DR. ORHAN KARACA
okaraca@ekonomist.com.tr
Bu sayı 2016 yılında 1 milyondu. Buna göre 2017'de yapı ruhsatı alınan daire sayısı yüzde 32,3 artış gösterdi. 2017'de yapı kullanma izni alınan daire sayısı ise yaklaşık 821 bin olarak gerçekleşti. 2016'da 753 bin daire için yapı kullanma izni alınmıştı.
Buna göre 2017'de yapı kullanma izni alınan daire sayısındaki artış ise yüzde 8,9 olarak hesaplanıyor. Yapı ruhsatı alınan daire sayısı inşaatına yeni başlanan, yapı kullanma izni alınan daire sayısı ise inşaatı tamamlanıp iskana açılan konutları ifade ediyor.
2017'de bunların ikisinde de rekor kırıldığını belirtelim. Bunların ikisinde de önceki rekor üç yıl önce yani 2014'te kırılmıştı. 2014'te 1 milyon 32 bine yakın daire için yapı ruhsatı, yaklaşık 778 bin daire için de yapı kullanma izni alınmıştı.
Esasında inşaatına başlanan konut sayısı 2017'ye düşüşle girmişti. Yapı ruhsatı alınan daire sayısı ilk çeyrekte yüzde 10,8 gerilemişti. Ancak hükümetin ekonomiyi canlandırmak için aldığı teşvik tedbirleri ikinci çeyrekten itibaren yeniden yükseliş getirdi. İkinci çeyrekte yaşanan artış yüzde 63,6 oldu.
Söz konusu teşvik tedbirlerine "baz etkisi"nin de eklenmesiyle üçüncü çeyrekte yaşanan artış ise olağanüstü boyutlara ulaştı ve yüzde 158,4'ü buldu. Ancak bu tedbirlerin süresinin eylül ayında dolması son çeyrekte yeniden düşüş getirdi. Fakat son çeyrekteki yüzde 40,1'i bulan bu düşüş 2017'de rekor kırılmasını engelleyemedi.
Hükümetin aldığı kararlar-dan veya ekonomideki konjonktürel gelişmelerden çok önceki yıllarda yapımına başlanan konut sayısına bağımlı olan yapı kullanma izni alınan daire sayısı ise 2017'de daha istikrarlı bir seyir izledi.
Yapı kullanma izni alınan daire sayısı yıllık bazda ilk çeyrekte yüzde 18,8, ikinci çeyrekte yüzde 2,8, üçüncü çeyrekte yüzde 16,4 ve dördüncü çeyrekte de yüzde 2,1 artış gösterdi.
Konut inşaatında bu yıl muhtemelen geçen yılki kadar hareket görmeyeceğiz. Bu yıl hem baz etkisi tersine çalışacak hem de bütçe açığındaki durum yüzünden hükümetin sektöre destek olmakta biraz çekingen davranması mümkün.
Bu nedenle yapı ruhsatı alınan daire sayısında düşüş yaşanabilir. Ancak önceki yıllarda yapımına başlanan konutların peyderpey tamamlanması yapı kullanma izni alınan daire sayısındaki artışın sürmesini sağlayabilir.
KONUT SATIŞLARI
Geçen hafta 2018'in ilk ayına ilişkin konut satışları da belli oldu. 2017'de konut satışları yılın büyük bölümünde önceki yılki seviyesinin üzerinde seyrederken, ekonomiyi teşvik tedbirleri kapsamında getirilen tapu harcı indiriminin eylül ayında sona ermesinden sonra, yılın son üç ayında gerileme göstermişti. Konut satışları 2018'e ise çok hafif bir yükseliş eğilimiyle girdi.
Ocak ayında 97 bin 19 konut satıldı. Geçen yılın aynı ayında satılan konut sayısı 95 bin 389'du. Buna göre konut satışlarında ocak ayında yaşanan artış yüzde 1,7'de kalıyor. Yukarıda bahsettiğimiz sorunlar yüzünden bu yıl konut satışları da geçen yılki kadar hareketli geçmeyebilir.
