GÖZDE YENİOVA
gyeniova@ekonomist.com.tr
Birbiri ardına kurulan platformlar melek yatırım alarak büyüyor. İnternet ve mobil cihazlar üzerinden alışveriş giderek artıyor. İkinci el ürünler de artık bu alışverişten payını alıyor. İlk başlarda dünyanın en büyük pazar yerleri, ikinci el ürünlere yer veriyordu.
Sonrasında, e-ticaretin gelişmesiyle beraber bu şirketler ilk el ürünlerle hacim yakaladı. Son yıllarda kaynakların azalması ve dünya trendlerinin bilinçli tüketim yönünde gelişmesiyle ikinci el pazar yerleri online’da parlayabileceği zamanı bulmuş oldu.
HEDEF 33 MİLYAR DOLAR
Böylece ikinci el alışveriş, online girişimlerin popüler iş alanı haline gelmeye başladı. Satış yapanlar kullanılmayan ürünlerini değerlendirme olanağı bulurken, alıcılar da uygun fiyata istediklerini alma şansına sahip oluyor. Bu cazibe de online ikinci el satış platformlarını artırdı. ABD’de bu pazarın online ve offline olarak 18 milyar dolar civarında olduğu tahmin ediliyor.
2021 yılına kadar da bu rakamın 33 milyar dolar olacağı düşünülüyor. Yurtdışında Poshmark, Vestiaire Collective, TheReal-Real, Vinted gibi farklı modellerle çalışan girişimler var. Bunlardan bazıları milyar dolar değerlemelere ulaşmak üzere.
Türkiye’de ise online kanalda bulunan ikinci el kıyafetlerin değeri 400 milyon TL’ye ulaşırken, bu alandaki büyüme yeni girişimleri ortaya çıkarıyor. Türkiye’de de Modacruz, Dekopa-saj, Gardrops, Letgo, Dolap.com gibi bu alanda faaliyet gösteren şirketler bulunuyor.
İkinci el kıyafetlerin yanı sıra mobilya, cep telefonu, elektronik alet, valiz, bisiklet gibi aklınıza gelebilecek birçok eşya burada satışa çıkıyor. Online kanal dışında mobil uygulamalardan da ikinci el platformlara ulaşmak mümkün.
MOBİLYA SATIYOR
İkinci el mobilya satış platformu Dekopasaj, şu anda yalnızca İstanbul’dan yapılan satışları, İstanbul, İzmit, Yalova, Bursa ve Tekirdağ illerinde yaşayan alıcılarla buluşturuyor. Şu anda 7 binden fazla ilan satışta alıcılarını bekliyor. Alıcılar bir sepette birden fazla ürün alıyor ve çoğunlukla mobilya ağırlıklı sepet oluşturuyor. Bu da ortalama sepet değerini 500 TL’nin üzerine çıkarıyor.
Dekopasaj Kurucusu Emir Tümen, Türkiye’de sadece ikinci el mobilya özelinde 5 milyar TL’nin üzerinde bir pazar bulunduğunun tahmin edildiğini söylüyor. Tümen, “İkinci el mobilya tarafında faaliyet gösteren Dekopasaj’a nakliye, ödeme, editör servisi gibi ihtiyaç olan mobilyaya özgü ek servisler ekledik. Kısa sürede çok sevildi ve hızla büyüdü. Hem mobilyaları yeni sahipleriyle buluşturmak hem de çevre dostu, uygun bütçeli, keyifli alışverişi herkesle tanıştırmak istiyoruz” diyor.
DOLAPLARDA YER AÇIYOR
Cenk Çivici, Yiğit Darçın ve Hande İzmirlioğlu tarafından kurulan Dolap.com’da kullanıcılar giymedikleri ürünleri bu platformda satıp hem dolaplarında yer açıyor hem de kazanç elde ediyor. Dolap uygulamasında saniyeler içinde ürününüzün fotoğrafını çekip yükleyebiliyor ve satışa çıkarabiliyorsunuz.
Yüklediğiniz ürünler takipçilerinize haber veriliyor ve onlarla uygulama üstünden mesajlaşabiliyorsunuz. Günde 9 bin ürünün yüklendiği bir platforma dönüşen Dolap.com’da şimdiye kadar satışa sunulan ürünlerin yüzde 30’u satıldı. 160 bin ürün satışı yapıldı. Platform her ay yüzde 30 büyümeye devam ediyor.
Dolap.com Kurucusu Cenk Çivici, Dolap’ın kısa sürede yıllık 150 milyon TL satışın yapıldığı bir pazar yeri olma hedefine ulaşacağını söylüyor. Çivici, “Toplamda 600 bin üyemiz var. Dolap henüz üye kazanımı aşamasında olan bir platform. Mobil uygulamaları indiren üyelerin yüzde 65’i Dolap’ı sonraki aylarda kullanmaya devam ediyor. Büyümeye devam ederek belli aşamada Türkiye dışındaki pazarlara da girmek istiyoruz” diye konuşuyor.
MELEKLERDEN İLGİ VAR
İkinci el online satışa olan ilginin artmasıyla birlikte, bu şirketlere yatırımlar da oluyor. Örneğin Dolap. com girişim sermayesi fonlarından Earlybird East VC Fund’dan 1 milyon dolar yatırım aldı. ModaCruz. com ise 2 milyon dolarlık yeni bir yatırım turuna imza attı.
ModaCruz.com, bu yatırım turuyla birlikte bugüne kadar toplam 5 milyon dolar yatırım almış oldu. 2014’te Melis Güçtaş’ın 309 ürün ve 6 bin TL’lik sermayeyle kurduğu ModaCruz.com, 100 bin dolarlık ilk yatırımını Temmuz 2014’de Aslanoba Capital’den, 350 bin dolarlık ikinci tur yatırımını Nevzat Aydın (Yemek Sepeti) ile Serkan Borançalı ve Burak Divanoğlu’ndan (GittiGidiyor) aldı. 2015’te seri A olma özelliğindeki yatırım turunda ise Hummingbird Ventures Capital’den 2,5 milyon dolar yatırım almayı başardı.
Türkiye’de de faaliyet gösteren Letgo ise Naspers, Accel, Insight Venture Partners, New Enterprise Associates, 14W, Eight Roads Ventures, Mangrove Capital Partners ve FJ Labs dahil olmak üzere yatırımcılardan bugüne kadar 375 milyon doların üzerinde yatırım almış bulunuyor.