DR. ORHAN KARACA
okaraca@ekonomist.com.tr
İmalat sanayi temmuz ayında yüzde 75,7’lik kapasite kullanım oranıyla çalıştı. Geçen yılın ayını ayındaki kapasite kullanım oranı yüzde 75,9’du. Buna göre temmuz ayında kapasite kullanımı geçen yılki düzeyinin 0,2 puan gerisinde kaldı. Temmuz ayında kapasite kullanımı mevsimsel düzeltilmiş olarak önceki aya göre ise 0,5 puan düşüş gösterdi.
Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
Kapasite kullanımı geçen yılın temmuz ayından bu yana yıllık bazda artış gösteriyordu. Yani temmuz ayındaki düşüş tam 12 aylık bir aradan sonra geldi. Bu da sanayi üretimi ve dolayısıyla ekonomi açısından iyi bir gelişme değil. Temmuz ayında kapasite kullanım oranında yaşanan düşüş sanayinin üçüncü çeyreğe iyi bir giriş yapamadığı sinyalini veriyor.
Ancak burada iki noktaya dikkat çekmekte fayda var. Birincisi, kapasite kullanımı sanayi üretimi için çok da iyi bir öncü gösterge değil. Kapasite kullanımının sanayi üretimindeki değişime ilişkin olarak yanlış sinyal verdiği pek çok örnek var. İkincisi, temmuz ayındaki düşüşte bu ayda uzun Ramazan Bayramı tatili nedeniyle geçen yıla göre 3 işgünü eksiğinin bulunmasının da etkisi olabilir. Yani bu düşüşte geçici faktörlerin de rolü bulunabilir. Bu geçici faktörler ortadan kalktığında kapasite kullanımı normale dönebilir.
Fakat 15 Temmuz’da yaşadığımız askeri darbe girişiminden sonra bu iki noktaya bir üçüncüsü de eklendi. Darbe girişimi ve sonrasında gelen Olağanüstü Hal (OHAL) uygulaması Türkiye’de belirsizliğe tavan yaptırdı. Bu ise temmuz ayındaki geçici faktörlerin ortadan kalkmasından sonra kapasite kullanımındaki düşüşün bir müddet daha sürmesine yol açabilir.