü, "Bu sayede tüm ekiplerimizin uzaktan çalışmanın gerekliliklerine ve pandeminin belirsiz doğasına hızlıca uyum sağlamakta önemli başarı gösterdiğine inanıyorum" diye konuşuyor.
Börü, entegre faaliyet raporlamasının önemli bir amacının da gelecek hedeflerini oluştururken daha sağlıklı ilerlemelerini sağlaması olduğu yorumunu yapıyor.
TÜRKİYE’DE ENTEGRE RAPOR HAZIRLAYAN KURUMLAR
1. Adana Çimento
2. Aksa Akrilik
3. Aslan Çimento
4. Allianz Türkiye
5. Argüden Akademi
6. Borsa İstanbul
7. Çimsa
8. Garanti BBVA
9. Kadıköy Belediyesi
10. Mazars Denge
11. Nuh Çimento
12. Oyak Maden Metalürji Grubu
13. Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı (TEGV)
14. İş Bankası
15. TSKB
16. Vakıfbank
17. Yapı Kredi Bankası
18. YTÜ CFGS
19. Yıldız Teknik Üniversitesi
20. Ziraat Bankası.
ŞEFFAFLIĞI ARTIRIYOR
Allianz Türkiye de sürdürülebilirlik prensipleri doğrultusunda entegre raporlama yöntemine geçmek için 2018 yılında ERTA'ya üye olan şirketlerden biri.
Ayrıca 2020'nin başından bu yana da ERTA yürütme kurulu üyesi. 2019 yılında tüm paydaşlarının görüş ve ihtiyaçlarını gözeterek yeniden bir önceliklendirme analizi yaptıklarını anlatan Allianz Türkiye İcra Kurulu Başkanı Tolga Gürkan, bu kapsamda 'Sürdürülebilir Değer Yaratma Modeli'ni hayta geçirdiklerini söylüyor. Yeni modelde sürdürülebilirlik stratejisinin temelini oluşturan 'iyi çevre, iyi toplum, iyi kurum' yaratma yolundaki odak alanlarını genişlettiklerini kaydeden Gürkan, "Bunu iş stratejimizle daha entegre hale getirdik.
Entegre raporlama, şirketin kullandığı tüm kaynakların birbiriyle bağını kurarak, bunların kısa, orta ve uzun vadeli nasıl değer yarattığını şeffaf biçimde aktaran bir raporlama yöntemi" diyor.
SÜRDÜRÜLEBİLİR DEĞER
Türkiye'de entegre raporlamanın önemini ilk fark eden şirketlerden biri de Garanti BBVA. Garanti BBVA Genel Müdür Yardımcısı Ebru Dildar Edin, "Salt finansal performansı, uzun vadede varlığımızı devam ettirmek için yeterli görmedik. Bizim için başarının en önemli kriteri, sürdürebilir değer yaratımı" diyor.
Daha etkin karar alma, güvenin ve itibarın artması ve sürdürülebilir değer yaratımı gibi kazanımların entegre raporlamaya olan bağlılıklarını artırdığını vurgulayan Edin, "Entegre faaliyet raporumuzla performansımızı nasıl ölçümlediğimizi, hedeflerimizi, önceliklerimizi ve ilerlediğimiz yolu paylaşıyoruz" diye konuşuyor.
PROF.DR. GÜLER ARAS / ERTA YÜRÜTME KURULU BAŞKANI "YATIRIMCI ARTIK SADECE FİNANSA BAKMIYOR"
"Günümüzde yatırımcılar, kurumların hem riskleri hem de fırsatlarıyla olan ilişkilerini anlamak için finansal bilgilerin yanı sıra çevresel, sosyal ve yönetsel performanslarının arkasındaki bağlantıyı araştırıyor ve kurumlardan bu bilgileri ilişkili bir şekilde raporlamalarını bekliyor.
Yatırımcıların bu tür bilgiyi entegre raporlarda bulabiliyor olması, kurumların bu raporlama yaklaşımını benimsemelerinde en önemli motivasyonların başında geliyor.
Entegre Raporlama, bir kurumun finansal performansı yanında stratejisi, yönetimi ve çevresel, sosyal ve ekonomik performansları arasındaki bağlantıyı tanımlayan ve 'nasıl değer yarattığını anlatan' yapısıyla şirketlerin yatırımcıları ile diğer paydaşlarının şirketin gerçek performansını ve risklerini görebilmelerine imkân tanıyor."