LEVENT GÖKMEN DEMİRCİLER
lgokmen@ekonomist.com.tr
18 Nisan 2021 tarihli sayıdan
Türk halkı için ev sahibi olmak, daha iyi bir yaşam için olmazsa olmazlardan biri. Ancak günümüzde değişen yaşam koşulları, yükselen inşaat ve arsa fiyatları ev sahibi olmayı hele bir de müstakil eve sahip olmayı giderek zorlaştırdı.
Kentin karmaşasından ve gürültüsünden uzaklaşmak isteyenlerin sayısı pandemide sosyal mesafe kavramının hayatlarımıza girmesiyle daha da arttı. Hemen herkesin hayali doğa içinde müstakil bir eve sahip olmak. Kimileri için güç olan bu hayali gerçekleştirmenin en hızlı ve ekonomik yolu ise 'tiny house' olarak adlandırılan küçük mobil evler ile konteyner ve prefabrik evlerden geçiyor.
Aynı ailenin farklı bireyleri olarak adlandırılabilecek bu evlerin maliyetleri kullanılacak malzemeye, metrekare büyüklüğüne göre değişiyor. Örneğin, 55 metrekarelik prefabrik bir evi 70 bin TL'den başlayan fiyatlara mal etmek mümkün.
Mobil evlerde ise rakam yükseliyor. Mobil evlerin farkı, prefabrik evler gibi ruhsata ihtiyaç duyulmaması ve araçla istenilen her yere taşınabilmesi oluyor.
Ülkemizde bu evlere olan ilginin artması yerli ve yabancı yatırımcıları harekete geçirdi. Son dönemde Adana'dan Tekirdağ'a kadar Türkiye'nin çeşitli kentlerinde mobil ev ve prefabrik ev üreticilerinin sayısı giderek arttı.
TASARRUF SAĞLIYOR
Ev yapmaya uygun bir arsası bulunan herkes yeni nesil sistemlerle A sınıfı enerji verimliliğine sahip bir evi kısa sürede inşa edebiliyor. Değişen tüketici eğilimlerini analiz eden Türk Ytong, kataloğundaki ev modellerinin mimari proje, statik, mekanik, elektrik ve akustik projelerini, uygulama detaylarını hazır ve ücretsiz sunuyor.
Evlerin inşası için gereken ürünleri de montaja hazır biçimde teslim ederek, ev yapanların projelendirme maliyetinden kurtarıp inşaat sürecini hızlandırıyor. Öyle ki 100 metrekarelik bir evin kaba inşaatı ortalama beş haftada, anahtar teslim inşaatı ise 8-10 haftada tamamlanabiliyor.
Türk Ytong Yönetim Kurulu Başkanı Fethi Hinginar, pandemide arazi ya da arsası olanların bu yerlere ev yapmak istediklerini ve 'Kendi evimi yapabilir miyim? Nasıl yapabilirim?' sorusuyla çok karşılaştıklarını söylüyor.
Bu talebe cevap verecek şekilde Ytong panellerle inşa edilen tek ve iki katlı konut yapım sistemlerini yenilediklerini belirten Hinginar, "Ülkemiz şartlarına uygun, güncel tasarım trendlerini yansıtan yeni ev modelleri tasarladık. Yapım hizmeti sunacak uygulamacı çözüm ortaklarımızı belirleyerek Ytong Ev projesini hayata geçirdik" diyor.
TALEP YÜZDE 40 ARTTI
Agra Dönüşüm Yönetim Kurulu Başkanı ve Kentsel Dönüşüm Uzmanı Mimar Nihat Şen de pandemi ile birlikte insanların doğa özleminin arttığına dikkat çekerek insanların müstakil alanlarda kısa sürede bitecek konutları tercih etmeye başladığını söylüyor.
Bu süreçte prefabrik evlere talebin yüzde 40 arttığını belirten Şen; Ege Bölgesi, Marmara, Akdeniz ve Karadeniz bölgelerinde kullanımlarının arttığını vurguluyor.
Konteyner evler ülkemizde daha çok kır evi olarak yeni yaygınlaşmaya başladı. Dünyada kafelerden müstakil evlere, çocuklar oyun alanlarından yol üstü lokantalarına kadar farklı fonksiyonlarda kullanılıyor.
Bu evlerin kullanılan malzemenin kalitesine göre ömrü, ortalama 40 ila 60 yıl arasında değişiyor. Parça kurulumunu gerçekleştirmeden önce subasmanın yani prefabrik ev zemin betonunun hazırlanması gerekiyor. Elektrik ve su tesisatı çekiliyor ve isteğe bağlı olarak ses ve ısı yalıtımı yapılabiliyor.
İMAR GEREKMİYOR
- 1985'ten beri prefabrik konut ve çelik yapı üreten Adalı A.Ş., Tiny House Adalı markasıyla kent yaşamına alternatif, iki yıl garantili mobil evler üretmeye başladı. O2 belgeli bir römork üzerine inşa edilen, trafiğe çıkabilen, ruhsatlı ve plakalı, özel tasarım evler, şirketin Tekirdağ'daki teşhir alanında sergileniyor.
- 15 farklı modelde tasarlanan evler hiç bir altyapı hazırlığı olmadan istenilen araziye konulabiliyor, plakalı ve ruhsatlı olarak teslim ediliyor.
- Türkiye'de yasal olarak karavan olan bir araç olarak tanımlanan bu evler Karayolları yönetmeliği'ne tabi, Karayolları Yönetmeliği gereği şoförünün BE sınıfı ehliyetinin olması gerekiyor. Bu nedenle herhangi bir araziye koymak için imar izni gerekmiyor.
- Adalı A.Ş Ortağı ve Genel Müdürü Ali Rıza Adalı, Tiny House Adalı markasının pandemide hayatı daha keyifli kılma arayışları sonucunda ortaya çıktığını söylüyor.
- Bu konsept ayrıca daha az kullanılan kaynaklarla, ekolojik ayak izni hafifleterek gelecekte daha iyi bir dünya vaat ediyor. Mimar Hikmet Erdem Alp, genişlik, ferahlık ve alan algısını yaratacak bir tasarımla bu evlerin içini tasarladıklarını söylüyor.
- Alp, "Daha az eşya ile doğal yaşama taleplerini karşılayan bu evler lüks, estetik ve özgürlüğü bir arada sunuyor" diyor.
TERCİH EDİLME SEBEPLERİ
- Betonarme evlere göre daha düşük maliyetle yapılabilmeleri.
- Kısa sürede tamamlanıp kullanılabilmeleri.
- Mobil evlerin imar izni gerektirmemesi.
- Prefabrik evlerin inşaat ve izin süreçlerinin kolay olması.
ALTYAPIYA İHTİYAÇ YOK
Teknoloji ile birlikte insanların mobil hale geldiği günümüzde 'mobil ev' kavramı da giderek yaygınlaşıyor. Mobil evler, prefabrik ev olarak da bilinen modüler ev türlerinden biri ve taşınabilirliği ile diğerlerinden ayrılıyor. Mobil evler altyapı gerektirmediklerinden imar izni olmayan arsalara konumlandırılabiliyorlar.
Mobil evlerin arsadaki zemine gömülmemesi, tamamının toprak üzerinde kalması gerekiyor. Örneğin, konteyner evler en basit mobil ev türü olurken ahşap malzemelerin kullanıldığı mobil ev modelleri de giderek yaygınlaşıyor.
Bu evlere mobil ev, yani taşınabilir ev adı verilse de bu evlerin illaki tekerlekli ev olması gerekmiyor yani, römork üzerinde taşınabilecek şekilde tasarlanıp üretilmeleri gerekiyor. Tekerlekli ev modelleri ise doğrudan bir çekiciye bağlanarak taşınabiliyorlar.