Türkiye’nin Kadın Girişimcisi Yarışması’nda ‘Yöresinde Fark Yaratan Kadın Girişimci’ kategorisinde ödülün sahibi, Kars Kaz Evi adlı restoranın kurucusu Nuran Özyılmaz oldu.
BURCU TUVAY
btuvay@ekonomist.com.tr
Kars kaz etini dünyaya tanıtmak amacıyla yola çıkan Özyılmaz şimdi büyük şehirlerde şubeleşmeyi ve ikinci restoranını İstanbul’da açmayı hedefliyor. Özyılmaz, 2016’da Kars’ta bir kaz tüyü fabrikası kurmayı da planlıyor.
Ekonomist, Garanti Bankası ve Türkiye Kadın Girişimciler Derneği (KAGİDER) işbirliğiyle 2015 yılında dokuzuncu kez düzenlenen Türkiye’nin Kadın Girişimcisi Yarışması’nda ‘Yöresinde Fark Yaratan Kadın Girişimci ödülü Kars’a gitti. Kadın girişimci Nuran Özyılmaz’ın açtığı Kars Kaz Evi restoranı, Kars'a gelen yerli ve yabancı misafirlerin yöresel tatları denemelerini sağlıyor.
1957 doğumlu olan Nuran Özyılmaz, Kars'ta liseyi tamamladıktan sonra 19 yaşında evlendi. 20 yaşında ilk kez anne oldu ve şu an dört kızı var. O dönemde çalışması hoş karşılanmadığı için çalışma hayatına katılamadı ve 13 yıl boyunca ev hanımlığı yaptı.
Hayatını değiştirecek ilk adımı ise 1990 yılında “Dört kızımın kaderi benimki gibi olmasın” diyerek attı.
1990’da sahip olduğu tek varlığı olan 10 bileziğini satarak buradan aldığı sermaye ile evde dikime başladı. Daha sonra evdeki işi yoğun olunca işyeri kiraladı ve 18 yıl boyunca ‘Müge Tuhafiye ve Örgü Evi' isimli örgü atölyesini çalıştırdı. Daha sonra örgü modasının geçmesi nedeniyle bu işin etkisini kaybettiğini düşündü ve başka bir işe yönelmek istedi.
Kars'ta turizm sektöründe yöresel yemeklerin eksikliğini fark ederek 2008 yılında bu ildeki ilk yöresel yemekler yapan ve kaz üzerine hizmet veren ‘Kars Kaz Evi’ adlı restoranı açtı. Böylece Kars’ta bu sektördeki ilk girişimci kadın unvanını da kazandı.
KADINLARA İSTİHDAM
Kars'ın ve Türkiye'nin birçok yöresine ait yemeklerin sunulduğu Kars Kaz Evi'nin kurucusu Nuran Özyılmaz, “Kaz, bizim evlerde ve köylerde pişen bir yemekti. Ticarete dönüştürülmemiş ve turizme kazandırılmamıştı.
Bunu ilk yapan kadın olarak girişimci oldum” diyor. Özyılmaz, yöredeki kadınlara da rol model olduğunu düşünüyor. İlk yıllarda kadın eleman bulmanın çok zor olduğunu ama ileriki yıllarda çalışan kadınların sayısının arttığını söylüyor.
Çalışanların kadın olmasının restorana olan ilgiyi artırdığını ifade eden Nuran Özyılmaz, restoranın açıldığı günden bu yana yurt içi ve yurt dışından siyasetçileri, sanatçıları, bürokratları misafir ettiğini vurguluyor. Restoranın gurme kanalları ve belgeseller olmak üzere birçok programda yer aldığını da belirtiyor.
Bu işyerini açarken kendi emeğinden ve cesaretinden ilham aldığını ifade eden Nuran Özyılmaz, “Kaybolmaya yüz tutmuş evlerde ve köylerde pişen bu ürünü tanıtarak, hem ürün açısından hem de yetiştirici açısından pazar kapısı oluşturduk. En büyük farkımız bu. Ayrıca yetiştirici kadınlara iş kapısı açarak ekonomiye dahil ettik” diye konuşuyor.
BM İLE ORTAK PROGRAM
Kaz eti dünyada özellikle Fransız mutfağını süsleyen leziz ve lüks bir yemek. Nuran Özyılmaz, Türkiye'de ise en lezzetli kaz etinin Kars'ta yetiştirilen kazlara ait olduğunu ifade ediyor. Özyılmaz, şöyle devam ediyor: “Kaz etinin muhafazası, pişirilmesi, sunulması maharet ister.
Biz bunu en iyi şekilde yapıyoruz. Ayrıca tüm yöresel yemekler, ev yemekleri, döner, ızgara çeşitleri, özel Kars Kahvaltısı, Kars Ketesi ve daha birçok çeşidi bir arada sunuyoruz.”
Nuran Özyılmaz, bu restoranla ufkunu dar tutmayıp, Kars kazının dünyaya tanıtılması ve turizm unsuru olması amacıyla girişimde de bulundu. Birleşmiş Milletler Ortak Programı dahilinde ‘Sürdürülebilir Kars Kazı Projesi’ni hayata geçirdi.
Proje ile 40 kadın yetiştirici kaz yetiştiriciliği ile ilgili bilimsel dersler aldı. Bu sayede kadınların geleneksel bilgileriyle bilimsel bilgilerin birleştirilmesi sağlanıyor.
DERNEK KURDU
Nuran Özyılmaz, ayrıca 2010 yılında Kars Kazı Yetiştiriciliği ve Irkını Devam Ettirme Derneği’nin kuruluşunda öncü rol oynadı. Derneğe kaz yetiştiriciliği yapan kadınları üye yaptı. Dernek faaliyetlerine 40 kadın üye ile devam ediyor. Bu dernek ile Birleşmiş Milletler’den UNESCO’ya herkesin dikkatini çekti ve ödül aldı.
Nuran Özyılmaz, Kars’ta kurulması olası yetiştirme çiftlikleri için Budapeşte’de kaz çiftliklerini gezerek şartlarını inceledi. Kars kazını, Orta ve Doğu Avrupa’nın yanı sıra Rusya’da üretilen kazlarla da karşılaştırdı. Ancak kendisi yine doğal olan, çiftlik yerine köylerde yetişen kazları tercih etti.
Kars kazının ayırıcı en büyük özelliğinin organik olması olduğunu söyleyen Nuran Özyılmaz, şunları ekliyor: “Dünyanın değişik bölgelerinden insanlar Kars kazını tatmak için şehrimize geliyor. Bir tadan bir daha tatmak için tatillerine Kars programını ekliyor. İnternet üzerinden bize ulaşan kaz yetiştiricilerini misafir ediyoruz.
Macaristan’daki kaz işletmecilerinden davet aldık. Oralarda kazın organik olmadığını gördük. Buna benzer birkaç ziyaret daha yaptık. Kars kaz etinin lezzetinin nedeni, suni beslenmeyen kazın yetişme sürecinde özel kaz çobanlarınca meralarda organik olarak beslenmesi.”
FABRİKA AÇACAK
Kars Kazı Evi’nde yılda yaklaşık 3 bin kaz tüketiliyor. Satış yalnızca restoranlardan yapılmıyor. Kargoyla Türkiye’nin her yerine ürün gönderiliyor. Nuran Özyılmaz, yakın gelecekte Kars’a özgü tatların ve lezzetlerin başka şehirlere taşınarak oradaki hemşerilerinin de bu tatlardan mahrum kalmaması için büyük şehirlerde şubeler açmayı hedeflediklerini söylüyor.
İlk restoranı ise İstanbul’da açmayı planladıklarını belirtiyor. Nuran Özyılmaz, Kars’ta yapacağı yeni yatırımlarla ilgili ise şu bilgileri veriyor: “Kars’ta bulunan tarihi binalardan birini aldık ve onu aslına uygun olarak restore ettirerek atıl vaziyetten kurtardık.
Kars Kaz Evi’ne tarih dokulu bu binada devam edeceğiz. Restorasyonu 2016 yılında tamamlamayı hedefliyoruz. Bunun ardından Kars’ta bir kaz tüyü fabrikası da kurmayı planlıyoruz. Böylece kazın her şeyinden faydalanmış olacağız.”
"ÖDÜL İŞİMİZE SİNERJİ KATACAK"
Nuran Özyılmaz, 2009-2011 yılları arasında 60 ülkenin katıldığı Emitt Doğu Akdeniz Uluslararası Turizm ve Seyahat Fuarı'nda Kars'ı ve Kars kazını tanıttı ve aynı yıllarda yılın iş kadını ödülünü aldı. İkinci ödülünü ise Türkiye'nin Kadın Girişimcisi Yarışması'nda‘Yöresinde Fark Yaratan Kadın Girişimci' kategorisinde kazandı.
Yarışmaya Garanti Bankası'ndaki müşteri temsilcisinin tavsiyesiyle katıldığını söyleyen Özyılmaz, "Almış olduğum ödülden dolayı çok mutluyum. Ödülün bölgemize ve Kars kazına büyük bir sinerji katacağını düşünüyorum" diyor.