Sanayi üretimi eylül ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 13,4 yükseldi. Böylece sanayi olağanüstü bir giriş yaptığı üçüncü çeyreği aynı ölçüde olmasa da yine olağanüstü bir şekilde kapattı. Sanayi üçüncü çeyrek döneme temmuz ayındaki yüzde 25,6’lık yıllık üretim artışıyla girmişti.
DR. ORHAN KARACA
okaraca@ekonomist.com.tr
Sanayi üretimdeki yıllık artış ağustos ayında yüzde 3,9’a gerilemişti ama eylül ayında yeniden hızlanmayı başardı. Sanayi üretiminde temmuz ayında yaşanan sıçrama “baz etkisi”nin ürünüydü. Geçen yıl temmuz ayındaki sanayi üretimi, hem Ramazan Bayramı tatili hem de yaşanan darbe girişimi nedeniyle normalin çok altındaydı.
Bu yıl Ramazan Bayramı tatilinin haziran ayına kayması ve geçen yılki gibi olumsuz bir gelişmenin de olmaması, temmuz ayında sanayi üretiminde yıllık bazda olağanüstü bir artış yaşanmasını sağladı.
Eylül ayındaki yüksek üretim artışında da baz etkisinin rolü var. Bu baz etkisi ise geçen yıl tamamı hafta içine denk gelen Kurban Bayramı tatilinin bir bölümünün bu yıl hafta sonuna denk gelmesinden kaynaklanıyor.
Temmuz ve eylül aylarındaki sıçrama sayesinde, sanayi üretiminde üçüncü çeyrekteki yıllık üretim artışı yüzde 13,7’yi buldu. Bu da üçüncü çeyrekte ekonominin genelinde de çift haneli büyüme yaşanmış olabileceği beklentisini getirdi.
Ancak burada sanayi üretimindeki değişim ile 2009 baz yıllı yeni milli gelir serisindeki büyüme arasındaki korelasyonun 1998 baz yıllık eski milli gelir serisindeki büyümeyle olduğu kadar güçlü olmadığını belirtelim.
Yukarıda bahsettiğimiz baz etkileri üçüncü çeyrekte ekonomide hızlı büyümeye yol açmış olabilir ama bunun sanayi üretimindeki artışın ima ettiği kadar yüksek olmaması ihtimali var.
