CEREN ORAL
coral@ekonomist.com.tr
Nisan ayını 94.655 puan ile bugüne kadarki en yüksek seviyesinden kapatan BİST-100 Endeksi, 10 Mayıs’ta kapanışını yeni rekoru olan 96.194’ten gerçekleştirdi.
Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
BİLANÇOLARI NE ETKİLEDİ?
İlk çeyrekte özellikle bankalar güçlü kârlılıklarıyla dikkat çekerken, sanayi şirketleri de vergi indirimlerinin, teşvik ve kampanyaların etkisiyle güçlü satış büyümesi ve net kâr artışı elde etti. Yine ihracatla döviz girdisi sağlayan şirketler, ilk çeyreği başarıyla geride bıraktı.
Uzmanlar, beyaz eşya, konut ve GYO, petrokimya, demir çelik ve otomotiv şirketlerinin güçlü satış hacmi, iyi net kâr ve başarılı FVAÖK ile ilk çeyreğin öne çıkanları olduğunu ifade ediyor.
2016’da maliyet avantajı elde eden çimento sektörünün bu yıl beklentilerin altında kaldığı, ener'i, havayolları, telekomda değişken döviz kurlarının baskısının hissedildiği dile getiriliyor.
43 SANAYİ ŞİRKETİ
İlk çeyreğe ilişkin genel görüşler böyleyken, sonuçları ayrıntılı analiz emek için bir tablo hazırladık. Tabloya finans sektörünü, yatırım ortaklıklarını ve GYO’ları dahil etmedik.
2016 ve 2017 ilk çeyrek dönemi sanayi şirketleri bilançolarında satış geliri (ciro), net esas faaliyet kârı ve net kâr rakamlarını dikkate aldık. Satış gelirlerinde 2017 ilk çeyrek rakamı 50 milyon TL, esas faaliyet kârı ve net kârı ise 2 milyon TL'nin üzerinde olan şirketleri değerlendirmeye aldık. Her üç rasyoda, ilgili kriterler sonucu eleme yaparak toplamda 43 sanayi şirketine ulaştık.
Bu bilançoları değişimlerine göre sıraladık ve her üç kriterde en iyi bilançolara ulaştık. Tablomuzda bu şirket hisselerini görebilirsiniz. Tüpraş, Ulusoy Elektrik, Erdemir, Yataş, Petkim, Otokar, Sasa Polyester, Aksa ve Şişecam, her üç kriterde de yer alan şirketler oldu.
GÜÇLÜ SONUÇLAR
2017 ilk çeyrekte hem bankaların hem de sanayi şirketlerinin finansal sonuçlarının güçlü geldiğini söyleyen Gedik Yatırım Araştırma Uzman Yardımcısı Onurcan Bal, bankaların 2017 ilk çeyrekte net kârlarını 2016 ilk çeyreğe göre yüzde 60 artırarak 8,19 milyar TL’ye çıkardığı bilgisini paylaşıyor.
“Sanayi şirketleri ise 2017 ilk çeyrekte 2016 ilk çeyreğe göre güçlü net kâr artışı elde etti. Bu şirketlerin net kârı yüzde 65 yükseldi ve toplam net kâr 7,73 milyar TL’ye ulaştı” diyen Bal, satış gelirlerinin de 2016 ilk çeyreğe göre yüzde 33 arttığını kaydediyor. Bal; Koç, Sabancı, Tüpraş, Sasa Polyester, Erdemir, Otokar, Aselsan, T. Şişecam, Petkim, Aksa Akrilik, Arçelik ve Bim Mağazalar’ı kârını güçlü artıran şirketler arasında gösteriyor.
BÜYÜMENİN KAYNAĞI
Peki, satış ve kârlılıktaki güçlü artışın nedenleri ne? Onurcan Bal, bu soruyu şöyle cevaplıyor: “Satış gelirlerindeki artışta, 2016 ilk çeyreğe göre Euro ve doların TL karşısında yüzde 25 değer kazanması ve yurtdışı satışları ağırlıklı şirketlerin satış gelirlerinin bu durumdan olumlu etkilenmesi etkili oldu.
2017’de sanayi üretiminin toparlanması ve İmalat PMI Endeksi’nde de iyileşmelerin gözlenmesi, sanayi şirketlerini destekledi. Net kâr da satış gelirlerindeki güçlü büyümeyle arttı.”
Alnus Yatırım Araştırma Uzmanı Vahap Taştan ise ilk çeyrekte dikkatini hizmet sektöründeki toparlanmanın ve finansman giderlerindeki yüksek seyrin çektiğini belirtiyor.
Yüksek finansman giderlerinin yansımasının ithal girdi yoğunluğu olan şirketlerde izlendiğini söyleyen Taştan, emtia fiyatlarındaki yüksekliğin maliyetleri artırdığını ve havayolu şirketlerindeki toparlanmayı negatif etkilediğini ifade ediyor. Taştan, çimento sektörünün performansının olumsuz olduğunu da sözlerine ekliyor.
İKİNCİ ÇEYREKTE NE OLUR?
İlk çeyreğin önceki dönemlere göre daha başarılı sonuçlarla geride kalmasının ardından dikkatler ikinci çeyreğe çevrildi. İlk üç ayın güçlü sektörlerini bankacılık, beyaz eşya, petrokimya, demir çelik, GYO, otomotiv olarak sıralayan Reel Kapital Araştırma Müdür Yardımcısı Enver Erkan, bu sektörlerden ikinci çeyrekte de iyi sonuçlar bekliyor.
Beyaz eşya ve dayanıklı tüketim malı sektöründe ÖTV indiriminin uzatılmasıyla canlılığın devamını öngören Erkan, ihracat pazarlarından Avrupa’daki toparlanmanın döviz girişi sağlayan beyaz eşyaya ve otomotive katkı yapacağını belirtiyor. “Rafineri marjlarındaki iyileşmeyle petrokimya öne çıkabilir.
Havayolu trafiğinde 2016’nın baz etkisiyle bu yıl beklenen çift haneli trafik büyümesi havayolu şirketlerinin ilk çeyrekteki olumsuz görünümünü dengeleyebilir” diyen Erkan’a göre, sıkı para politikasıyla artan fonlama maliyetleri, bankaların mevduat maliyetlerini yukarı çekerek kârlılığı baskılayabilir. Erkan’ın beğendiği hisseler arasında ise Erdemir, Petkim, Tofaş, Ülker Bisküvi, Ford Otosan, Coca Cola İçecek, Türk Traktör ve Otokar yer alıyor.
Konut sektöründe ve beyaz eşyada atılan adımların ve teşviklerin ikinci çeyrekte iç talepteki artışı destekleyeceğini kaydeden Ahlatçı Yatırım Araştırma Uzmanı Muammer Demir ise devam eden ve planlanan inşaat projelerinin de etkisiyle beyaz eşya ve çimentonun ön plana çıkacağını düşünüyor.
Bu iki sektörden Vestel Beyaz Eşya, Bursa Çimento ve Ünye Çimento’yu takip eden Demir, bilanço bazlı olarak başarılı bulduğu Erdemir ve Petkim’i, olası geri çekilmelerde ‘portföye eklenebilecek hisseler’ olarak değerlendiriyor.