BURCU TUVAY
btuvay@ekonomist.com.tr
İnternet alanında özellikle mobil olmak üzere, ticaret çok daha fazla pazar payı alarak büyüyecek. İnsanların hayatını kolaylaştıran ve zaman kazandıran uygulamalar da uzun vadede başarılı olacak. Koronavirüs nedeniyle olağanüstü günler yaşadığınız şu günlerde e-Ticaret ve mobil uygulamalar, öne çıkıyor. İnsanların evden ihtiyaçlarını karşılayabilecek bu uygulamaların kullanıcı sayısı da hızla artıyor.
Zira bir uygulamanın başarılı olabilmesi için, ortaya çıktığı dönemin koşullarına uygun olması önemli bir kriter. İnsanların hayatlarında fark yaratan, "Bu olmadan önce ne yapıyor-muşuz?" dedirten uygulamalar fark yaratıyor. Kullanıcının uygulamayı indirmesi ve düzenli olarak kullanması için gerçekten ona ihtiyacı olması gerekiyor.
Biz de kapak haberimizde Türkiye'de büyük başarıya ulaşan mobil aplikasyonların ve yeni dönemde hızla büyüme potansiyeline sahip yeni uygulamaların büyüme planlarını araştırdık.
ÜÇ ÜLKEYE DAHA AÇILACAK
Armut, 2019 yılında 2.4 milyon talebe ve 472 bin 646 hizmet veren sayısına ulaştı. Yüzde 65'lik bir gelir büyümesiyle hizmet pazarındaki liderliğini sağlamlaştıran Armut, tadilat, temizlik, nakliye gibi büyük servislerin yanı sıra özel ders ve kişisel hizmetlerde de Türkiye'nin en çok tercih edilen hizmet platformu oldu.
Şu ana kadar 4 milyondan fazla kişi Armut'u hizmet ihtiyaçları için kullandı. 400 bini aşan hizmet veren sayısı ve geniş hizmet yelpazesiyle Türkiye genelinde birçok farklı hizmet ihtiyacının karşılanmasına yardımcı oluyor.
Yurt dışındaki markası 'HomeRun' ile Romanya'da pazar lideri olduklarını söyleyen Armut. com Kurucu Ortağı Başak Taşpınar Değim, şöyle devam ediyor: " Geçen yıl HomeRun talepleri yüzde 253 büyürken, hizmet sayısı 13 kat arttı ve toplamda 669 farklı serviste hizmet verebilir duruma geldik.
Hizmet veren sayısı da 2019 yılında yüzde 389 arttı. Bu hızlı büyüme trendini sürdürerek Avrupa liderliğe yerleşmeyi hedefliyoruz. Bu doğrultuda 2020 yılında Polonya başta olmak üzere 3 yeni ülkede daha hizmet vermeye başlayacağız."
100 MİLYON DOLAR YATIRIM HEDEFİ
Getir, özellikle koronovirüs salgını nedeniyle dışarıdan alışveriş yapma konusunda bugünlerde öne çıkan platformlardan biri oldu. Getir 2015 yılında, dünyada bir ilki gerçekleştirilerek kuruldu. Böylece mobil ticarette yeni bir pazar oluşturuldu.
Getir zaman kazandıran, insanların hayatını kolaylaştıran bir mobil uygulama. En büyük özelliği, bin 200'ün üzerinde ürünü, haftanın 7 günü, gece gündüz, dakikalar içinde kullanıcılarına ulaştırması. 120'si İstanbul'da olmak üzere 5 şehirde, 157 deposu bulunan Getir, siparişlerini ortalama 10 dakikada teslim ediyor.
Getir Kurucusu Nazım Salur, "Kendimizi önce teknoloji, sonra bir perakende ve lojistik şirketi olarak konumlandırıyoruz" diyor. Getir şu ana kadar 5,7 milyon defa indirildi. Kullanıcıların kapısı ise yaklaşık 19 milyon defa çalındı. Genel merkez ve sahada şu anda 4 bin 500'ün üzerinde çalışanı bulunuyor.
2019 yılı sonuna doğru Sir Michael Moritz, Getir'in hem başarılarını hem de sahip olduğu potansiyeli gördü ve kendi 25 milyon dolar yatırım yaptı. Moritz ile birlikte seri A turunu Getir toplamda 38 milyon dolar ile kapattı. Salur, "2020 yılı bitmeden tamamlanmasını arzu ettiğimiz seri B turunda ise en az 100 milyon dolarlık bir yatırım hedefliyoruz" diye konuşuyor.
2015 yılında 589 milyon dolar değerlemeyle Delivery Hero bünyesine katılan Yemeksepeti uygulaması üzerinden kullanıcılar iki farklı hizmeti bir arada bulabiliyorlar: Online yemek siparişi hizmeti Yemeksepeti ve online market ürünleri sipariş hizmeti Banabi. Uygulama bugün 15 milyon indirmeye ulaştı.
Yemeksepeti ve Banabi ile günde alınan toplam 500 binden fazla siparişin yüzde 84'ü uygulama üzerinden geliyor. Bu yıl özellikle online market işi Banabi'ye yüklü miktarda yatırım yapmayı planldıklarını söyleyen Yemeksepeti COOsu Nedim Nahmias, "Hem daha fazla ili Banabi ile tanıştırmak hem de mevcut illerdeki operasyonumuzu geliştirmek amacıyla yatırım yapacağız.
Bu yapacağımız yatırımın çok ciddi bir kısmı istihdam arttırmaya yönelik yatırımlar olacak" diye konuşuyor. Başarılarında her zaman kullanıcılarını dinlemenin etkisi olduğunu ifade eden Nahmias, sözlerini şöyle sürdürüyor: "Kullanıcımız kim, böyle bir uygulamadan ne bekliyor, nasıl sorunlarla karşılıyor ve bunlara nasıl çözümler bekliyor gibi noktaları biliyor ve buna göre hareket ediyoruz.
Kullanıcılarımızın alışveriş deneyiminin kusursuz, entegre ve tutarlı olması için çalışıyoruz, bunu da ancak müşterinin gözünden gözlem yaparak mümkün kılıyoruz."
AVRUPA OFİSİNİ AÇACAK
7 milyon kullancıya ulaşan Modanisa,beş kıtadan130 ülkede faaliyet gösteren bir uygulamaya dönüştü. Uygulama beş dille hizmet verirken, ülkelerin gümrük vergileri, ithalat rejimleri ve kargo ücretlerini ayrı ayrı hesaplayarak, kullanıcılara hızlı ve sorunsuz servis sunuluyor.
Modanisa'nın kurucuları dışındaki ilk yatırımcıları, Aslanoba Capital, Saudi Telecom ve Wamda Capital olmuştu. 2019 yılı başında Wamda konsorsiyumu; hemen ardından da Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası EBRD yatırımı geldi. Şirketin çoğunluk hissesi ve yönetimdeki söz hakkı ise Türk ortaklarda.
Modanisa Marka Koordinatörü Havva Kahraman, 2019 yılında Dubai ofisinin hizmete girdiğini ve Ortadoğu ve Avrupa'da iade merkezlerine yatırım yaptıklarını belirtiyor. Kahraman şöyle devam ediyor: "2020'de Avrupa ofisimizi açmayı planlıyoruz. Yatırımlarımızın tümünün merkezinde müşteri memnuniyeti var.
Türkiye'den 800'ün üzerinde markayı yurtdışına taşıyoruz. Çalıştığımız markaların, dış pazarları daha iyi öğrenmeleri ve satan ürünü önceden anlayarak hızlı aksiyon almalarını sağlayacak yapay zeka teknolojisine yatırımlarımız da devam edecek."
KRİPTO PARA TAKİBİ
Paribu mobil uygulaması ile kullanıcılar, kripto para piyasasını anında cep telefonlarından takip edebilir, dijital varlıklarının her an cebinde olduğunu hissedebilir hale geldi. Paribu Alarm ile kullanıcılar seçtikleri kripto para belirledikleri fiyata ulaştığında haberdar olabiliyor.
Limit ve stop emir özellikleriyle kullanıcılar kripto para alım satımlarında önceden fiyat ve limit belirleyip koşulların karşılanması halinde otomatik olarak işlem yapabiliyor.
Daha kolay bir takip için kripto paraları hacme, fiyata, yüzdelik fiyat değişimine göre sıralayabiliyor ve diledikleri kripto paraları favorilere ekleyerek takip edebiliyor. Bugün mobil uygulamanın kullanıcı sayısı 110 bini aşmış durumda.
Mobil uygulamayı daha da kullanışlı hale getirmek için yoğun bir çalışma içerisinde olduklarını ifade eden Paribu CEO'su Yasin Oral, "Kullanıcılarımızın işlevsel, kolay ve hızlı işlem yapabilmesi için doğru bir altyapı kurduk.
Paribu mobil uygulaması üzerinden fiyat değişimlerini takip etmenin yanı sıra marketimizde işlem gören 19 kripto para birimiyle işlem yapmak, TL ve kripto para yatırıp çekmek mümkün" diyor.
EGZERSİZE TEŞVİK EDİYOR
Moovbuddy fiziksel sağlığı korumaya ve tedavi etmeye yardımcı bir egzersiz uygulaması. Bel, boyun ağrılarını azaltmak isteyen, omuz, diz, kalça gibi bölgeler için bölgesel güçlendirme yapmak isteyen ya da postü-rünü düzeltmek isteyen herkes için tecrübeli doktor ve fizyoterapistlerin deneyimleri ile hazırladıkları egzersiz protokolleri bulunuyor.
Kullanıcılar MoovBuddy'den kendi istedikleri zamanlarda hatırlatmalar alabiliyor, gelişme ve ağrı durumlarının takibini yapabiliyor.Şirketin kurucusu Güner Bayram, 2018 yılına göre yüzde 400 büyüme kaydettiklerini söylüyor.
20 bin kullanıcılarının olduğunu ve yıl sonunda bunu 500 bine ulaştırmayı hedeflediklerini belirten Bayram, "MoovBuddy ile sağlık alanını dönüştüren oyunculardan biriyiz. Biz fiziksel sağlığı konu aldık, çünkü bu alanda büyük bir ihtiyaç görüyoruz.
Omurga sağlığı da en önemli koruyucu sağlık önlemlerinin alınması gereken konulardan birisi. Masa başı çalışmalar, uzun süre akıllı telefon ve klavye kullanımları, vb. Bunların hepsi birçok rahatsızlığa davetiye çıkarıyor. MoovBuddy bu noktada kullanıcıları koruyan, doğru yönlendiren, egzersize teşvik eden bir arkadaş" diyor.
VİETNAM'I HEDEFLİYOR
Aloha Live, insanın kendisine ve çevresine giderek yabancılaştığı günümüz dünyasında, her zaman onu anlamaya ve dinlemeye hazır insanların olduğu gerçek anlamda "sosyal" olan bir dünya sunmak amacıyla yeni bir mobil uygulama olarak IOS ve Android'de yerini aldı.
Adını Hawai dilinde selamlaşmak amacıyla kullanılan kelimeden alan Aloha Live uygulaması, insanların sosyal olarak kendilerini yargılamayacak, tarafsız dinleme konusunda eğitimli dinleyiciler ile gizlilik çerçevesinde rahatlıkla kendilerini ifade edebilecekleri bir sohbet uygulaması olarak kendini konumlandırıyor.
Uygulama yabancı dil versiyonunun eklenmesiyle son 6 ayda 10 binin üstünde download etti, 200 bin dakikaya yakın sohbet süresi kaydetti. Bunu da bu yılın başında Birleşik Arap Emirlikleri'nden bir fonun ortak olması ile gerçekleştirdi. Alohalive Kurucusu Orkide Ercüment, şu anda Türkiye'de 20 ve yurtdışında da 30 kişilik bir ekiple yeni versiyona hazırlanıdıklarını belirtiyor.
Ercüment, "Şu anda merkezimizi Vietnam'da bahsettiğim yatırım fonu ile ortak kurduğumuz şirkete taşıdık. Türkiye, Vietnem ve Birleşik Arap Emirlikleri global arenadaki ilk pazarlarımız olacak ve 2020 sonunda yeni pazarlara açılacağız. İlk hedefimiz global olarak 2 yılın sonunda uygulamayı milyon kullanıcı ile buluşturmak" diyor.
MARTI'YI YURTDIŞINA UÇURACAK
Dünyada değişen tüketici alışkanlıklarıyla çevre ve iklim dostu çözümler daha çok tercih edilir hale geldi. Öte yandan paylaşım ekonomisi de her geçen yıl büyüyor. Girişim dünyasını etkisi altına alan elektrikli scooter paylaşım konsepti de özellikle ABD ve Avrupa'da büyük kullanıcı kitlesi kazandı.
Bu alan, yeni oyuncularla birlikte yaygınlık kazanıyor. Ulaşım problemleri için etkili bir çözüm olan mikro mobilite kavramını Türkiye'ye kazandırmak için yola çıkan Martı'nın elektronik aksamı ve şasisi Türkiye'de üretiliyor, üzerinde kullanılan yazılım da tamamen Türk mühendisler tarafından hazırlandı. Martı Kurucusu Oğuz Alper, "Ufak bir pilot uygulama ile start verdik, o zamandan beri de büyüyerek devam ediyoruz.
Şimdi 400 kişilik bir ekibimiz var. Bunun içinde 50 kişilik bir nitelikli mühendis kadromuz var" diyor. Yatırımcıları arasında Silikon Vadisi'n-den İspanya, Birleşik Arap Emirlikleri ve Uzakdoğu'dan fonlar var.
En büyük yatırımcı Dubai merkezli BECO Capital. 200 milyon dolarlık bir fon. En son Mısırlı bir transportasyon şirketi olan SBWL'ye 42 milyon dolarlık bir yatırım yaptılar. Alper, iki yıl içinde 81 ilde olmayı, hatta şehirlere özel scooter geliştirmeyi de planladıklarını ifade ediyor.
Alper, Türkiye'de gerekli yapılanmamızı tamamladıktan sonra Bulgaristan, Macaristan, Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkelere yayılmayı planladıklarını sözlerine ekliyor.
ÖNE ÇIKACAK TRENDLER
SUPER APP
Son dönemlerde öne çıkan trend "Super App" denilen uygulamalar. Bu uygulamalar çok sayıda ürün ve hizmeti bir arada sunuyor. İlk olarak Çin'den çıkan ve orada yükselen bu uygulamalar aracılığıyla insanlar arkadaşları ile mesajlaşabiliyor, alışveriş yapabiliyor, ulaşım seçeneklerine erişiyor ve hatta dijital ödeme bile yapabiliyorlar. Bu trendin önümüzdeki dönemde daha çok alana yayılacağıve giderek daha çok kullanıcıyı kendine çekeceği düşünülüyor.
BLOCKCHAIN
Bitcoin gibi blockchain bazlı para birimlerinin popülaritesi son zamanlarda oldukça arttı. Buna karşın blockchain teknolojisi aslında henüz günlük hayatlarımızı kolaylaştırmaya gerçek anlamda başlamadı. Birçok büyük finansal kuruluş ve küçük fintech start up'ları blockchain teknolojisi kullanan uygulamaları günlük hayata sokmak için çalışıyor. Bu teknolojileri kullanan uygulamalar, önümüzdeki yıllarda finansal dünyayı baştan aşağı değiştirecek.
TALEP KARŞILAMA
Talep karşılama bazlı uygulamalar da gittikçe popülaritesini arttırıyor. Hem dünyada hem de ülkemizde, market alışverişi, taksi, hatta su siparişi gibi birçok ihtiyaç uygulamalarla karşılanmaya başlandı. Bu trend yükselerek devam edecek.
SANAL GERÇEKLİK
Üstünde çok konuşulan sanal gerçeklik uygulamaları da kısa vadede olmasa da orta ve uzun vadede mutlaka hayatı şekillendiren uygulamalar olacak. Bunların sadece eğlence alanında değil, iş hayatında da uygulamaları önemli hale gelecek. Global firmalar gitgide daha fazla bu teknolojilere adapte olacaklar.
UZAKTAN EĞİTİM
Altyapı ile kişiye özel ve topluluk halinde uzaktan eğitim mobil uygulamaları, kişileri doğru kişilerle buluşturan hizmet mobil uygulamaları, dijital ödeme sistemleri ve bunu yaparken de farklı iş ortaklıklarını içinde barındıran combo mobil projeler ön planda olacak.