BURCU TUVAY
btuvay@ekonomist.com.tr
6 bin yıllık bir medeniyetin beşiği olan Malta, tarihte olduğu gibi günümüzde de önemli bir konuma sahip. Malta, kendi bünyesindeki yatırım imkanları yanında, konumu nedeniyle bu ülkeyi üs seçip Kuzey Afrika'ya açılmak isteyen Türk yatırımcılar için de pek çok fırsat barındırıyor.
Aynı zamanda bir Avrupa Birliği (AB) ülkesi olan Malta'nın güvenli konumu ve Afrika'ya yakınlığı nedeniyle Türk ürünlerinin Afrika'ya ihracatında üs olarak geliştirilmesi, bu küçük adanın cazibesini daha da arttırıyor.
Malta ekonomisi, gemicilik, bankacılık ve turizm başta olmak üzere hizmet sektörüne dayanıyor. Ülkenin gayri safi yurtiçi hasılasının (GSYH) yüzde 35'i turizm gelirlerinden oluşuyor.
İleri teknoloji ürünleri, sağlık teknolojileri, bilişim teknolojileri, uçak bakımı, gemi kayıtları, elektronik ürünler, lojistik, finansman ve online gaming alanlarında yabancı yatırımları çekmek için avantajlar sağlanıyor.
AB üyeliği, rekabetçi işçi ücretleri, İngilizce konuşabilen işgücü, vergi avantajları, AB ve Kuzey Afrika pazarlarına yakınlık hususları genel anlamda ülkenin karşılaştırmalı avantajları arasında sayılıyor.
Malta'da genellikle hizmet sektöründe olmak üzere 550'ye yakın Türk şirketi faaliyet gösteriyor. Bunlar arasında Yıldırım Holding, Global Holding, Ayhanlar Holding gibi büyük şirketlerin lojistik, limancılık ve otoyol alanlarında yaptıkları yatırımları sayabiliriz. TÜPRAŞ da Malta'ya ihracat gerçekleştiriyor.
SERBEST BÖLGE KURULABİLİRDış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) bünyesinde 2007 yılından beri faaliyetlerini sürdüren Türkiye-Malta İş Konseyi, iki ülke arasındaki ticaretin geliştirilmesi için çalışmalarına hız verdi.
Ticaret ve sanayi işbirliğini ve ortak yatırım fırsatlarını artırmak amacıyla çalışmalar yapan konsey, 2017 yılında yüzde 127 artan ikili ticaret hacmini daha da yukarıya taşımak istiyor.
"Her iki ülkenin iş insanları birbirleriyle işbirliği ve ticaret yaptıkları sürece bağlarımız daha da güçleniyor" diyen Türkiye-Malta İş Konseyi Başkanı Halis Ali Çakmak, Malta'nın turizm, bankacılık, liman yönetimi, start up, inşaat, sağlık ve eğitim sektörleri başta olmak üzere büyük fırsatlar sunduğunu belirtiyor.
Halis Ali Çakmak'a göre, Malta'nın Avrupa Birliği üyesi olması ve Afrika'nın AB ile olan gümrük muafiyeti anlaşması nedeniyle Malta'da Türk serbest bölgesinin kurulması mümkün.
Çakmak, böylece Türk ürünlerinin kısmi işlem yapılarak 'Made in Malta' menşeili olarak Afrika'ya ihracatının gerçekleştirilmesi durumunda Afrika'daki yüzde 40-60 arasındaki gümrük duvarlarının Türk firmaları için yüzde 20-30 seviyelerine çekilmiş olacağını söylüyor.
Halis Ali Çakmak, "Böylelikle Türkiye ürünlerini Afrika pazarına sunma şansını artırmış olacaktır. Bu anlamda Malta'da Türk serbest bölgesinin hayata geçirilmesi için karşılıklı görüşmeler ve girişimler başlatılmış durumda" diyor.