Dünya Ekonomik Forumu'na göre, perakende sektöründeki yapay zeka hizmetleri 2028 yılına kadar 31 milyar doların üzerine çıkacak. Türkiye'deki markalar satıştan koleksiyon tasarımına farklı alanlarda yapay zekayı kullanmak için harekete geçti.
09-22 Temmuz 2023 tarihli sayıdan
Son dönemde hızlı gelişimiyle dikkat çeken yapay zeka teknolojileri perakende sektöründe yeni bir dönemi başlattı. Şirketler satıştan koleksiyon tasarımına kadar farklı alanlarda yapay zekayı kullanıyor. Bazıları yapay zekayla koleksiyon geliştirirken, bazıları ise verimlilik ve yeni stratejiler için yapay zekadan destek alıyor.
Dünya Ekonomik Forumu'nun (WEF) tahminlerine göre perakende sektöründeki yapay zeka hizmetlerinin kullanımı 2028 yılına kadar 5 milyar dolardan 31 milyar doların üzerine çıkacak. McKinsey analizlerine göre önümüzdeki üç ila beş yıl içinde yapay zeka, giyim sektörünün 150 milyar dolar, moda ve lüks sektörlerinin ise işletme kârlarına 275 milyar dolara kadar artış yaşatabilir.
Perakende sektöründe yapay zekanın en çok kişiselleştirilmiş ürün önerileri, içerik oluşturma, otomatik çeviri, veri analizi ve ürün geliştirme alanlarında kullanılacağı öngörülüyor. Türkiye'deki markalar da bu sürece uyum sağlamak için yapay zeka yatırımlarına hız vermiş durumda.
HİPER KİŞİSELLEŞTİRME
Sektörün önde gelen markalarından olan Boyner hiper kişiselleştir-meye, Z kuşağı odaklı yeni uygulamalara, alışveriş sonrası süreçlerdeki iyileştirmelere ve daha pek çok yeni teknoloji yatırımlara devam ediyor. 2022'ye göre 2,5 katlık bir büyüme hedefi olan şirket, bu doğrultudadaha önce hiç olmadığı kadar yüksek bir yatırım yönetimi yapıyor.
Artık perakende operasyonlarında verimliliği sağlayan teknolojilerin başında yapay zekanın geldiğini söyleyen Boyner CTO'su Cihan Yıldız, "Hem fiziksel hem de çevrim içi mağazalarda yapay zeka kullanımı sayesinde tüketicilere daha iyi bir alışveriş deneyimi sunulabiliriz. Örneğin; hiper kişiselleştirme şu an Boyner pazarlama ve dijitalleşme stratejisinin önemli bir parçası" diyor. Müşterilerin hem fiziksel hem dijital ayak izlerini birleştirerek müşteri deneyimini iyileştirmek isteyen şirket, yeni projelere üzerinde çalışıyor.
FOTOĞRAF ÇEKİMİNDE YAPAY ZEKA
2022'de toplam yatırımlarının yaklaşık yüzde 20'sini dijitalleşmeye ve teknoloji projelerine ayıran DeFacto da, farklı yapay zeka projeleri üzerinde çalışıyor. Şirketin ilk yapay zeka projesi 'Solvoyo' oldu. Bu proje ile mağazalara yapılması planlanan sevkiyatlarda, gönderimi yapılacak ürünlerin durumlarına, mağaza kapasitesine, satış performanslarına ve varış gün süresine bakarak hangi üründen ne kadar hangi mağazaya gönderileceği organize ediliyor.
Bir diğer proje ise tam otomasyon ve yapay zeka yazılım çalışmasının bir araya geliştirilmesiyle oluşturulan 'Yapay Zeka Dijital Stüdyo' projesi. İki bölüme ayrılan proje; tam otomasyon fotoğraf çekimi ile yapay zeka kullanılarak ghost (canlı mankensiz) çekim kıyafetlerin, daha önceden çekilen mankenlerin üstüne giydirilmesi işlemini içeriyor. Bu proje e-ticaret çekim maliyetlerini azaltmanın yanı sıra çekimlerde hızlanmayı da sağladı.
DeFacto.com üzerinden hizmet veren Karıştır & Eşleştir uygulaması ise yapay zeka temelli stil danışmanı olarak kullanılıyor. Bu yöndeki yatırımların yanı sıra 2023'te metaverse dünyasına güçlü bir giriş yapmayı hedeflediklerini söyleyen DeFacto Online Genel Müdürü Önder Şenol, "Metaverse dünyasında oluşturduğumuz mağazamızı herkesin erişimine açacağız. Bu ortamda müşterilerimiz, o dünyaya özel koleksiyonlarımızı görüp e-ticaret üzerinden alışveriş yapabilecek" diyor.
ZEYNEP DOĞAN / GÜRMEN GROUP MARKALARDAN SORUMLU YKÜ
Z KUŞAĞI MOTİVASYONUMUZU CANLI TUTUYOR"
"Dijitalleşme sağladığımız her iş alanında yapay zeka servislerini sisteme entegre ediyoruz. Bu çalışmalardan biri; ChicRobo olarak isimlendirilen 'dijital asistan' uygulaması. Şu anda iki farklı yapay zeka servisi üzerinden tüm çalışanlara hizmet veriyor.
İleride dahil edilecek farklı özelliklerdeki yapay zeka servisleriyle büyük veriyi de kullanarak; raporlar, sunumlar ve uzun süreli iş planlar, stratejileri, taktikleri hazırlayıp çıktı olarak vereceği bir yapı üzerinden çalışıyoruz. Yeni tüketici profili olarak hayata dahil olan Z kuşağının dijital önceliklerinin kurumların hizmet sunduğu tüm kanalları için sürekli yenilik yapma, yenilikçi deneyimler sunma motivasyonumuzu canlı tutuyor."
ONLINE CİLT ANALİZİ
Türkiye'de 370'in üzerinde mağazası olan Watsons ise, bir deneyim markası olarak yapay zeka yatırımlarını bu doğrultuda kurguluyor. Pandemi döneminde müşterilere daha iyi hizmet sunabilmek için 'yapay zeka sanal tester' uygulamasını hayata geçiren bu sayede müşterilerin saçlarını boyamadan farklı renklerin yüzlerine yakışıp yakışmadığını veya bir ruju fiziken denemeden sanal olarak deneyimleme şansı sundu.
Mağazalarda müşterilere destek olan güzellik danışmanlarımızı online'a taşıyan şirket, güzellik danışmanlarının verdikleri hizmeti müşterilerin online'daki online cilt analizi robotlarından da alabilmelerini sağladı.
Yapay zekanın perakende operasyonlarında kârı artırmak ve iş süreçlerini optimize etmek gibi faydalar sağladığını belirten Watsons Türkiye Genel Müdürü Mete Yurddaş, "Biz Watsons olarak, ChatGPT yapay zeka uygulamasını şirket içerisinde belli bölümlerimizde kullnamaya başladık. Bunu geliştirmek için bu sene önemli adımlar atıyoruz" diyor.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı destekli AR-GE merkezine sahip ilk gıda perakende şirketi olan Migros da, perakendenin birçok farklı alanında yapay zeka sistemlerini kullanan otonom teknolojiler üzerine çalışıyor. Bugüne kadar AR-GE bünyesinde 156 proje hayata geçirildi. Şirketin şu an üzerinde çalıştığı 38 proje daha var.
2023 yılı için toplam 4 milyar TL yatırım yapmayı hedefleyen Migros, bunun önemli bir kısmını dijitalleşme çalışmalarında kullanacak. Migros Ticaret A.Ş. Bilgi Teknolojileri ve İş Geliştirme Genel Müdür Yardımcısı Kerim Tatlıcı, "Dijitalleşme yol haritamızda, özellikle müşteri deneyimini mükemmelleştirmek ve çalışan deneyimini geliştirmek üzerine yoğun çalışıyoruz" diyor.
Pek çok projesi olan şirket, yapay zeka temelli 'meyve-sebze görüntü işleme projesi' ile meyve-sebze reyonundaki kasa doluluk oranını yapay zeka ile ölçen, ürünlerin miktarını, stok durumunu anlık olarak takip edebilen ve bu sayede verimliliği arttıran çok önemli bir çalışmaya imza attı.
DİJİTAL ASİSTAN GELİŞTİRDİ
Son üç yılda dijitalleşme konusunda sistemli ve planlı bir şekilde ilerleyen LCWaikiki ise, 2022 yılından bu yana farklı ölçeklerde yaklaşık 75 projeyi tamamlayarak devreye aldı. Tüketicilerin kendilerine özel ürün ve kombin sunmaları için Elsiva isimli bir dijital asistan geliştiren şirket, Elsiva sayesinde müşterilerine mobil uygulama ve web uygulama üzerinden kişileştirilmiş öneriler sunuyor.
Elsiva'yı bugüne kadar 435 bin kullanıcı deneyimledi. LC Waikiki Dijital Dönüşüm ve Bilgi Teknolojileri Genel Müdürü Şerafettin Özer, "Kullanıcılarımızın sanki karşısında bir insan varmış gibi konuşarak, yazışarak ihtiyaçlarını, isteklerini, anlayabilme, resmedebilme ve bu ihtiyaçları servis entegrayonları ile hızlı ve eksiksiz bir şekilde yerine getirmek için önümüzdeki aylarda projeler geliştireceğiz" diyor.
Şirket, projelerin bazılarında müşterilerin, ürün tasarımcılarının akıllarından geçen ürünleri DALL-E, Midjourney gibi kütüphane ve servisleri kullanarak resimlere, imajlara dönüştürecek.
Bugün 29 ilde 91 mağazasıyla hizmet veren elektronik perakendecisi MediaMarkt, Anneler Günü özelinde bir yapay zeka kampanyası yaptı.
Anneleri en mutlu edecek hediyenin ne olduğu sorusuna yanıt bulabilmek amacıyla Anne Ai teknolojisini geliştirdiklerini söyleyen MediaMarkt Türkiye Pazarlama, E-Ticaret ve Kurumsal Pazarlama Direktörü Tolga Ünvan, "Platformda annelere en iyi alınabilecek hediyeyi, 'anne' rolünde her şeyi bilen bir yapay zeka yanıtladı" diyor. GPT-4 tarafından desteklenen bu çalışma Türkiye'de bir ilk oldu.
KOLEKSİYON TASARLADI
2022 Ağustos ayında Türkiye'nin ilk döngüsel mağazasını Akasya'da açan şu anda İstanbul'da toplam beş adet döngüsel mağazası bulunan Nivogo, sürdürülebilirliği ölçeklendirme ve tüm Türkiye'ye ulaştırma konusunda yapay zeka temelli uygulamaları kullanıyor.
Türkiye'nin ilk ve en büyük Yenileme Merkezi'nde yenilenen 1 milyonun üzerindeki ürünü yapay zeka tabanlı teknolojiyle NivoKod ile kimliklendiriyor. Böylece bu ürünlerin döngüsel dönüşüm rotası belirleniyor. Ardından, yenilenme ihtiyaçları karşılanmış her bir ürünü yeniden fiyatlandırdıklarını belirten Nivogo CMO'su Tunahan Kafa, "Bu ana başlıklarda yapay zeka uygulamalarından hali hazırdaki sistemlerimizde faydalanıyoruz. Web ve operasyon yönetimi süreçlerindeki yeni entegrasyonlar için de altyapı çalışmalarımız sürüyor" diyor.
HoReCa markası Bonna, yapay zekâ teknolojisini kullanarak Futura koleksiyonunu hayata geçirdi. Şirket, porselen sektöründe yapay zekayı tasarım alanında kullanarak üretim yapan ilk firma oldu. Önümüzdeki dönemler için de tasarım ekibi ile yapay zekâ altyapı çalışmaları devam ediyor.
Yapay zekâ teknolojisi ile yeni bir ürün tasarımı için gereken mühendislik hesaplamaları, daha hızlı ve doğru bir şekilde çeşitli senaryoları ve olası sonuçlarıyla birlikte simüle edebildiklerini söyleyen Bonna Genel Müdürü Erbil Aşkan, bu büyük avantaj sayesinde, tasarım ekibinin ürünün potansiyel zayıf noktalarını ve iyileştirme fırsatlarını daha erken tespit edebildiğini söylüyor. Üretim sürecine bakıldığında ise yapay zekâ modelleri, verileri analiz ederek daha hızlı ve doğru kararlar verilmesine yardımcı oluyor.