AYŞEGÜL SAKARYA PEHLİVAN
asakarya@ekonomist.com.tr
Teknolojinin gelişmesiyle ortaya çıkan dijital dönüşümün istihdam piyasasında büyük bir değişim getirmesi bekleniyor. Dünya Ekonomik Forumu'nun Türkiye'nin de dahil olduğu bazı ülkeleri kapsayan bir raporuna göre, 2020 yılına kadar 5,1 milyondan fazla kişi işini kaybederken bilgisayar, matematik, mühendislik alanlarında ise yaklaşık 2 milyon yeni istihdam yaratılacak.
Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
HANGİ POZİSYONLAR ORTAYA ÇIKTI?
Son dönemde ortaya çıkan yeni pozisyonlar içinde en çok öne çıkanı dijital dönüşüm lideri... CDO (Chief Digital Officier) kısaltmasıyla anılan bu pozisyon bazı şirketlerde farklı isimlerle de görülebiliyor.
Dijitalleşmenin bazen müşteri deneyimiyle birlikte değerlendirildiğini söyleyen Egon Zehnder'in danışmanlarından Burcu Bıçakçı, "Bir yönetici hem müşteri deneyimi hem de dijitalleşmeden sorumlu olarak düşü-nülebiliyor. Genelde bu durumlarda pozisyon müşteri deneyimi direktörü, müşteri ilişkileri direktörlüğü gibi isimler alabiliyor" diyor.
Konvansiyonel pazara gidiş modelleri dışında kanalları yöneten pozisyonlar da son dönemde öne çıkıyor. 'Alternatif dağıtım kanalları' ya da 'omni-channel yöneticilikleri', kurum içi girişimciliği öne çıkaran 'kurumsal girişim sermayesi', 'inovasyon ve transformasyon', 'büyük veri ve analitik' yöneticilikleri de son dönemde sıklıkla duyulan yeni roller.
YEŞİM MENEKŞE ÇOKEKERDEFACTO AKADEMİ VE MUTLULUK DİREKTÖRÜ
“MUTLULUK ODASI KURDUK”
"DeFacto Mutluluk Müdürlüğü'nün kuruluşu ile birlikte gerçek anlamda huzurlu ve mutlu bir çalışma ortamı yaratmanın tek başına bir bölümün yapacağı faaliyetlerle mümkün olamayacağına karar verdik. Bu bakış açısının en tepeden en aşağıya kadar kurumun kültürü haline getirilmesini benimsedik.
DeFacto üst yönetimi, müşterinin kral olduğu söylemini değiştirerek tacı çalışanların başına koydu ve 'çalışan mutlu ise müşteri de hissedar da mutlu olacaktır' anlayışıyla mutlu bir ortam yaratmak için samimi bir gayret içine girdi. Mutluluk odası, spor salonu, hobi salonu, mini golf, Akdeniz bahçesi ve dans stüdyosu kuruldu.
Tam zamanlı çalışan bir fitness eğitmeni istihdam edildi. Ücretsiz masaj, manikür ve kuaför hizmeti sağlandı. Dans, spor, sosyal sorumluluk, müzik kulüpleri kuruldu. Yeni proje olarak saha çalışanları için de 'Mutluluk Bize Yakışır' projesi hayata geçirildi ve mutluluk odaları oluşturuldu. İçerisinde kutu oyunları, ayak masaj aleti, iPad ve kütüphanenin yer aldığı, çalışma ortamını yaşam alanına çeviren bu uygulama, 122 DeFacto mağazasında hayata geçirildi."
POZİSYONLAR DEĞİŞİYOR
Burcu Bıçakçı, değişime uğrayan yeni rollerin de olduğunu söylüyor. Örneğin satış yöneticilerine artık 'gelir yöneticisi' (chief revenue officer), pazarlama yöneticilerine 'büyüme yöneticisi' (growth hacker), insan kaynakları yöneticilerine de kültür, transformasyon ve insanı cağrıştıran (chief people/culture/transformation officer) gibi çeşitli isimler veriliyor. 'Mutluluk yöneticisi' gibi pozisyonlar da son dönemde ortaya çıkan ve popülerliği artan pozisyonlar arasında yer alıyor.
DİJİTAL DÖNÜŞÜM BİRİMİ KURDU
Doğuş Otomotiv, kısa bir süre önce bünyesinde dijital dönüşüm odaklı süreç ve projelerin yönetim ve koordinasyonunun sağlanması amacıyla 'dijital dönüşüm birimi' kurdu. Ayrıca şirkette 'dijital iş geliştirme' isimli ayrı bir pozisyon açıldı.
Bu birim, dijitalleşme yol haritasının çıkarılması, dijital gelişmelerin sonucu ortaya çıkan veri üzerinden gelir modelinin hayata geçirilmesi, dijitalleşme süreçlerinin planlanması ve uygulamasının takibi, entegrasyon ve bilişim stratejisinin belirlenmesi gibi görevleri üstleniyor.
Bu değişimi yönetme görevi de Koray Bebekoğlu'na verildi. Şirketin 2017 yılında açtığı diğer pozisyonlar ise 'insan kaynakları veri analitiği', 'insan kaynakları iş ortaklığı', 'bilgi sistemleri denetimi' ve 'özel servis yönetimi' olarak sıralanıyor. Doğuş Otomotiv İnsan Kaynakları ve Süreç Yönetimi Genel Müdürü Ela Kulunyar, bu pozisyonları dünya ve sektör dinamiklerini göz önüne alarak yarattıklarını söylüyor.
PepsiCo ise bir süre önce 'dönüşüm direktörlüğü' birimini kurdu. Değişimin yeni normal olduğunu ve hızın gittikçe arttığını söyleyen PepsiCo Türkiye Dönüşüm Direktörü Gizem Turan, "Uzun vadede başarılı olmak için, tüm endüstriyi etkileyen global mega trendlere karşı hazırlıklı olmamız gerekiyor.
Biz hem PepsiCo global olarak hem de Türkiye iş birimi olarak bu konularda kendimizi geleceğe hazırlıyoruz" diyor. Dönüşüm fonksiyonu şirketin büyüme vizyonu doğrultusunda orta ve uzun vadeli stratejik odak ve yatırım alanlarının, yeni iş modellerinin belirlenmesi gibi süreçleri yönetiyor.
DİLEK FAKA DC AKADEMİ GENEL MÜDÜRÜ“FUTURİST YÖNETİCİ VAR”
"Kurumlar artık kendi iş kolunda takımıyla birlikte problemlere çözüm üreten, endüstriyel ve teknolojik yeniliklere açık ve bunlara hızlıca uyum gösteren liderlerle çalışmak istiyor.
Çünkü politik ve ekonomik koşullardaki değişim, kurum yapısında liderlerin koşullara daha fazla uyum göstermesi gereğini ortaya çıkarıyor. Liderler takımlarıyla hem bu koşulları yönetmeli hem de geleceğe hazırlanmalı.
C düzeyde bu koşulları daha iyi yönetebilecek, geleceğe bakışı ortaya çıkarabilecek pozisyonlar ortaya çıkıyor. Ekspertiz alanları da burada bir diğer belirleyici. C düzeydeki bu yeni pozisyonlara örnek olarak, CCSO (Siber Güvenlik Alanı Yöneticisi), CFO (Futurist Yöneticisi), CHO (Mutluluk Yöneticisi), CCO (Müşteri Yöneticisi) pozisyonları gösterilebilir."
PERAKENDE ŞİRKETLERİ ATAKTA
Perakende şirketleri de yeni döneme uyum sağlamak için yeni pozisyonlar yaratıyor. D&R bu konuda hızlı aksiyon alan şirketlerden biri oldu. 2016 yılında şirkette deneyim direktörlüğü birimi oluşturuldu. Bu pozisyon, müşteri deneyimi, omni-channel, sadakat süreçleri gibi stratejilerin geliştirilmesine ve müşteri sadakatinin artırılmasına yönelik çalışıyor.
D&R'ın insan kaynakları direktörü Başak Dündar, deneyim direktörlüğü pozisyonunun artan iş hacmi ve müşteri sayısı ile beraber markanın dokunduğu her kişiye aynı kalitede deneyimi sunma ihtiyacıyla birlikte ortaya çıktığını söylüyor.
İnci Deri de bu sürece uyum sağlamak için bu yıl 'dijital teknolojiler direktörlüğü' isimli bir pozisyon oluşturdu. Daha önce satış direktörlüğü kapsamında bir departman olan e-ticaret ise 'e-ticaret direktörlüğü' olarak bağımsız bir yapı haline dönüştürüldü.
İnci Yönetim Kurulu Başkanı Ali Murat Kızıltaş, "Hem sektörün gelişim yönü ve hızı hem de kendi stratejilerimiz doğrultusunda hayata geçirdiğimiz projeler, yola çıktığımız yatırımlar ve öngördüğümüz değişim çerçevesinde dijital transformasyon sürecindeyiz. Dijital teknolojiler
direktörlüğü bu stratejimizin oyun kurucusu, planlayıcısı. Omni-channel stratejimiz çerçevesinde geleneksel perakende satışın ve e-ticaretin eşit güç ve tecrübelerle temsil edileceği bir yapı kurmak çok önemliydi. Bu doğrultuda e-ticaret direktörlüğü yapımıza eklendi" diye konuşuyor.
E-TİCARETİN ETKİSİ
Boyner Büyük Mağazacılık ise perakende ve mağazacılık sektöründeki yenilikler gereği, bu yıl ticaret işini ayrı bir konsantrasyonla büyütmeye odaklandı. E-Ticaret özelinde ürün ve kategori yönetimi alanında deneyimli kategori yöneticileri şirkete katılırken, boyner.com.tr ve Boyner mobil uygulamasının kullanıcı deneyimi ve kullanıcı arayüzü tasarımından sorumlu bir 'UX/UI yöneticisi' ve e-ticaretteki satış potansiyelini büyütecek bir 'e-ticaret satış geliştirme müdürü' pozisyonu açıldı. Boyner İnsan Kaynakları Genel Müdür Yardımcısı Murat Akgün, ihtiyaca göre yeni pozisyon geliştirdiklerini belirtiyor.
Müşteri deneyimini her etkileşimde iyileştirmeye çalışan ve bunu yaparken de çoklu kanal etkileşimini kullanan Lilly İlaç ise dijital süreçlerin en hızlı etkilendiği fonksiyonlardan biri olan pazarlama organizasyonu içerisinde değişikliğe gitti.
Şirkete pazarlama inovasyonlarından sorumlu 'pazarlama inovasyonları müdürü' atandı. Lilly İlaç İnsan Kaynakları, Eğitim ve Geliştirme Direktörü Hande Akartuna, değişime yön verirken öncü olmayı hedeflediklerini ve bu doğrultuda yeni ihtiyaçlara yönelik hareket ettiklerini söylüyor.
MÜŞTERİYE ÖZEL POZİSYON AÇILIYOR
Teknoloji şirketleri de kimi zaman değişen teknolojiye kimi zaman da müşterilerinin ihtiyaçlarına yönelik olarak yeni pozisyonlar açıyor. Örneğin Positive, 2017 başında iş zekası ve istatiksel davranışlar temelli pazarlama ve marka yönetimi departmanını hayata geçirdi.
Bu departman verilerin analiziyle marka kimliğine ve hedef kitleye uygun iletişim stratejilerini hayata geçiriyor. E-ihracat açılımında ise firmaların belirledikleri hedef pazar yerlerine uygun geliştirme ve entegrasyonlar yapılıyor. Positive Kurucu Ortağı Caner Istı, hem dijital gelişmeler hem de müşterilerin talepleri doğrultusunda yeni departmanlar oluşturduklarını söylüyor.
Sinemia ise son bir yılda 'veri ambarı mimarı' (Data Warehouse Architect) ve 'makine öğrenmesi mühendisi' (Machine Learning Engineer) ismiyle iki farklı pozisyon oluşturdu. 'Veri ambarı mimarı', Sinemia'nın büyük veri havuzunun mimari yapısını kurgulamaktan sorumlu.
'Makine öğrenmesi mühendisi' ise Sinemia App'te kullanılan yapay zeka teknolojisinin oluşturulmasını sağlıyor. Sinemia'nın kurucusu Rıfat Oğuz, şirketin teknolojik altyapısının ihtiyaç duyduğu farklı alanlara yönelik olarak da yeni pozisyonlar yarattıklarını belirtiyor.
USTALIK İÇİN DESTEK VERİYOR
Ödeme sistemleri sunun bir fintech şirketi olan iyzico, 'agile software craftsman' yani 'agile-çevik koç' olarak adlandırılan bir birim kurdu. Bu birim teknik ekibin daha yetenekli ve mutlu olmasının yanı sıra mesleklerinde usta-laşabilmeleri için gereken tüm konularda destek veriyor.
Şirkette açılan bir diğer pozisyon da 'start-up relations & marketing specialist/ girişimci ilişkileri & pazarlama uzmanı'. İyzico COO'su Orkun Saitoğlu, bu pozisyonun iyzi-co'nun start up ruhunu kaybetmek istememesi nedeniyle ortaya çıktığını söylüyor. Bu pozisyon start up ruhunu anlayacak, onların ihtiyacını karşılayacak çözümler üretmek üzere çalışıyor.