AYŞEGÜL SAKARYA PEHLİVAN
asakarya@ekonomist.com.tr
28 Haziran-4 Temmuz 2020 tarihli sayıdan
Koronavirüs salgınının en çok etkilediği sektörlerden biri de fuarcılık oldu. Teknolojiden mobilyaya pek çok fuar organizasyonu ertelendi veya iptal edildi. Uluslararası Fuar Endüstrisi Derneği'nin verilerini derleyen e-ticaret platformu TradeValley, dünya genelinde 2020 yılının ikinci çeyreğinde 325 fuarın iptal edildiğini ve toplam 145 milyar dolarlık fuar sözleşmesinin askıya alındığını açıkladı.
Bu iptaller nedeniyle ekonomik kaybın ise 88,2 milyar dolara ulaştığı tahmin ediliyor. Bu sürecin devam etmesiyle 2020 yılında kaybın 100 milyar doları bulabileceği öngörülüyor. Türkiye'de ise bu süreçte toplam bin 19 bireysel ve yedi milli fuar organizasyonunun sadece yüzde 15'i gerçekleşmiş durumda.
Bu süreci az hasarla atlatmayı hedefleyen sektör sanal fuar sistemlerine yöneldi. Üç aylık salgın sürecinde sanal fuarlara olan ilginin yüzde 100'ün üzerinde arttığı tahmin ediliyor. Sanal fuarlar düzenlemeye hazırlanan Türkiye İhracatçılar Meclisi'nin (TİM) başkanı İsmail Gülle, 2022 yılına kadar bu sektörün 7-10 kat arasında büyüyeceğini öngördüklerini söylüyor.
Ticaret Bakanlığı da bu süreci desteklemek için harekete geçti. Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, sanal fuarlara destek vereceklerini açıkladı. Sanal ticaret heyetleri ve sanal fuarlara katılım için iş dünyasını temsil eden çatı örgütlerin yapacakları masraflar ve sanal fuar organizasyonları giderleri de yüzde 50 oranında desteklenecek.
İLK SANAL FUAR DERİCİLERDEN
Ticaret Bakanlığı koordinasyonunda ve Ege Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği öncülüğünde ayakkabı ve saraciye sektörlerine yönelik olarak düzenlenen Türkiye'nin ve dünyanın ilk sanal fuar organizasyonu 'Shoedex' 1-3 Haziran'da gerçekleşti.
Bu sanal fuarda her firma standıyla yer alırken firmalar istedikleri ürünü görsellerle tanıtabildi. İstanbul Demir ve Demirdışı Metaller İhracatçıları Birliği (İDDMİB) de sanal fuarlar üzerinde iki aydır çalışıyor. Birlik, 365 gün sürecek, tüm sektörlerin ürün görsellerinin, adreslerinin ve bilgilerinin yer alacağı bir sistem kuruyor. İDDMİB Başkanı Tahsin Öztiryaki, "Ticari heyetlerle ilgili de çalışmalarımız var. Dijital B2B'ler de gerçekleştireceğiz" diyor.
HİBRİT FUARLAR ARTACAK
Büyük fuar şirketleri de sanal fuar işine yatırım yapıyor. Yılda 50'ye yakın ulusal ve uluslararası fuar organizasyonu yapan CNR Holding bunlardan biri. CNR Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ceyda Erem, sanal fuarları fiziki fuarlara bir alternatif olarak değil tamamlayıcı bir unsur olarak değerlendirdiklerini söylüyor.
Beş yıldır teknolojiye yönelik altyapı yatırımları yapan şirket, şimdi de 'CNR Virtual Trade - İkili İş Görüşmeleri' projesini geliştirdi. Yenilikçi iş modeli haziran ayı başında devreye alınacak.
Pek çok şirket de bu süreçte hem fiziksel hem sanal fuar yani hibrit fuarlar düzenlemeye hazırlanıyor. Ev ve mutfak eşyaları sektörü fuarı Zuchex, 10-13 Eylül tarihlerinde Tüyap Beylikdüzü'nde her zamanki takviminde yapılacak. Züccaciyeciler Derneği (ZÜCDER) Başkanı Mesut Öksüz, organizasyonun Türkiye'nin ilk hibrit fuarı olacağını söylüyor.
Online B2B uygulaması sayesinde Zuchex katılımcıları ile satın almacılar önceden randevulaşarak dijital toplantılar yapacak. Zuchex Fuarı'nı düzenleyen Tarsus Turkey, ardından ise SIGN İstanbul, GESS Türkiye ve The Flower and Plant Show fuarlarını da hibrit olarak yapmayı planlıyor. Tarsus Turkey Genel Müdürü Zekeriya Aytemur, fuara katılan firmaların önceden randevulaşarak fuar sırasında online toplantılar yapabileceklerini ve ürünlerini sergileyebileceklerini belirtiyor.
İNTERAKTİF B2B PROJELERİ
Eylül ayında Home Concept Fuarı'nı düzenleyecek olan Referans Fuarcılık, fiziki fuara paralel olarak sanal fuar da yapacak. Referans Fuarcılık Genel Müdürü Fatma Funda Ercan, "Fiziki olarak katılamayan ziyaretçilerimiz kayıt oluşturup online portalımızda tüm katılımcılara ulaşacak" diyor.
Yiyecek içecek sektörüne yönelik bir fuar olan Sirha İstanbul da eş zamanlı dijital fuar kurarak B2B görüşme imkanının oluşturulmasını sağlayan ayrı bir organizasyon üzerinde çalışıyor.
GL Events Türkiye Genel Müdürü Gülperi Erkanlı'ya göre, bundan sonra yapılacak fuarlar çok daha etkin çok daha çarpıcı ve aynı zamanda daha küçük etkinlikler olmak zorunda kalacak.
Her yıl 90 ülkeden bin 500 yabancıyı Türk ayakkabı sektörü ile buluşturan Eksposhoes da hibrit fuar yapmaya hazırlanıyor. Eksposhoes CEOsu Erkan Demir, "Sosyal mesafe, dijital pazarlama ve interaktif B2B projeleri hayata geçireceğiz" diyor.
YENİ MODELLER GÜNDEMDE
Pandemi dönemi yeni modellerin de ortaya çıkmasını sağladı. Covid-19 sonrasındaki dönemde klasik 3-5
günlük fuar anlayışının sona ereceğini öngören Hemstad, sürekli teşhir merkezi ve sanal fuar platformu olarak hizmet veriyor.
Hemstad'ı Türkiye'de temsil eden Alkaş Yönetim Kurulu Başkanı Avi Alkaş, "Hemstad, sadece showroom sahibi değil, aynı zamanda markalar için bir ihracat rehberi. Komisyonsuz, vasıtasız, düşük masraflarla üreticinin yeni pazarlarda başarılı bir şekilde yer almasına olanak sağlıyor" diyor. Bu türdeki daimi Hemstad showroomlarının ilki Dubai'de açılacak.
Bu süreçte sanal fuar altyapısı yapan şirketler öne çıkmaya başladı. ExpoValley Dijital Fuar Platformu, her sektöre özel sanal fuarlar düzenleyen bir platfom. Tüm katılımcılara ayrı ayrı özel standlar hazırlayan şirket, görüşmelere simultane çeviri yapabilen çevirmenler atıyor.
Expo Valley Kurucusu Yusuf Yenitürkoğulları, "Orta ve uzun vadede 360 derece kameralı drone'lar ile canlı fabrika gezileri, 3D yazıcılar gibi farklı özelliklerin de entegre olacağını öngörüyoruz" diyor. Şirket, bu yıl üç fuar organizasyonu daha yapacak.Endless Fairs, sanal fuar yazılımı kiralamaları yapıyor ve kendi sanal fuarlarını organize ediyor.
Şirket, standlar, broşürler, seminerler, canlı yayın toplantıları, etkinlik alanları, tanıtımlar, FaceTime iletişim, kartvizit alışverişi gibi birçok faktörü fiziki fuarlarla aynı şekilde organize etme imkanı sağlıyor. Aynı zamanda 3D stand çözümleri sunuyor. Endless Fairs Genel Müdürü Gökmen Özdemir, "Dünya genelinde yüzde 30, Türkiye'de ise 10-15 katlık büyüme söz konusu. Fiziki fuarların iptali ya da ertelenmesi nedeniyle tüm ticari fuarlar sanal fuara yönelmiş durumda" diyor.
"SANAL FUAR TAKVİMİ HAZIRLANIYOR"
"TİM çatısı altında bulunan 61 sektör birliği ve 95 bini aşkın ihracatçımızın pandemi sürecinden en az şekilde etkilenmesi ve bu süreçte ihracatını gerçekleştirmesi için sanal fuar platformunu temmuz veya ağustos ayı gibi hizmete açacağız.
TİM çatısı altında bir merkezde bulunacak yerli ve milli bir yazılım olan sanal fuar platformumuz ile ihracatçılarımızı yurtdışındaki ithalatçılar ve potansiyel alıcılarla buluşturacağız. Ticaret Bakanlığı koordinasyonunda fuar takvimi hazırlanıyor."