CEREN ORAL
coral@ekonomist.com.tr
Kurdaki yükselişin bu şirketlerin kârına olumsuz yansıyacağını söyleyen analistler, ÖTV zammının etkisiyle talepte düşüş bekliyor.Bu yılın başından beri terör olayları, OHAL’in uzatılması, siyasi ve jeopolitik riskler piyasaları hareketlendiriyor.
Geçen hafta küresel anlamda dolardaki değer kaybı Türkiye varlıklarını olumlu etkiledi. BİST-100 Endeksi 20 Ocak’ta, 15 Temmuz 2016’dan sonraki en yüksek kapanışı olan 83.067’yi gördü.
Son dönemde değişen TCMB algısının endekste iyimserlik yarattığını belirten AHL Forex analistlerine göre, alçalan direncini kıran endeksin 80.000’in üzerinde tutunması, yükselişin kalıcılığı için önem arz ediyor. Bu süreçte dikkatler, TCMB’nin 24 Ocak’taki faiz kararında olacak. Fitch’in 27 Ocak’taki not kararı ile geçen cuma göreve başlayan yeni ABD Başkanı Donald Trump’ın politikaları da takip edilecek.
OTOMOTİV SEKTÖRÜ
Yatırımcılar için hisse seçiminin önem kazandığı bu süreçte biz de otomotiv sektörünü ve hisselerindeki beklentileri analiz ettik. Otomotiv Sanayi Demeğinin (OSD) verilerine göre, 2016’da otomotiv üretimi yüzde 9 artarken, otomobil ve hafif ticari araç satışları yüzde 0,3 düşüşle 1 milyon 7 bin 857 oldu.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verileri de, otomotiv sektörünün 2016’da 23,8 milyar dolarlık ihracatla 2008’den sonraki en yüksek dış satım rakamına ulaştığını ve yüzde 16,8 payla ihracat sıralamasında ilk sıradaki yerini koruduğunu gösteriyor.
Gedik Yatırım’ın araştırma uzman yardımcısı Onurcan Bal, otomotiv sektörünün Eylül 2016 itibarıyla toparlanmaya başladığını ifade ediyor. Bal, iyi sonuçları mevsimsel özelliklere, reklam, kampanya ve ertelenmiş talebin etkisine, ÖTV artışıyla 2017 talebinin öne çekilmesine bağlıyor.
2016 son çeyrek bilançolarını henüz açıklamayan şirketlerin dokuz aylık verilerine göre Ford Otosan, Tofaş, Tümosan, Türk Traktör ve Otokar’ın satış ile kârını artırdığını belirten Bal, bu hisselerden 2016 son çeyrekte ve 2017’de olumlu performans bekliyor.
KUR VE ÖTV ETKİSİ
Otomotiv şirketleri, maliyetleri ağırlıklı yabancı para cinsinden olduğu için kur dalgalanmalarından etkileniyor. Destek Yatırım Araştırma Müdürü Murat Tufan, kurdaki yükselişle bu yıl otomotiv şirketlerinin net kârında düşüş bekliyor. Tufan, kur yükselişlerinin devamında esas faaliyet kârında ve hisse fiyatında düşüşün kaçınılmaz olduğu uyarısında bulunuyor.
Bu noktada yeni ÖTV oranlarının etkisi merak ediliyor. Yeni düzenlemeyle otomobillerin ÖTV’lerinin motor silindir hacmine göre yüzde 15-20 artırıldığı, otomobil fiyatlarının yüzde
3,5-10,5 yükseleceği bilgisi veriliyor. Reel Kapital Araştırma Müdür Yardımcısı Enver Erkan, Tofaş’ın yurtiçinde ürettiği ve fiyatı 40 bin TL’yi aşmayan Egea ve Linea modellerinin ÖTV zammından etkilenmediğini, Fiat Grubu’ndan ve diğer markalardan ithal edilen araçların satış hacmindeki payının az olduğunu söylüyor.
“Türkiye’de sadece ticari araç üreten ve küçük paylı ithal araç satışı yapan Ford zamdan etkilenmiyor” diyen Erkan, Doğuş Otomotiv’in ithal araçların ağırlığı nedeniyle zamdan en çok etkilenen şirket olduğunu ifade ediyor.
2017’DE NE OLUR?
Otomotiv sektörü için 2017’nin zorlu geçmesi bekleniyor. Yatırım Finansman analistleri, “2017 talebinin bir kısmının 2016 son çeyreğe kaydığı tahminiyle 2017 otomotiv talebi için muhafazakârız” diye konuşuyor. Kurum, talebin 2017 ilk yarıda düşük kalıp ikinci yarıda artmasını, ihracatın daha iyi performans göstermesini bekliyor.
Özel sektör harcamalarındaki gerilemeyle ilk yarıda sektörde daralma bekleyen Destek Yatırım’dan Murat Tufan, satış rakamlarının binek araç pazarındaki küçülmeyle 1 milyonun altına inerek sektörü yüzde 10 daraltabilece-ğinin altını çiziyor. Tufan, “Küreselde kısılmaya başlayan bol likidite ortamı ve yükselme eğilimindeki faiz oranları üretimi düşürebilir” diyor.
ALB Forex’in araştırma uzmanı Onur Altın, otomotiv şirketlerinin Avrupa’da artan pazar payının satışları güçlendirdiğini ifade ediyor. Brexit’in azalan etkisinin İngiltere’ye ihracatı arttırabileceği görüşünü paylaşan Altın’a göre, 2017’de Euro Bölgesi’nde beklenen ekonomik toparlanma sektör için pozitif. Altın, otomotivin 2017’de de ihracatta en büyük paya sahip olmasını öngörüyor.