Aram Ekin Duran
eduran@ekonomist.com.tr
Pandemi ile birlikte şirketlerin bir numaralı gündemi haline gelen dijitalleşme süreci, bulut bilişim sistemlerine olan ilgiyi de artırmış durumda. Geleneksel iş modelleri yerini hızla teknoloji ile birlikte yaygınlaşan bulut çözümlerine bırakırken, şirketler siber saldırılara karşı da güvenlik duvarlarını yükseltiyorlar.
Uzmanlara göre, tüketicilerin finansal verilerinin güvenliğinden sorumlu olan finansal hizmet kuruluşları ve diğer tüm firmaların 2021 boyunca siber güvenlik alanında daha çok tetikte olmaları gerekiyor.
Dolayısıyla veri güvenliği şirketler için yeni yılın en önemli gündem maddelerinden bir olacak. Bu noktada, başta KOBİ’ler olmak üzere şirketlerin bulut bilişim sistemlerine yönelmesi, her zamankinden daha çok bir ihtiyaç haline gelmiş durumda.
HİBRİT BULUT YATIRIMLARI YÜKSELİŞTE
Hibrit bulut bilişimin önde gelen şirketlerinden Nutanix, şirketlerin COVID-19 salgınının mevcut ve gelecekteki BT kararları ve stratejisi üzerindeki etkilerini ortaya koymaya yönelik düzenlediği anketin sonuçlarını paylaştı.
Araştırma şirketi Vanson Bourne, Nutanix adına bu araştırmayı üçüncü kez gerçekleştirdi ve dünyanın her yerinden 3400 BT karar vericisine bugün iş uygulamalarını nerede çalıştırdıklarını, gelecekte bunları nerede çalıştırmayı planladıklarını ve bulutta karşılaştıkları zorlukların neler olduğunu sordu.
Ankete Amerika, Avrupa, Orta Doğu ve Afrika, Asya-Pasifik ve Japonya bölgesinden farklı sektör ve ölçeklerde şirketler katıldı. Ankete göre katılımcıların yüzde 86’sı hibrit bulutun ideal BT altyapısı modeli olarak öncü konumunu sürdürdüğünü düşünüyor.
Ankete katılanların yüzde 76’sı salgının BT hakkında daha stratejik düşünmelerine neden olduğunu bildirirken, yüzde 46’sı ise genel ve özel bulut dahil olmak üzere pandeminin doğrudan bir sonucu olarak hibrit buluta olan yatırımlarının arttığını söyledi. Buna ek olarak işletmeler, ihtiyaçlarını karşılamak için önceki yıllara kıyasla daha fazla sayıda genel buluta güveniyor. Rapor genel bulut kullananların yüzde 63'ünün iki veya daha fazla genel bulut veya çoklu bulut kullandığını gösterirken, katılımcılardan gelen yanıtlar bu oranın önümüzdeki 12 ayda yüzde 71'e çıkabileceğini gösteriyor.
BULUT BİLİŞİM DÖNEMİ
Pandemi, BT'nin odak noktasını uzaktan çalışanlara kaydırdı ve coğrafi olarak dağıtılmış iş gücüne hizmet etmek için genişleyebilen, neredeyse anında hayata geçen bulut bilişime dayalı altyapıları öne çıkardı. Buna ek olarak hibrit ortamları çalıştıran daha fazla sayıda katılımcı, daha esnek çalışma koşulları sunabileceklerini, iş sürekliliği planlarını güçlendirebileceklerini, işlemleri basitleştirebileceklerini ve salgın nedeniyle dijital konferans kullanımını artırabileceklerini ifade etti.
Nutanix ClO’su Wendy M. Pfeiffer, "Ocak ayında birçok şirket için teknoloji, işletmenin temel organizasyonel süreçlerini etkinleştiren temel bir işlevi olarak kabul edildi" diyor. “Günümüzde teknoloji yeni bir anlam kazandı. Bu karmaşık bir strateji gerektirir ve alınacak kararlar şirketlerin uzun vadeli sürdürülebilirliğini olumlu veya olumsuz etkiler” diye konuşan Pfeiffer, COVID-19’un yeni bir stratejik BT dönüşümünü hızlandırdığını ve profilini önemli ölçüde yükselttiğini dile getiriyor.
NİTELİKLİ ELEMAN İHTİYACI ARTIYOR
Global Knowledge‘a göre BT karar vericilerinin yaklaşık yüzde 80’i ekiplerinin ihtiyaç duydukları becerilere sahip olmadığını söylüyor. Konu bulut bilişim olduğunda ise bu özellikle belirgin bir hale geliyor. Hatta, bir 451 Research raporu, bulut becerileri konusundaki eleman açığının son üç yılda neredeyse iki katına çıktığını ve kuruluşların yüzde 90'ının bu alanda eleman ihtiyaçları olduğunu bildirdiğini gösteriyor.
Bulut konusunda deneyimi yüksek insanların azlığı, birçok işletme için büyük bir endişe kaynağı. Ancak uzmanlara göre bu kıtlık, yetenekleri farklı bir şekilde işe almak, eğitmek ve elde tutmak için bir fırsata dönüştürülebilir. Her boyuttan şirket farklı deneyim seviyelerine sahip, çeşitliliği yüksek, dirençli ekipler oluşturarak ve bunlara yatırım yaparak yetenek eksikliğinin üstesinden gelebilir.
Bulut sağlayıcıları, hükümetler ve eğitim kuruluşları, küresel BT ekosistemine giriş seviyesindeki bulut yetenekleri sağlamak için çok çalışıyor. Şu anda halihazırda uygulamalı bulut eğitimi almış on binlerce kişi var ve birçoğu dünyanın dört bir yanındaki şehirlerde bulut kariyerlerine başlamak için can atıyorlar.
‘DİJİTAL YERLİLERE’E TALEP
Amazon Web Services (AWS) Eğitim Programları Direktörü Kevin Kelly'e göre, bulut kariyerine yeni başlayanların çoğu aynı zamanda ‘dijital yerliler' olarak tanınıyor. Bu yeni nesil, mobil cihazlarla büyüdü, sesli teknolojileri anlıyor ve sanal olarak nasıl çalışacaklarını biliyorlar.
Bulutta deneyimi olan çalışanları giriş seviyesindeki yetenekli çalışanlar ile destekleyerek, projelerin daha değerli yönlerini üstlenmeleri için onlara zaman yaratmanın şirketler için en doğru tercih olacağını vurgulayan Kelly, “Giriş seviyesindeki yeteneklere yatırım yapmak zaman, para ve kaynaktan tasarruf etmenizi sağlar. Yetenekli eleman eksikliği sorununun ciddi finansal ve ticari yansımaları da olabilir" diyor.
“Küçük şirketlerin bütçeleriyle gerçekten deneyimli insanları işe almaları zor olduğundan, giriş seviyesindeki yetenekleri işe almak ve onları geliştirmek daha önemli hale geldi. Bu yüzden yeteneklerimizi kendimiz yetiştirmeyi seviyoruz" diye konuşan Londra'daki Scale Factory'nin CEO'su Jon Topper ise sağlam temel bulut becerilerine sahip ve bulut kariyerlerini geliştirmekle ilgilenen kişileri işe almaya odaklandıklarını kaydediyor.
Topper, “Sadece bulunması zor teknik becerileri gelişmiş insanları işe almayı hedeflemek yerine temel bilgi, teknik yatkınlık, potansiyel ve öğrenme isteği gibi özelliklere de önem veriyoruz" diyor.
KOBİ’LERE BULUT DESTEĞİ
Pek çok teknoloji sağlayıcı, bulut sistemleri konusunda KOBİ’lere farklı çözümler sunuyorlar. Bunlardan biri de teknoloji ortağı Qumulo ile kurumsal seviyede dosya veri platformu sunan Fujitsu. Qumulo dosya depolama, veri tabanlı dönüşümü destekliyor.
Bu sayede kuruluşlar, büyük miktarda verilerini, karmaşık hibrit BT ortamlarına dağıtılmış olsalar bile rahatlıkla yönetebiliyor ve etkili bir şekilde kullanabiliyorlar. Kurumların ihtiyaçlarına uygun oluşturulan yüksek performanslı bilgi deposu, iş artışı trendleri ve etkin noktalar hakkında anında bilgi edinmek için büyük miktarda veriye gerçek zamanlı olarak erişim sağlanabiliyor.
Fujitsu Ürün Satış Avrupa Kategori Yönetimi Başkanı Olivier Delachapelle, "Verilerin yeni altın olduğuna dair pek çok iddia ile karşılaşıyoruz" diyor. “Bu kesinlikle böyle ancak veriler herhangi bir değere sahip olmadan önce, yapılandırılmamış petabaytlarca veri çıkarılmalı, yönetilmeli ve rafine edilmelidir” diye konuşan Delachapelle, Qumulo çözümü ile ortaya koydukları yeni yaklaşımın şirketlere özel oluşturulmuş yüksek performanslı bir bilgi deposu olduğuna vurgu yapıyor.
Qumulo EMEA Başkan Yardımcısı ve Genel Müdürü Thore Rabe ise şunları söylüyor: "Kuruluşların yapılandırılmamış veri ortamları için ölçek, performans ve bulut gereksinimlerini karşılamak için bir veri dosyaları platformuna ihtiyaçları var. Qumulo olarak, sonuçları ve maliyet kısıtlamasını hızlandıracak modern altyapıya sorunsuz bir geçiş sağlamak için Fujitsu ile birlikte çalışmaktan heyecan duyuyoruz.”
TÜRKİYE SİBER SALDIRILARDA BEŞİNCİ SIRADA
Şirketleri bulut teknolojilerine yönlendiren bir diğer faktör de siber saldırıların her geçen gün artıyor olması. Dünyanın önde gelen siber güvenlik araştırma şirketlerinden Cybersecurity Ventures'ın araştırmasına göre, siber saldırıların dünya ekonomisine verdiği zarar 2015 yılında 3 trilyon dolardı. Şirket, 2021 yılında bu rakamın 6 trilyon dolara çıkacağını öngörüyor.
2021'de büyük şirketlerinin ekranlarının kilitlenip fidye istenmesi ile uğranılacak zararın 20 milyar doları bulacağı tahmin ediliyor.
Dünyada siber saldırılardan en çok etkilenen ülkeler arasında Türkiye beşinci sırada yer alıyor. Gartner raporlarına göre 2022 yılı itibarıyla dünya çapında siber güvenlik harcamalarının 133.7 milyar dolara ulaşacağı tahmin ediliyor.
Dünya genelinde şirketlerin ve kurumların sadece yüzde 5'i tam anlamıyla korunuyor. Veri Güvenliği alanında uçtan uca çözümler sunan Platin Bilişim'in Genel Müdür Yardımcısı Pınar Bamyacı’nın verdiği bilgiye göre; yapay zekâ, bulut bilişim, MFA (Multi-Factor Authentication), loT (Internet Of Things), EDR (Endpoint Detection And Response) ve fidye yazılımlar 2021 yılında siber güvenliğin temel konuları olacak.
Pınar Bamyacı, 2020'de siber korsanların yüzde 43'ünün küçük işletmeleri hedef aldığını ve COVID-19 ile birlikte siber suçlarda yüzde 300 artış yaşandığını hatırlatıyor.
“İŞ SÜREÇLERİ BULUTA TAŞINIYOR”
Siber güvenlik vakalarının her 39 saniyede bir yaşandığına dikkat çeken Pınar Bamyacı, son dönemde finans, kamu, perakende ve teknoloji sektörlerinin ana hedef haline geldiğini sözlerine ekliyor.
İşletmelerin Covid-19 salgını sürecinde esneklik ve maliyet avantajı sunması nedeniyle iş süreçlerini hızla buluta taşıdığına ve bu trendin 2021 yılında da devam edeceğini dile getiren Pınar Bamyacı, “Bulut hizmeti sunan şirketlerin büyük bölümünün sunucularının yurt dışında olması, verilerin yurt dışına çıkmasına neden oldu.
2020 yılının Ocak ve Nisan ayları arasında dünya genelinde bulut tabanlı siber saldırıların yüzde 630 oranında arttığı gözlemledi. Bulut bilişime geçişteki bu yükseliş veri güvenliği altyapısı yatırımlarını da artıracak” diye konuşuyor.
DİJİTALLEŞMEYE KAMU DESTEĞİ ARTIYOR
KOBİ'lerin dijitalleşmesi konusunda kamu destekleri de artıyor. KOSGEB "İmalat Sanayinde Dijitalleşme" temalı çağrısıyla akıllı dijital teknolojileri geliştiren veya bunları imalat süreçlerinde kullanan KOBİ'leri destekliyor. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, "396 KOBİ'mizin 158 milyon liralık destekten faydalanması yönünde karar aldık.
Bu destek tutarının 62,5 milyon lirası geri ödemesiz" diyor. Bakan Varank, "İmalat Sanayinde Dijitalleşme" temalı ilk çağrıya 2019'da çıktıklarını, geçen yıl çağrıya 1742 başvuru geldiğini ve toplamda 258 KOBİ'ye 71,5 milyon liralık destek sağlandığını kaydediyor.
Sanayide dijitalleşme konusunda KOBİ'lerde farkındalık oluştuğuna ve bu yıl daha nitelikli başvurular geldiğine vurgu yapan Varank, "Toplamda başvuru yapan 1090 proje, iki ayrı aşamada değerlendirildi. Değerlendirme neticesinde 396 KOBİ'mizin 158 milyon liralık destekten faydalanması yönünde karar aldık. Bu destek tutarının 62,5 milyon lirası geri ödemesiz." değerlendirmesinde bulunuyor.
PINAR BAMYACI / PLATİN BİLİŞİM GMY “2021’DE ŞİRKETLERİN GÜNDEMİ TEKNOLOJİ”
“Dünya genelinde 2020 yılını total olarak değerlendirecek olursak iyi haberler oldukça sınırlı sayıda kaldı. Ancak 2020 yılına teknolojik açıdan bakacak olursak; pandemi süreci dijital dönüşümü ciddi oranda tetikledi. Her ölçekten şirketin gündeminde dijital dönüşüm projeleri vardı.
2020’de uzaktan çalışanların kesintisiz olarak bağlantıda kalmasını sağlamak için 5G çalışmaları hızlandırıldı, kuruluşların işlerini büyütmek için yapay zeka ve makine öğrenimi destekli analitik uygulamalar arttı, bulut çözümleri daha çok talep gördü.
BT ve güvenlik uzmanları modern çalışma ortamlarının güvenliğini sağlamak için gerekli adımları atarken 2021, dünyanın her yerinde kendini geleceğe hazırlamak için çaba sarf eden ve işini güvence altına almaya çalışan kuruluşların çabalarına sahne olacak bir yıl olacak."