Pandemiyle artan talep, ilk altı ayda otomotiv şirketlerinin güçlü ciro ve kârlara ulaşmasını sağladı. Matrah güncellemesi ise fiyatlarda yüzde 3 ila 17'lik düşüş sağlayarak talebi artırabilir.
22 Ağustos – 4 Eylül 2021 tarihli sayıdan
Ancak yüksek kur ve kredi maliyetleri ile çip krizi ve tedarik sıkıntıları sektörü olumsuz etkileyebilir.
Tabloları görmek için görsellere tıklayın.
Son dönemde otomotiv sektörü, ÖTV matrah güncellemesiyle oldukça gündemde. Değişikliğe göre; bin 600 cm3 silindir hacmine kadar matrahı 92 bin TL'ye kadar olan araçlarda yüzde 45, bin 600 cm3 silindir hacmine kadar matrahı 92 bin TL- 150 bin TL arası araçlarda yüzde 50 ÖTV uygulanacak.50 kW elektrikli motora sahip, motor silindir hacmi bin 800 cm3'ü geçmeyen ve yüzde 45 ÖTV dilimine dâhil, ÖTV matrahı 85 bin TL olan hibrit araçlarda ise matraha esas sınır 114 bin TL'ye yükseltildi.
TALEBİ ARTIRACAK BİR ADIM
Ak Yatırım Analisti Selim Kunter, değişikliğin; mevcutta fiyatlarıyla daha yüksek vergi matrahına sahip olan ve daha yüksek ÖTV'ye maruz kalan B ve C sınıfı binek otoların daha düşük ÖTV ile vergilendirilmesini sağlayacağını söylüyor. Tüketici açısından bu segmentte maliyet avantajı sağlanacağını kaydediyor.
Kunter, "Örneğin, 92 bin TL matrahlı binek otonun önceki ÖTV tutarı yüzde 50 ÖTV oranıyla 46 bin TL iken, yeni düzenleme sonrası yüzde 45 oranla yaklaşık 41 bin TL'ye inecek, nihai fiyatta yüzde 3 civarı düşüş sağlayabilecek" diyor.
Fiyat avantajının vergi matrahı 131-150 bin TL arasındaki araçlarda yüzde 17 olacağını belirten Selim Kunter; 150 bin TL'lik vergi matrahı olan aracın satış fiyatının 319 bin TL'den 266 bin TL'ye düşeceği örneğini veriyor.
İş Yatırım Araştırma Müdür Yardımcısı Esra Şirinel; yerli üretim binek otomotiv üreticisi olarak görece daha uygun fiyatlı ürün portföyüne sahip Tofaş Oto'nun, Doğuş Oto ve Ford Otosan'a kıyasla daha olumlu etkileneceği kanaatinde. Şirinel, güncellemenin otomotiv talebi için olumlu olduğunun da altını çiziyor.
Ak Yatırım'dan Selim Kunter ise fiyat endeksinde göreceli daha yüksek seviyede model ve marka portföyü olan Doğuş Oto'nun daha olumlu olarak etkileneceğini öngörüyor.
Kunter, "Fiyat avantajıyla satışlarının son dönemde desteklendiğini düşündüğümüz Tofaş'ın daha sınırlı etkilenmesini bekliyoruz. Ford Otosan için ise değişikliğin etkisini nötr olarak görüyoruz" diyor.
HAMMADDE TEDARİK SIKINTILARI
Borsada ikinci çeyrek bilanço döneminin en dikkat çeken sektörlerin biri de otomotiv oldu. Güçlü şirket bilançolarına dair özet bilgileri tablolarımızda bulabilirsiniz. Sektöre ait veriler de bu görünümü destekliyor.
Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Genel Koordinatörü Dr. Hayri Erce'nin verdiği bilgilere göre; Türkiye otomobil ve hafif ticari araç (HTA) toplam pazarı, 2021 Ocak-Haziran'da yıllık yüzde 55,4 artarak 394 bin 701 adet oldu.
Otomobil satışları yüzde 52,4 artışla 310 bin 325 adede, HTA pazarı yüzde 67,2 artarak 84 bin 376
adede ulaştı. 2021 Ocak-Temmuz'da ise toplam pazar yıllık yüzde 29,6 büyüyerek 442 bin 550 adede yükseldi. Otomobil satışları yüzde 27 artışla 346 bin 636 adet olurken, HTA pazarı da yüzde 40,1 artarak 95 bin 914 adede çıktı.
Gedik Yatırım Araştırma Müdürü Dr. Emre Akyol; iç pazarda talebin yüzde 61 büyümenin yaşandığı 2020'nin ardından yüksek devam ettiğine dikkat çekiyor.
"2021'de yüzde 6 büyümeyle 817 bin adetlik hafif araç iç pazarı bekliyoruz" diyen Akyol; iç pazarda göreceli düşük kişi başına araç sahipliğinin ve e-ticaretin hızlı yükselişinin sektörü destekleyeceğini öngörüyor.
Emre Akyol; yüksek faiz ve kurlara ek olarak potansiyel ara malı-hammadde tedarik sıkıntılarının sektör ve şirketler için olumsuz olduğunu da kaydediyor.
İKİ YÖNLÜ KUR ETKİSİ
Fırsat ve risklere de değinelim. Tera Yatırım Araştırma Uzmanı Hüseyin Emre Tavacı; iç ve pazarda artan talebin süreceği beklentilerinin ve geleneksel yakıt tüketen modellerden ziyade hibrit araç modellerine ilginin artması ve bu modellere uygulanan teşviklerin fırsat yaratacağı görüşünde.
Tavacı; dövizdeki yükselişin ihracat yoğun satışları olan otomotiv şirketlerini pozitif etkileyebileceğine değiniyor. H. Emre Tavacı, riskleri ise şöyle sıralıyor: "Küresel bazda süren çip krizi ve bozulan tedarik zin-ciri ile sektörde kullanılan sanayi metallerindeki fiyat oynaklığı sektöre olumsuz yansıyor.
Dövizdeki yükselişin iç pazardaki fiyatlara etkisine ek olarak yüksek kredi maliyetlerinin bireysel sıfır otomobil talebini azaltması da bir diğer risk unsuru. Ancak ekonominin lokomotif sektörlerinden olan otomotiv sektörü şirketleri, hem güçlü bilançoları hem taşıdıkları pozitif beklentilerle potansiyel vaat ediyor."
EN ÇOK ÖNERİLEN BEŞ OTOMOTİV HİSSESİNİN ÖZEL ANALİZİ
1- DOĞUŞ OTOMOTİV
2021 ilk yarıyıl sonunda yüzde 19,3 payla, Türkiye otomotiv pazarının en yüksek pazar payına sahip şirketi oldu. Yükselen faiz ve kurlara rağmen olumlu iç taleple ilk yarıda güçlü iç pazar sonuçları elde etti. Hisse fiyatlamasında; Euro/TL'deki yükselişlerin ve model miksinin satış gelirlerine olumlu yansımasının, başarılı maliyet yönetimi ve yüksek operasyonel kârlılığın etkili olduğu aktarılıyor.
2- FORD OTOSAN
Güçlü operasyonel faaliyetler, kuvvetli net kâr ve kârlılık marjlarıyla dikkat çekiyor. İhracat yapılanmalarıyla beğenilen Ford Otosan, yatırımlarını finanse ettiği uzun vadeli Euro kredileri nedeniyle oluşacak kur riskine karşı Ford Motor Company ile yaptığı ihracat anlaşmalarıyla kendini korunuyor. Olumlu iç talebin satış ve kârlılığa etkisinin olumlu olacağı öngörülüyor.
3-OTOKAR
İkinci çeyrekte güçlü ciro büyümesi, iştirak kârı ve vergi gelirinin etkisiyle, yüzde 93 büyümeyle 289 milyon TL net kâr açıkladı. Satışlar; döviz bazlı zırhlı araç ve İzmir Büyükşehir Belediyesi'ne otobüs teslimatlarıyla yüzde 45 artışla 983 milyon TL'ye ulaştı. Zırhlı araç satışlarının toplam satışlar içindeki payı arttıkça kârlılığın da yükseldiği belirtiliyor.
4- TOFAŞ OTO
Egea/Tipo modelinin Avrupa'da daha başarılı olabilmesi için motorun elektrifikasyonu da dâhil bir proje üzerinde çalışıyor. Üretim ve AR-GE faaliyetlerinin Stellantis'in planıyla ilerleyeceğini açıklayan şirket, bu gelişmelerle ilgili son çeyrek ya da 2022 ilk çeyrekten önce beklenti olmaması gerektiğini kaydediyor. Analistler; Tofaş'ın yeni jenerasyon araçlarda yeni teknolojileri kullanacağı ve uzun vadede bir elektrikli araç portföyüne sahip olacağı beklentisinin oluşabileceğini, Stellantis'den gelebilecek özellikle yeni elektrikli araç projelerinin hisse için katalizör olabileceğini kaydediyor. Mevcut 'al-veya-öde' anlaşmaları da hisseye defansif özellik katıyor.
5- TÜRK TRAKTÖR
İkinci çeyrekte ihracat gelirleri, satış hacmindeki yüzde 73 artış ve TL'deki değer kaybı kaynaklı iki katından fazla; yurtiçi satış gelirleri satış hacmindeki yüzde 165 büyüme ve fiyat ayarlamalarıyla üç katından fazla arttı.
Yurtiçi pazar payı, 2020 ilk altı aydaki yüzde 47'den yüzde 55'e yükseldi. Şirket; 2021 için 29-32,5 bin adet iç pazar satış, 14,315,8 bin adet ihracat hacmi hedefliyor.