2019 ilk çeyrekte 69 satın alma ve birleşme işleminde yaklaşık 1 milyar dolarlık hacim gerçekleşti. Geçen yılın aynı döneminde 73 işlemde 2,7 milyar dolarlık hacim olmuştu. Yani hacimsel bazda büyük bir azalma var. 2019 için tahminler 10 milyar dolar civarında.
TALİP YILMAZ
tyilmaz@ekonomist.com.tr
2019 yılının ilk çeyrek döneminde Türkiye'de 25'i yabancı ve 44'ü yerli olmak üzere 69 satın alma ve birleşme (S&B) işlemi gerçekleşti. Bunlardan değeri açıklanan 24 işlemde 668,5 milyon dolarlık hacim oluştu. Değeri açıklanmayan işlemlerle birlikte ise toplam hacmin 1 milyar dolar civarında olduğu tahmin ediliyor.
Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
2018'in ilk çeyreğinde 73 işlemde 2 milyar 750 milyon dolarlar hacim olmuştu. Yani bu yılın ilk çeyreğinde adetsel bazda yüzde 6,8 hacimsel bazda ise yüzde 63,6 düşüş yaşandı. Hacimsel düşüşün çok daha yüksek olması, S&B işlemlerindeki ortalama boyutun küçüldüğü anlamına geliyor.
Bu yıla başlarken yaptığımız kapak haberinde 2019 için iyimser tahminler özelleştirmelerle birlikte 13-15 milyar dolar aralığını, daha muhafazakar tahminler ise 10 milyar dolar civarını işaret ediyordu. Şimdi bu muhafazakar tahmin bile sorgulanabilir gibi görünüyor.
DİKKAT ÇEKEN İŞLEMLER
Yılın ilk çeyreğindeki S&B işlemlerinde enerji, hizmetler ve teknoloji sektörleri öne çıktı. Orta gerilim elektrik dağıtım ekipmanları üreticisi Ulusoy Elekt-rik'in yüzde 82,3 hissesinin ABD'li Eaton'a satışı ile Peker Yüzey Tasarımları'nın 111,6 milyon dolara Güney Koreli Lotte Advanced Materials'e satışı değeri açıklanan işlemler arasında en çok dikkat çekenler oldu.
EWE Turkey enerji şirketinin Socar tarafından ve Doğuş Holding'e ait Park Hyatt otelinin Doğuş Grubu ile ortaklığı olan ünlü şef Nusret Gökçe tarafından satın alınması, Modanisa e-ticaret sitesine ise Goldman Sachs ile Wamda Capital'ın ortak olması da ilk çeyreğin ses getiren işlemleri arasında yer aldı.
İşlemler adetsel bazda yerli yatırımcılar tarafından yapılmakla birlikte hacimsel olarak yabancı işlemlerinin daha önde olduğunu görüyoruz. Yabancı yatırımcıların coğrafi dağılımında Avrupa yine öncelikli olurken, Asya ve ABD'li yatırımcıların da ilgilerinin olduğu gözlendi.
SEÇİM ETKİLER Mİ?
Yılın ikinci çeyreğine ilişkin öngörüler de YSK kararı sonrasında İstanbul'da belediye başkanlığı seçiminin 23 Haziran'da tekrarlanması süreci nedeniyle çok da parlak değil. Ancak yılın ikinci yarısı için biraz toparlanma beklentisi var. Böylece en azından yılın başında yapılan muhafazakar tahmin olan 10 milyar dolar seviyelerinin yakalanabileceği görüşleri bulunuyor. Burada şirket değerlemelerinin düşmesinin, nakit akışı sorunu yaşayan şirketlerin artık ortaklıklara daha sıcak bakma eğilimlerinin de olduğu uzmanlarca ifade ediliyor.
KPMG Türkiye Danışmanlık Bölüm Başkanı ve Şirket Ortağı Hande Şenova, ilk üç ayda çalışmalarının yoğun olduğunu belirtiyor. Şenova, "Son birkaç haftadır tekliflerin hızında yaşanan azalma ise bir beklentiyi gösterdi. Seçimin yenilenmesi kararıyla neler olacak göreceğiz" diyor.
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçiminin tekrarlanması kararının alındığı 6 Mayıs öncesinde finans, madencilik, sağlık ve enerji sektörlerinde bazı kıpırdanmalar olduğunu anlatan Şenova, e-ticaret alanında ve üretim alanında yerli oyuncuların evlilik görüşmelerinin sürdüğünü kaydediyor.
BÜYÜKLÜK NE OLUR?
İş Yatırım Birleşme ve Devralmalar Müdürü Efsane Çam, bu yıl 10-11 milyar dolarlık hacim büyüklüğü bekliyor. Çam, özelleştirmelerin rakamın büyümesine etki edeceğini söylüyor. Çam'a göre geçen yıl yapılan ve bazıları iptal edilen şeker fabrikası özelleştirmeleri bu yıl yenilenebilir. Milli Piyango ihalesi de tekrar gündeme gelebilir.
Bu yıl enerji sektöründe Türk gruplara ait çeşitli varlıkların satılması, üretim sektöründe ihracat ağırlıklı çalışan oto yan sanayi, kimya sektörü ve ambalaj üreticisi firmalarda işlemler olması da bekleniyor.
Ayrıca konkordato ilan eden bazı firmalarda da satış imkanlarının aranmaya başlanacağı tahminleri yapılıyor. Efsane Çam, ancak bu tür işlemlerin varlık satışı şeklinde olmasını daha yüksek ihtimal olarak görüyor. Çam, "Bu tür işlemler henüz yaygınlaşmadı ancak 2019 yılında yaygınlaşması bekleniyor. Bankaların sorunlu krediler portföylerinde bulunan varlıklara da ilgi oluşuyor" diye konuşuyor.
NELER ETKİLER?
EY Türkiye, 2018 Birleşme ve Satın Alma İşlemleri Raporu'ndaki beklenen özel sektör ve özelleştirme işlemlerine bağlı olarak toplam 10 milyar dolar seviyesinde işlem büyüklüğü olacağını tahmin ediyor. EY Türkiye Kurumsal Finansman Bölümü Başkanı Müşfik Cantekinler, işlem hacminde Türkiye'deki siyasi ve ekonomik gelişmeler ile yakın coğrafyamızda yaşanan gelişmelerin etkisine değiniyor.
Müşfik Cantekinler, bu yıl bilişim, enerji ve imalat sektörlerinin diğer sektörlere göre daha aktif olmasını bekliyor. Son yıllarda olduğu gibi bilişim sektörünün yine işlem adedi bakımından üst sıralarda yer almasını da öngörüyor.
Cantekinler, "İmalat ve enerji sektörlerinde ise büyük hacimli işlemler gerçekleşebilecek ve ayrıca hizmetler ve yiyecek içecek sektörleri de göreceli aktif bir dönem geçirebilecektir" diyor.