LEVENT GÖKMEN DEMİRCİLER
lgokmen@ekonomist.com.tr
Türkiye'de 'evlenmek, ev kurmak en önemli konular arasında yer alıyor. Her yıl 1,5 milyon konutun satıldığı ülkemizde tüketici eğilimlerindeki değişim konut projelerine de yansıyor.
Mesa'dan Sinpaş'a, Nef'ten DKY İnşaat'a kadar markalı konut üreticileri tüketici eğilimi araştırmalarından çıkan sonuçlara göre projelerini şekillendiriyor. Değişen tüketici beklentileri doğrultusunda hareket edenler rekabette bir adım öne çıkıyor.
Peki tüketiciler günümüzde bir evde neler istiyor? Ekonomist Dergisi olarak Türkiye'nin önde gelen inşaat şirketlerinin araştırmalarından yola çıkarak değişen tüketici taleplerini ele aldık.
TERCİHLER DEĞİŞİYOR
Günümüzde tüketiciler, sosyal olanakları gelişmiş, fonksiyonel yaşam alanlarıyla çevre dostu, enerji verimliliği yüksek, site işletim maliyetleri ve aidatları düşük projeleri tercih ediyor. Teknoloji ile konforun bir arada sunulduğu projeler tercih nedeni olurken, yeşil alanlar ve balkon olmazsa olmazlar arasında başı çekiyor.
Öyle ki geçmişte bahçe katları projelerin en ucuz katları olurken, günümüzde bu katlar artan güvenlik önlemleri sayesinde en pahalıya ve en hızlı satılan katlar haline gelmiş durumda. Tüketiciler için projenin deprem yönetmeliğine uygunluğu, ısı, ses ve su yalıtımı da artık olmazsa olmaz özellikler arasında yer alıyor.
Konut seçilirken lokasyona, hedef kitlenin yaşam tarzına ve ihtiyaçlarına uygun sosyal alanlar gibi kriterlere de dikkat ediliyor. Örneğin, tamamı çocuklu ailelerden oluşacak bir projede açık ve kapalı oyun alanları, spor sahaları ve daha küçük yaş grubundaki çocuklar için kreş olması gerekiyor.
Y ve Z jenerasyonunun bekar veya yeni evli beyaz yakalı kitlesinin hedeflendiği bir projede kütüphane, müzik odası, yoga ve fitness salonu gibi daha fazla paylaşım sağlanan sosyal alanlar öne çıkıyor. Karma projelerde ise ofisten AVM'ye ve konuta kadar farklı fonksiyonların mekânsal özgürlüğü koruyacak şekilde birbirleriyle temasta olmaları isteniyor.
TEKNOLOJİ KULLANIMI ARTIYOR
Altentis Kurucu Ortağı Emre Ilıcalı, tüketicilerin fiyat, lokasyon gibi özellikleri ön planda tuttuğuna dikkat çekiyor. Ilıcalı, "Aidatlar sorgulanan bir özellik oldu. Yeşil binalar, enerji, su kullanımında yüzde 30'lara varan verimlilik sağladıkları için maliyetleri azaltıyor. İç mekan yaşam kalitesi, gün ışığı, havalandırma, termal konfor gibi sebeplerle yeşil binalar tercih ediliyor" diyor.
Geçmişte projelerde akıllı ev teknolojileri kullanılmazken şimdi tek bloklu butik projelerde bile teknoloji aranan özelliklerden biri haline geldi. Yüzme havuzu geçmişte sadece lüks villa projelerinde konumlandırılırken şu anda neredeyse tüm projelerde standart bir öğe oldu. Ancak maliyetleri artıran bir unsur olduğu için kimi projelerde üyelik esasına göre kullanılıyor.
Çocukların fiziksel ve ruhsal gelişimi için çocuk oyun alanları olmazsa olmazlar arasında görülüyor. Tüm proje sakinlerinin nefes alabileceği yeşil alanlar ise en büyük ihtiyaç olarak kabul ediliyor.
M2'LER KÜÇÜLDÜ
DKY Yönetim Kurulu Başkanı Ali Dumankaya, kentsel dönüşüm ve tüketicilerin alım gücündeki değişim nedeniyle evlerin küçülmeye başladığını söylüyor. Eskiden ortalama 2+1 dairelerin 80-100 m2 aralığında ve ortalama 3+1'lerin 120-150 m2 aralığında olduğunu söyleyen Dumankaya, günümüzde ise 2+1'lerin 65-80 m2, 3+1'lerin de 80-100 m2 aralığında olduğunu vurguluyor. 1+1'lerde ise 45-65 m2 aralığı tercih edilebilir m2'ler olmuş durumda.
Küçülen m2'lerle birlikte konutlarda fonksiyonellik aranıyor. Geçmişte evlerde yer alan misafir odaları ortadan kalktı. Projelerinde +1,5 daire konseptini geliştirdiklerini belirten Ali Dumankaya, "Mutfak ve salondan girişi bulunan, kayar katlanır camlı sistemle yazın açık kışın kapalı balkon keyfi sunan ekstra bir yaşam alanı oluşturduk. Balkonu hem salonun hem de mutfağın fonksiyonel bir parçası haline getirdik" diyor.
EVSEL DÖNÜŞÜM
Bu arada kentsel dönüşüme 'evsel dönüşüm' de eklenmiş durumda. Bazı şirketlerin evlerin daha kullanılışlı hale gelmesi için çalışıyor. Mesela Hafele, bu yıl 140 bin evi dönüştürmeyi planlıyor. Şirket, mobilyalara müzik ve ışık entegre ederken, küçük bir dolaba 50 ayakkabı sığdırabiliyor.
Hafele Türkiye İcra Kurulu Başkanı HilmiUytun, artan arsa maliyetleri nedeniyle konutların küçüldüğüne dikkat çekiyor. Uytun, bu konuda şunları söylüyor: "40 m2'lik bir evde 80 m2'lik yaşam alanı yaratabiliyoruz. Hafele Concept Project ile konutların mutfak, banyo, giyinme alanı, vestiyer ve kapılarına yönelik çözümler sunuyoruz. Bel ağrılarını önlemek için mutfakta bel seviyesinin altındaki tüm dolapları dışarıya çekilebilir hale getirdik. Küçük bir dolaba 50 ayakkabı sığdırıp ayakkabınızı