GÖZDE YENİOVA
gyeniova@ekonomist.com.tr
Ağustos ayında yaşanan dövizdeki sert yükselişle birlikte bankaların borçlanmalarında sorun olup olmayacağı en çok merak edilen konulardan biriydi. Eylülden itibaren gelen borçların ödenmesi süreci de bu anlamda dikkat çekiyordu. Bankalar, kredilerini özvarlıklarının yanı sıra borç kaynaklarla finanse ediyor.
Bu anlamda en önemli kaynaklar ise mevduatlar ve yurtdışından temin edilen sendikasyon kredileri oluyor. Bankaların son dönemde yüzde 90 düzeyinde yeniden finanse ettiği sendikasyon kredileri sektöre moral verdi. Ancak fonlama maliyetinin yılın ilk çeyreğinden bu yana iki katına çıkmış olması endişe yaratıyor.
Türkiye için mart ayında yüzde 1,30 seviyelerinde olan 12 aylık Libor faizi yüzde 2,9 seviyesine kadar ulaştı. En yakın tarihli sendikasyon kredileri eylül ve ekim ayılarında Akbank, İş Bankası ve Yapı Kredi'de gözlendi.
Her üç bankanın da maliyetleri bir yıl vadeli dolar kredi için "Libor + yüzde 2,75", Euro krediler için "Euribor + yüzde 2,65" olarak gerçekleşti. Mart, Nisan ve Mayıs aylarında sağlanan kredilerde maliyetler bir yıl vadeli dolar kredi için "Libor + yüzde 1,30", Euro krediler için "Euribor + yüzde 1,20" olmuştu.
KREDİLER YENİLENDİ
Gedik Yatırım Ekonomisti Erol Gürcan, bankaların sendikasyon kredilerini sorunsuz bir şekilde yenilemiş olmalarını, yurtdışı finansmana erişim konusunda bir sıkıntı yaşanmadığının önemli göstergelerinden biri olarak yorumluyor. Gürcan, "Ancak sendikasyon maliyetlerinde gözlenen artış bankaların kaynak maliyetlerini artırıcı, diğer bir ifadeyle kârlılığı aşağı yönlü baskılayıcı bir unsur" diyor.
Şeker Yatırım bankacılık analisti Sevgi Onur da, "Sendikasyon kredileri banka bilançolarına uluslararası piyasalardan fon kaynağı sağlıyor ve fonlama kaynaklarının çeşitlendirilmesi, ortalama fonlama vadesinin uzaması açısından büyük önem taşıyor" diyor.
ORANLAR DEĞİŞİYOR
Akbank, piyasalarda yaşanan yüksek vola-tiliteye rağmen 980 milyon dolar tutarında borçlanma gerçekleştirdi. Onun ardından İş Bankası ve Yapı Kredi Bankası toplam yüzde 88 ve yüzde 96 borç çevirme oranlarıyla 1 milyar dolar ve 1,1 milyar dolar tutarlarındaki sendikasyon kredilerini Akbank ile aynı maliyetlerde yeniledi.
Kasım ayında ise Garanti Bankası'nın 2018 yılında aldığı toplam 1 milyar 350 milyon dolar sendikasyon kredisinin 1 milyar 170 milyon dolar tutarındaki bir yıl vadeli bölümünü yenilemesi bekleniyor.
Türk Ekonomi Bankası (TEB), bu yıl 433,5 milyon Euro ve 33,5 milyon dolar olmak üzere, 367 gün vadeli sağlanan sendikasyon kredisi anlaşması imzaladı. Geçen yıl ise yine 367 gün vadeli 385 milyon Euro, 85 milyon dolar ve 75 milyon dolar tutarında, iki yıl 30 gün vadeli sendikasyon kredisi sözleşmesi imzalanmıştı.
Geçen yıla göre yüzde 101 oranında yenileme sağlandı. Banka, önümüzdeki yıl da sağlanan bu krediyi aynı oranda yenilemeyi hedefliyor. Vakıfbank'tan ise 25 Eylül 2017'de aldığı 367 gün vadeli 131 milyon dolar ve 634 milyon Euro tutarındaki sendikasyon kredisini yenileme haberi henüz gelmedi. Bunun yerine 8 Ekim 2018'de 10 yıl vadeli 300 milyon dolarlık seküritizasyon kredisi temin edildiği açıklandı.
GELECEK YIL PLANLARIQNB Finansbank'ın 2017 yılında 367 gün vadeli aldığı sendikasyon kredisi 503 milyon Euro ve 182 milyon dolar tutarlı iki dilimden oluşuyor.
QNB Finansbank Hazine ve Uluslararası Bankacılık Genel Müdür Yardımcısı Köksal Çoban, "Dış ticaretin finansmanı için kullanılan söz konusu sendikasyon kredisinin geri ödemesi 2018 Aralık ayında yapılacak" diyor.
TSKB, toplamda 220 milyon dolar kredi yeniledi. TSKB Genel Müdür Yardımcısı Çiğdem içel,"Sendikasyon kredimizi, maliyetimizde 20 baz puan iyileşmeye giderek, L/E + 145 bps fiyatlama ve yüzde 75 yenilenme oranıyla 220 milyon dolar tutarında güncelledik.
Önümüzdeki yıl da sendikasyon kredimizi aynı hedefler doğrultusunda yenilemeyi planlıyoruz" diye konuşuyor.
GAMZE YALÇIN İŞ BANKASI GENEL MÜDÜR YARDIMCISI"2019'DA KREDİLERİ YENİLEYECEĞİZ"
"2018'de sendikasyon kredileri yoluyla toplam 2,5 milyar doları bulan kaynak temin ettik. Bu kaynaklar yoluyla reel sektörde faaliyet gösteren firmaların dış ticaret işlemlerinin finansmanına destek vererek ülke ekonomisinin gelişimine katkı sağlamaya devam ediyoruz.
Gelecek yıl da ihtiyaçlarımız doğrultusunda belirlenen yenileme oranları hedefleri çerçevesinde vadesi gelen sendikasyon kredilerimiz yenileyeceğiz."
SARUHAN YÜCEL YAPI KREDİ GENEL MÜDÜR YARDIMCISI"2,6 MİLYAR DOLAR KREDİ SAĞLADIK"
"Bu yıl toplam 2,6 milyar dolarlık sendikasyon kredisi sağladık. Yılın geri kalanında başka bir sendikasyon kredimiz bulunmuyor. Gelecek yıl mayıs ve ekim aylarında vadesi gelecek tutarları piyasa koşullarına göre değerlendirerek yenileyeceğiz.
Fonlama kaynaklarımızı çeşitlendirmek ve güçlendirmek her zaman önceliklerimiz arasında yer alıyor. Bu doğrultuda yıl içerisinde sağladığımız sendikasyon kredilerini dış ticaretin finansmanını desteklemek amacıyla kullanıyoruz."
LEVENT ÇELEBİOĞLU AKBANK KUR. VE YAT. BANK. SORUMLU GMY."HEDEFLENEN TUTARI AŞTIK"
"Mart ve Eylül 2018 sendikasyon kredilerimizle sağladığımız toplam kaynak 2,2 milyar dolar oldu. Mart 2018 sendikasyonumuzu 1,2 milyar dolar olarak yeniledik. Kredi fiyatlamasını 15 baz puan düşürmemize rağmen topladığımız talep 2,5 milyar doları buldu.
Eylüldeki zorlu dönemde bir yıl vadeli hedeflenen tutarı aşarak yüzde 104 yenileme oranıyla işlemimizi tamamladık ve 980 milyon dolar kaynak sağladık. Dalgalanmaların olduğu, kredi notu düşüşlerinin yaşandığı, likiditeye erişimin azaldığı ve borçlanma maliyetlerinin arttığı bir dönem olduğundan maliyet yüzde 1'in üzerinde arttı."