AYŞEGÜL SAKARYA PEHLİVAN
asakarya@ekonomist.com.tr
Son yıllarda enflasyon, kur dalgalanmaları, petrol fiyatları, terör gibi pek çok farklı olaydan etkilenen perakende sektörünün gündemine bu yıl tekrar küresel ısınma girdi.
Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
İklim değişikliği ve mevsimler arası geçişkenliğin artmasıyla tüketici davranışlarının değişmesi, perakende şirketlerini yeni çözümler bulmaya itiyor. Şirketler, ürün tasarımından tedariğine, mağazaya sevkiyat takvimine kadar her adımı değişen koşullara bağlı olarak güncelliyor.
Küresel ısınma ve iklim geçişkenliğinin getirdiği en önemli değişimlerden biri modada ürün döngüsünün hızlanması. Eskiden ilkbahar-yaz, sonbahar-kış koleksiyonları varken bugün şirketlerin ajandasına 'sıcak yaz', 'serin bahar', 'pre-sonbahar' ve özel kapsül koleksiyonlar eklenmiş durumda.
Diğer taraftan beklenmedik hava durumları satışları olumsuz etkiliyor. Hava koşullarına göre satışların yüzde 70 gerilediği lokasyonlar oluyor. Tüm bu süreci iyi yönetmek isteyen perakendeciler yeni projeler geliştirmeye hazırlanıyor.
DÖRT MEVSİMLİK ÜRETİM
Avva da bu şirketlerden biri. Avva'nın yurtiçi ve yurtdışında toplam 108 mağazası bulunuyor. Şirketin küresel ısınma stratejisi birkaç ayaktan oluşuyor. Öncelikle şirket pamuk, keten ve yün gibi doğada kolay yok olabilen, geri dönüşüme müsait, tabii hammaddelerden üretim yapıyor. Diğer taraflardan dört mevsim giyilebilecek ürünlerin tasarımına ağırlık veriliyor.
Avva Yönetim Kurulu Başkanı Volkan Atik, "Örneğin biz bir ceketi daha önce ilkbahar-yaz sezonu için üretirken, şimdi kışın nispeten yumuşak günlerinde de giyilebilecek şekilde tasarlıyoruz. Ya da son-bahar-kış sezonu için üretilen bir trençkotu, ilkbaharda da giyilebilecek bir şekilde üretiyoruz" diyor.
2018 yılı sonuna kadar yurtiçinde 80, yurtdışında 40 şubeye ulaşmayı hedefleyen şirket, bu yıl küresel ısınmaya yönelik yeni bir proje lanse etmeye hazırlanıyor.
LOJİSTİK ÇÖZÜM ARAYIŞI
Kiğılı da küresel ısınma konusundaki gelişmeleri yakından takip ediyor. Şirket küresel ısınmaya karşı hem üretim hem de lojistik süreçlerinde çözümler geliştiriyor. Kiğılı CEO'su Hilal Suerdem, kullandıkları nano-teknolojik özellikteki materyaller ve tasarım yetkinliği sayesinde, erkeklerin daha hafif, daha çok nefes alan, çok fonksiyonlu parçalarla değişen iklim koşullarına daha iyi şekilde adapte olabilmelerini sağladıklarını belirtiyor.
Yeni ürün, inovasyon, tasarım merkezi alanlarında AR-GE çalışmalarına 2018 yılı için 3 milyon TL'lik bir bütçe ayıran Kiğılı, diğer taraftan lojistik konusunda yeni çözümlere odaklanıyor.
Değişen hava koşulları nedeniyle kışlık ürünlerin satışlarında ciddi bir azalma olduğunu söyleyen Hilal Suerdem, "Bu da markaları, mağazalarında farklı karakterdeki ürünleri her an barındırabilmek için lojistik alanında yeni çözümlere kafa yormaya zorluyor" diyor.
DİJİTALLEŞME ÖNE ÇIKIYOR
Ramsey ve KİP markalarıyla 120 mağazası bulunan Gürmen Grup, iklim değişikliğinin müşteri beklentilerini ve müşteri alışveriş hareketlerini de değiştirdiği gerçeğiyle stratejilerini belirliyor. Grup, değişen müşteri beklentilerine hızlı ve hata riskini ortadan kaldıracak şekilde yanıt vermeye çalışıyor.
Gürmen Group Markalardan Sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi Zeynep Doğan, bu konuda şunları söylüyor: "Dijitalleşme programımız PLM ile hem küresel ısınma gibi çevresel faktörlerden kaynaklı ve bizim dışımızda gelişen değişimi hem de buna bağlı olarak farklılaşan müşteri hareketini, alışveriş profilini yönetebiliyoruz."
E-TİCARETE AĞIRLIK VERDİ
Adil Işık Group, değişen iklim koşullarına karşı sezonlar arası geçiş ürünlerinin sayısını artırdı ve e-ticarete ağırlık verdi. Adil Işık Group Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve Tasarım Direktörü Zehra Işık, iklim değişikliği nedeniyle çok kısa sürede çok yoğun yağışları görmeye başladıklarını söylüyor.
Işık, "Bu yağışlar müşterilerin mağazalara gelmesine engel oluyor ve cirolar ortalama yüzde 70 düşebiliyor. Bu etkileri göz önünde bulundurarak online satış sitelerimize yatırımımızı her geçen gün arttırıyoruz" diye konuşuyor.
ESKİ ÜRÜNLERİ TOPLUYOR
Sonbaharda Türkiye'deki mağaza sayısını 64'e çıkartmayı hedefleyen H&M, küresel ısınmayla savaşmak ve sürdürülebilir ekonomiye katkıda bulunmak adına materyallerin maksimize ve atığın minimize edildiği döngüsel modanın gelişimine odaklandı.
2017 yılında elektriğinin yüzde 96'sı yenilenebilir kaynaklardan gelen H&M Grubu'nun hedefi 2040 yılına kadar tüm tedarik zincirinde tamamen iklim dostu olmak. Şirket bu amaçla enerji kullanımı, yenilenebilir enerji ve önlenemeyen emisyonlar üzerine çalışmalar yapıyor. Emisyonu azaltmaya yardımcı olacak teknolojik inovasyonlara da yatırım yapılması planlanıyor.
TASARIMDA DEĞİŞİKLİĞE GİTTİ
Koton, 206'sı yurtdışında, 305'i ise yurtiçinde olmak üzere toplam 511 mağazada ve dünya genelinde 28 farklı ülkede bulunuyor. Bu yaygın ağı nedeniyle küresel ısınmanın etkilerini en fazla hisseden şirketlerden biri. Koton Satış Genel Müdür Yardımcısı Ali İleri, bu yıl mevsimsel değişiklikler nedeniyle kalın kışlıkların bir bölümünün raflarda kaldığını söylüyor.
İleri, "Butik markalar için kıyafetlerin gelecek sezona saklanması bir seçenek olabilir ancak modanın nabzını tutan bir marka olarak ürünleri gelecek yıl için saklamak bizim için bir seçenek oluşturmuyor" diyor. Bu nedenle şirketin önceliği tasarımsal değişiklikler yapmak oldu. Şirket, kalın kışlıklardan çok geçiş mevsimine uyum sağlayan koleksiyonlara yöneldi.
ALİ MURAT KIZILTAŞ İNCİ DERİ YNT. KR. BŞK.
AYAKKABI SEKTÖRÜ DE ETKİLENİYOR
Küresel ısınma ayakkabı sektörünü de yakından etkiliyor. İnci Deri Yönetim Kurulu Başkanı Ali Murat Kızıltaş, sadece mevsimlerin gelişinin gecikmesinin değil, mevsim içerisinde beklenmedik hava olaylarının da satışları etkilediğini belirtiyor.
İnci Deri bu süreçte iki ana sezon yerine dört sezon olarak ürün çıkarıyor. Ayrıca ara ürünlerle de seçenekleri esnekleştirmeye devam ediyor.
İklim değişikliklerinin yeni teknolojilerle üretilen ürünlere ilgiyi artırdığını söyleyen Kızıltaş, bu doğrultuda daha fonksiyonel ve dört mevsim boyunca kullanımı rahat olabilecek tasarımlara yoğunlaştıklarını vurguluyor.