Merkez Bankası, geçen hafta imalat sanayi kapasite kullanım oranında eylül ayı verilerini yayınladı. Böylece bu göstergede üçüncü çeyrek döneme ilişkin veriler de ortaya çıkmış oldu. Bu verilere göre imalat sanayi üçüncü çeyrekte yüzde 75,8’lik kapasite kullanım oranıyla çalıştı.
DR. ORHAN KARACA
okaraca@ekonomist.com.tr
Geçen yılın aynı döneminde kapasite kullanım oranı yüzde 75,5’ti. Buna göre üçüncü çeyrekte kapasite kullanım oranında yıllık bazda yüzde 0,4’lük artış yaşandı.
İmalat sanayi kapasite kullanımında yılın ilk yarısında yaşanan yükseliş daha fazlaydı. Kapasite kullanımı ilk çeyrekte geçen yılın yüzde 1,7, ikinci çeyrekte ise yüzde 1,3 üzerinde gerçekleşmişti. Üçüncü çeyrekte kapasite kullanımındaki artış epey yavaşladı.
İmalat sanayi kapasite kullanım oranının normalde sanayi üretiminin bir öncü göstergesi olması beklenir. Sanayi üretimindeki değişim de ekonominin genelindeki büyümenin öncü göstergesi olduğu için, kapasite kullanımına bakarak ekonomik büyümeyi öngörebileceğimiz düşünülebilir.
Ancak kapasite kullanımı sanayi üretimi için iyi bir öncü gösterge değil. Zaman zaman kapasite kullanımı ile sanayi üretiminin ayrı telden çaldığı oluyor. Bu nedenle de kapasite kullanım oranı ile büyüme arasında bağ kurmaya çalışırken dikkatli olmak gerekiyor.
Yine de, bu çekinceyi akılda tutarak, üçüncü çeyrekte kapasite kullanım oranındaki artışın epey yavaşlamasını bu dönemde ekonomideki büyümenin daha da yavaşladığının bir sinyali olarak değerlendirebiliriz. İlk çeyrekte yüzde 4,7 olan ekonomik büyüme oranı ikinci çeyrekte yüzde 3,1’e inmişti. Muhtemelen üçüncü çeyrekte bu oran daha da düşük çıkacak.
