Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) verilerine göre, ekim ayında 5 bin 362 şirket kuruldu. Bu sayı geçen yılın aynı ayında kurulan şirket sayısını yüzde 3,1 aşıyor. Geçen yıl ekim ayında 5 bin 201 şirket kurulmuştu.
DR.ORHAN KARACA
okaraca@ekonomist.com.tr
Kurulan şirket sayısı nisan ayından bu yana geçen yılki düzeyinin altında seyrediyordu. Altı ay süren bu düşüş dönemi ekim ayında az da olsa yükseliş yaşanınca durdu. Bu durum bir toparlanmaya işaret ediyor.
Şirket kuruluşları yatırım eğiliminin göstergelerinden biridir. Şirket kuruluşlarının düşüşe geçtiği ikinci çeyrekte özel sektör yatırımları da düşmüş ve reel olarak geçen yılki seviyesinin yüzde 1,6 altında kalmıştı.
Muhtemelen özel yatırımlarda üçüncü çeyrekte daha da fazla bir düşüş çıkacak. Şirket kuruluşlarında ekim ayında yaşanan toparlanma devam ederse yılın son çeyreğindeyatırım eğiliminde de bir toparlanma görebiliriz.
Ancak siyasetteki duruma ve de finansal piyasalarda yaşanan son gelişmelere bakılırsa bunun gerçekleşmesi ihtimali çok da güçlü değil. Çünkü siyasi belirsizlik geleceği görmeyi zorlaştırdığı için, döviz kurlarındaki artış da “bilanço etkisi” nedeniyle yatırım kararlarını olumsuz etkiliyor.
Kurlar yukarı gittikçe döviz cinsi borçlarının TL karşılığı yükselen şirketler, artan borç ödemelerini telafi edebilmek için ilk önce yatırımlarını erteleme yoluna gidiyor.
Bu arada kapanan şirket sayısında ise eylül ayında başlayan yükselişin ekim ayında hızlanarak devam ettiğini belirtelim. Kapanan şirket sayısı eylül ayında geçen yıla göre yüzde 16,7 artmıştı. Kapanan şirket sayısı ekim ayında ise geçen yıla göre yüzde 45,2 artış gösterdi.
