AYŞEGÜL SAKARYA PEHLİVAN
asakarya@ekonomist.com.tr
Gündeminde kasasız ödeme, kabin içinde stok gösteren ekranlar, çalışanların ipad ile müşteriye koleksiyonu göstermesi gibi projeler bulunan şirketler, dijitalleşmeye yatırım yapıyor.
Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
İlk yıllarda bilgisayar ve mobil cihazlara sıkışan dijitalleşme bugün mağazalarda birebir müşteri deneyimine dönüşüyor. Sektörde, online kanallar ile mağazaların bir arada hizmet sunduğu, müşterilerin alışveriş, iade ve değişimlerini her iki kanal üzerinden yapabildiği omnichannel alışveriş dönem açıldı.
Perakendecilerin iş modellerini dijitale uyumlu hale getirebilmek için son sürat çalıştıklarına dikkat çeken danışmanlık şirketi Michael Page’in genel müdürü Hugo Campo, “Çok hızlı ve dinamik olan perakende sektöründe trendi yakalayamayan veya tedarik zincirini doğru planlayama-yan firmaların ayakta kalmaları oldukça zor” diyor.
Bugün değişime uyum sağlamaya çalışan perakendecilerin birçoğu yatırımlarının önemli kısmını dijital-leşme projelerine ayırmaya başladı. Şirketlerin gündeminde kasasız ödeme, kabin içinde stok gösteren ekranlar, çalışanların ipad ile müşteriye koleksiyonu göstermesi gibi çok sayıda yeni proje var. Boyner’den Ka-
raca’ya, Vakko’dan D&R’a kadar tüm perakendeciler mağazalarındaki dijital uygulamalarla farklılaşmaya çalışıyor.
TEKNOLOJİK KABİN
Türkiye’nin 37 ilinde 125 mağaza ile hizmet veren Boyner, 2014’ten bu yana müşteri deneyimini iyileştirecek dijital uygulamalar üzerinde çalışıyor. Kısa bir süre önce omni-channel alışveriş dönemini başlatan şirket, bu yıl mağaza içi online satış projesini hayata geçirmeye hazırlanıyor.
Bu proje ile tüm satış danışmanları, ellerindeki dijital cihazlarla ürünlerin stok bilgilerini kontrol edebilecek, müşterilere üıün satış işlemi gerçekleştirerek ister mağazadan teslim isterse evine teslim seçeneklerini sunacak. İlerleyen fazlarda ise müşterilerin satın aldığı ürünlere uygun kombin önerileri de cihaz üzerinden
satış temsilcilerine iletilecek.
Twitter, You Tube gibi platformlardan satışa başlayan şirket, sosyal mecralardan elde ettiği ciroyu yüzde 484 artırdı. Boyner Büyük Mağazacılık Genel Müdürü Deran Taşkıran, bugün e-ticaret satışının yüzde 3,17’sini sosyal medyadan gerçekleştiğini söylüyor.
Şirket, yakın zamanda müşterilerin kabin içerisinde teknoloji ile birlikte deneyecekleri ürünlerin görsellerini ekran üzerinden seçebilecekleri, ürünleri ekran üzerinden kabine getirmesi için satış danışmanından talep edebilecekleri bir uygulamayı sunmaya hazırlanıyor. Mağaza içine giren müşterilerin Ibeacon aracılığı ile tanınıp onların ihtiyaçlarına ve tarzlarına yönelik en uygun alternatiflerin sunulması da projeler arasında.
ONLİNE GÜÇLENDİRECEK
123 mağazası bulunan Mudo, 20l6’da, mağazalardaki yazarkasaları yenileme, müşteri analitiği ve online satış kanallarının geliştirilmesi konusunda yatırım yapacak. Dijitalleşme sürecine 5 milyon TL’lik bir yatırım planlayan şirketin diğer hedeflerinden biri de internet satışlarının ciro içindeki payını artırmak. Mudo CEO’su Barış Karakullukçu, internet satışlarını yüzde 4 seviyelerine çıkarmayı planladıklarını söylüyor.
2018 sonuna kadar yurtiçi ve yurt-dışında toplam 700 mağazaya ulaşmayı hedefleyen Penti, bu yıl altyapı ve dijitalleşme yatırımlarına 3 milyon TL ayırdı. Haziran sonunda küçük metrekareli test mağazalarına kiosklar kurulması planlanıyor.
Müşteriler bu kiokslarda mağazalarda bulunmayan ürünleri sipariş edebilecek ve iki iş günü içerisinde siparişler adreslerine teslim edilecek. Perakende ve e-ticaretten sorumlu başkan yardımcısı Mert Karaibrahimoğlu, geçen yıl Alman Intershop firması ile yaptıklan anlaşma çerçevesinde altyapılarını kullanıcı dostu hale getirdiklerini vurguluyor.
EĞLENCELİ MAĞAZALAR
2016 toplam bütçesinin yüzde 50’sini dijital reklamlara, yüzde 10’unu da mağaza için dijital projelere ayıran Eren Perakende, müşterilere eğlenceli alışveriş atmosferi yaratmaya ilişkin projeler üzerinde çalışıyor. 2016’nm son çeyreğinde mağazalarda dijital oyunlar ve uygulamalar olacağını söyleyen Eren Perakende E-Ticaret Direktörü Gülce Eren, “2016 yılı için
2,8 milyon TL civarında yatırım yapacağız. 2017 yılında dijital ve teknolojik projelerimizi daha da arttıracağız. Yine 2017 yılında internet sitelerinde ürünler 3D olarak gösterilecek” diyor. 2016’da dijital kanallarında yaklaşık yüzde 70’lik büyüme hedefleyen şirket, e-ticaretin ciro içindeki payını ise yüzde 8’den yüzde 10-11’lere çıkarmayı planlıyor.
Türkiye’deki en önemli omnichannel uygulamalarından birine imza atan Defacto, bu yıl internet mağazacılığı, altyapı ve yazılım gibi alanlara 10-15 milyon TL’lik yatırım planlıyor. Şirket, Türkiye’de 194 mağazasında on-line’dan ürün ayırtma ve verilen siparişleri teslim alma imkanı sunuyor. Omni-channel’ın payının şu anda yüzde 12,7 olduğunu belirten Defacto Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Ihsan Ateş, bunu yüzde 15’e çıkartacaklarını söylüyor.
VAKKO KASALARI KALDIRIYOR
Vakko da dijital dönüşüme hız veren markalardan biri. Bu dönüşümün ilk adımı ise mağazaların kasasız hale gelmesi olacak. Müşterinin alışverişini yaptıktan sonra kasaya gitmeden, üzerinde kart okuyucu ve POS olan bir tablet, kablosuz bir yazıcı aracılığı ile reyonda satış ve ödeme gerçekleştirebildiği bu sistemin iki yıl içinde tüm mağazalarda uygulanması planlanıyor. İki mağazayı kasasız hale getiren şirket, 2016 yılı sonunda yaklaşık 20 Vakko ve beş Vak-korama mağazasında da mobil alışverişi başlatmayı planlıyor.
Adil Işık, 2016’da dijitalleşme yatırımları için genel pazarlama bütçesinin yaklaşık yüzde 30’unu ayıracak. Şirket, mağazalarında konumlandıracağı ekranlar ile müşterinin mağaza içerisindeyken de sosyal medya hesaplarım deneyimleyebileceği, kendi paylaşımlarını yapabileceği platformlar yaratmayı planlıyor. E-ticaret kanalları şirketin cirosunun yaklaşık yüzde 4’ünü oluşturuyor.
2016’da bu rakamın yüzde 8’e ulaşmasını hedeflediklerini söyleyen Adil Işık Group Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Zehra Işık, “Yaptığımız yatırımların bir neticesi olarak online satışımızın yüzde 55’i mobilden geliyor. Çok yakında yeni app uygulamamız da aktif hale gelecek” diyor.
YENİ PROJELER PEŞİNDE
2016 yılının başından beri ERP ve iş zekası platformlarını yenileme gibi altyapısal yatırımlara odaklanan Karaca, müşterilerin mağazalardaki deneyimlerini anlamaya yönelik araştırmalar yapacak. Karaca Strateji, Pazarlama ve Bilgi Teknolojileri Genel Müdür Yardımcısı Egemen Ünal, “Günümüzde de doğum günü kutlamanın ötesine geçen birebir müşteri deneyimlerinin dijitalleşmesini konuşuyoruz” diyor.
2016 yılında dijitalleşmeye 1 Milyon TL yatırım planlayan Kiğılı, Türkiye’de ilk defa “mobil giyim hizmeti” projesini hayata geçirdi. Proje müşterilerin Kiğılı’nın özel minibüsü Trak’ı çağırarak kıyafetlerini değiştirebilmesine olanak sağlıyor.
Temmuz ayında Trak 2.0 hayata geçirilecek. Akıllı telefonlara indirilecek aplikasyon ile çağrılacak Trak 2.0 Maslak-Levent hattında konumlanacak. Kiğılı CEO Yardımcısı Sena Suerdem, mağazada kullandıkları teknolojik altyapı ile müşteri hareketlerini anlık olarak takip ettiklerini söylüyor. 2015’te dijitalde yüzde 40 büyüyen şirket, bu yıl yüzde 100’lük bir büyüme hedefliyor.
HER KANALDAN ULAŞIM
İpekyol da bu yıl omnichannel’a odaklanan şirketlerden biri. Tüketici davranışlarını yorumlayarak hizmet vermeyi hedeflediklerini söyleyen İpekyol Yönetim Kurulu Başkanı Yalçın Ayaydın, “Ayrıca müşterilerimize her kanaldan, ulaşmak istiyoruz. Bu sebeple şirket olarak özellikle omni-channel yatırımlarımızı artırıyoruz” diyor. Dijital gelişmeleri yakından takip eden şirket, yüzde 20’lik büyüme hedefliyor.
Dijitalleşmeye yönelik projeler geliştiren sadece hazır giyim perakendecileri değil. Türkiye’nin en büyük kitap ve medya perakende şirketi D&R da dijitalleşme çalışmalarına 10 milyon TL bütçe ayırmış durumda. Bu yıl omni-channel uygulamalarına yönelik projeler hayata geçirilmesi planlanıyor.
D&R Genel Müdürü Kürşat Demircioğlu, ayrıca dünyanın en büyük e-kitap şirketlerinden Ko-bo’yu Türkiye’ye getirdiklerini söylüyor. Kobo eko-sistemi sayesinde akıllı telefon veya tabletten okumaya başladığınız uygulamaya e-kitap okuyucu cihazdan devam edebiliyorsunuz. Bu yıl 5 bin adet e-kitap okuyucu cihaz satmayı hedeflediklerini söyleyen Demircioğlu, “D&R halen yılda 90 bin adet e-kitap satıyor. Kobo ile beraber bu 5 kat artarak 450 bin adede çıkacak” diyor.
MOBİLE ODAKLANACAK
2015 yılında açıklanan Dijitalleşme Endeksi’nde yüzde 90 gibi önemli bir skor elde eden Gratis, Gratis Kart sahiplerinin sosyal medya bağlantılı olarak bulundukları lokasyona özel anlık fırsat ve sürprizlerden faydalanmalarına imkan sunacak bir proje üzerinde çalışıyor. Gratis CEO’su Bahadır Özbek, sosyal medya kanallarına yönelik yatırımların artacağını söylüyor.
İnci Deri, bu yıl internet ve mobil satışlara odaklanacak. İnternet satışlarının ilk üç ayda yüzde 50’nin üzerinde büyüdüğünü belirten İnci Deri Yönetim Kurulu Başkanı Ali Murat Kızıltaş, omni-channel’a odaklanacaklarını söylüyor. E-ticaretin yüzde 2-2,5 civarında olan payını yüzde 4’e çıkarmayı hedefleyen şirket, dijital-leşmeye yönelik çalışmalara 1 milyon TL’lik bir bütçe ayırmayı planlıyor.
TÜKETİCİLER NE İSTİYOR?
Dijitalleşme yatırımlarının en önemli nedeni tüketici talebinin bu yönde olması. Accenture'ın ‘Dijital Tüketici Eğilimleri Araştırması'na göre Türkiye'deki tüketicilerin öne çıkan davranışları şu şekilde sıralanıyor:
• Tüketicilerin yüzde 93'ü hazır giyim ve tüketici elektroniği alışverişlerinde interneti kullanıyor.
• Beklentilerin en fazla karşılandığı alanlar yüzde 70 ile ürünler ve yüzde 69 ile mağaza atmosferi olarak öne çıkıyor.
• Yüzde 57'si mağazadaki satış danışmanları ile iletişimlerinin ve internet ortamının beklentilerini karşıladığını düşünüyor.
• Yüzde71'i güvendikleri perakendeciler tarafından sunulan sadakat programlarına ilgi göstereceklerini belirtiyor.
• Tüketicilerin yüzde 51'i perakendecilerin sosyal medya hesapları üzerinden ürün önermesine olumlu yaklaşıyor.
• Google ve Facebook Türkiye'deki tüketicilerin yaşam tarzını en çok etkileyen şirketlerin başında geliyor.