Türkiye'nin Kadın Girişimcisi Yarışması'nda "Türkiye'nin Kadın Kooperatifi" ödülünün sahibi Hatay Altinözü Zeytin Emeği Kadın Girişimi Kooperatifi (HAZEK) oldu. HAZEK Kurucusu Leyla Ayvazoğlu, "Bölgede kadınlar için bir istihdam durağı olduk" diyor.
Ekonomist Dergisi, Garanti BBVA ve KAGİDER iş birliği ile 17'ncisi düzenlenen Türkiye'nin Kadın Girişimcisi Yarışması'nda bu yıl yeni açılan 'Türkiye'nin Kadın Kooperatifi' kategorisinin birincilik ödülünün sahibi, Hatay Altınözü Zeytin Emeği Kadın Girişimi Kooperatifi (HAZEK) Kurucusu Leyla Ayvazoğlu oldu.
Hatay'ın tescillenmiş kadın markası olan HAZEK, 6 Şubat depremi ile ağır hasar gören Hatay'ı kalkındırma ve kadınların iş hayatına katılımını artırmak amacıyla yola çıktı ve kooperatifleşti. Her projede 150 ile 400 arasında kadınla çalışan HAZEK, bugüne kadar 10 bin kadınla iş birliği yaptı.
Hazek'in kurucusu Leyla Ayvazoğlu, unlu mamuller, reçel çeşitleri, bölgenin unutulmaya yüz tutmuş yemekleri, yağ ve ekşilerin tonajlı üretimiyle daha fazla kadına ulaşmayı hedefliyor.
HAZEK ile kentte öncelikle bir sosyal alan yarattıklarını söyleyen Ayvazoğlu, "Bölgedeki gerek dezavantajlı kadınlar gerekse hayalleri olan kadınlar için bir istihdam durağı olduk. Birçok kadının üretebildiği, sosyalleşebildiği, kendi emeğiyle kazandığı ve umudunun yeşerdiği bir ev oldu" diyor. İhracat konusunda da çalışmalara başladıklarını belirten Ayvazoğlu ile girişim yolculuğunu, kadın istihdamı konusundaki hedeflerini ve yeni projelerini konuştuk.
HAZEK'i ne zaman ve hangi fikirle kurdunuz? Kuruluş hikayenizi anlatır mısınız?
HAZEK'i 2020 yılında pandemi döneminde insanların doğala ve sağlıklı olana daha çok yönelmesi gerektiğini düşünerek kurduk. Aynı zamanda Altınözü ilçemizin yaşayan değerlerini, yöresel lezzetlerini tüm Türkiye'ye tanıtmak amaçlı bu yola çıktık.
Bu amacı gerçekleştirirken bölgedeki kadınlar için istihdam ve sosyal alan yaratmak da temel amaçlarımızdan biriydi. Kuruluş sürecimizde Altınözü Belediyemiz ve Altınözü Kaymakamlığı SYDV ADEM bizden desteklerini hiç esirgemedi. Kadına, üretime ve
“Tescilli ve ödüllü kadın markasıyız”
“41 yaşındayım, en son neye bu kadar heyecanlandığımı hatırlamıyorum. Türkiye’nin en köklü ve en prestijli ödülüne sahip olmak bana ve ekibime nasip oldu. Eskiden sadece tescilli bir kadın markasıyken artık tescilli ve ödüllü bir kadın markası olduk. Alanında uzman, duayen, jüri üyelerinin karşısında yaptıklarımızı anlatmak ve böyle bir sonuca varmak ben dahil tüm kadın yol arkadaşlarımızın emeklerinin karşılığıydı.
Bu ödülle birlikte artık sektörde daha fazla söz sahibi olduğumuzu her geçen gün daha da hissediyoruz.” sanata kıymet veren erkek yöneticiler de yolumuzdaki taşları kaldırmakta el verdiler.
Kooperatifinizde hangi ürünleri üretiyorsunuz?
El sanatları ve yöresel olmak üzere üretimlerimiz iki kalemde ilerliyor. Yöresel üretim atölyelerimizde kahvaltılık toz zahter, kabak tatlısı, kömbe çeşitleri, zahterli çörek, şekerli kahke, zeytinli-zeytinyağlı kahke, un kurabiyesi, tahinli cevizli kurabiye, zeytinyağı, nar l ekşisi gibi ürünler üretiliyor. Bu ürünlerimi-a. zi seri üretime geçirerek Şok Marketler, Migros, Macrocenter ve Taze Direkt'e verdik. Ayrıca Trendyol ve Hepsibu-rada sitelerinde HAZEK Kadın Kooperatifi satıcı paneliyle yer alıp ürünlerimizi Türkiye'nin dört bir yanına ulaştırıp tanıttık.
El sanatları tarafında ne gibi çalışmalarınız bulunuyor?
El sanatları atölyelerimizde ise bölgemizin en önemli değeri olan dedelerimiz ve ninelerimiz tarafından örülen ve coğrafi işareti Altınözü belediyemiz tarafından alınan Cimem (Doğal buğday sapı ve sepet örücülüğü) üzerinde çalışmalar yapıldı. Bu değeri geçmişten geleceğe taşımak içinatölyelerimizde ninelerimizle gençleri buluşturduk ve Ci-mem'i Loreal Paris markasıyla iş birliği içerisinde çantalara dönüştürdük.
Ayrıca bu değeri küpelere, kolyelere, takılara ve anahtarlıklara dönüştürdük. Bunun yanı sıra el sanatları atölyelerimizde Amigurumi bebekler de üretiliyor. Kadınlarımızın yaratıcılığına bağlı birçok el sanatı ürün de üretiyoruz. Özetle Hatay ve Altınözü denilince akla gelen ne varsa kadınlarımızla birlikte üretiyoruz ve üretmekten mutluluk duyuyoruz.
Ne kadarlık bir üretime ulaştınız? Kooperatifinizde kaç kadın çalışıyor?
Seri üretime geçerek tonaj bazlı çalışmaya başladık. Böylelikle beklentileri karşılayabiliyor, Hatay'ımızın ürünlerini yüklü miktarlarda talep doğrultusunda karşılayabiliyoruz. Günlük düzenli üretim için 150 kadın birlikte çalışıyoruz. Projeler olduğunda ise bu sayı 400'ü bulabiliyor.
HAZEK ile hem kentinizde hem de kadınlar açısından nasıl bir değer yarattınız?
HAZEK ile kentimizde öncelikle bir sosyal alan yarattık. Bu sosyal alan bölgeye gelenlerin sosyalleşebildiği, ailesiyle birlikte HAZEK Restoran bölümünde Altınözü'nün yöresel kahvaltısını ve diğer yöresel lezzetlerini tadabildiği, üretilen yöresel ürünlerin alışverişini yapabildiği hoş vakit geçirebildiği bir alan oldu.
Bölgedeki gerek dezavantajlı kadınlar gerekse hayalleri olan kadınlar içinse bir istihdam durağı olduk. Birçok kadının üretebildiği, sosyalleşebildiği, kendi emeğiyle kazandığı ve umudunun yeşerdiği bir ev oldu. Genel olarak baktığımızda HAZEK bölgeye ekonomik ve sosyal anlamda destek sağlarken birçok kadının da psikolojik, sosyolojik ve ekonomik boyutta hayatına dokundu.
Bugüne kadar gerçekleştirdiğiniz projelerinizden kısaca bahseder misiniz?
Hayata Destek, DRC, SGDD, ASAM, Kızılay gibi sivil toplum kuruluşlarıyla birlikte kısa ve uzun süreli olmak üzere projelerimizi gerçekleştirdik. Bu projelerimizle birlikte bölgedeki mülteci kadınlara da yer verip onların da hayatın sosyal alanında ve iş alanında yer almasına destek olduk. Hayata Destek'in Destekar projesinde el nakışları üzerinden ilerleyerek ortaya çıkarılan ürünler Destekar markasına verildi. Kadınlarımız el nakışları üzerine eğitimler alarak birçok ürün ortaya çıkardı.
Bu yıl ve önümüzdeki yıl gerçekleştireceğiniz projeleriniz ve hedefleriniz hakkında bilgi verir misiniz?
Bu yıl 40 milyon TL ciro hedefimiz var. Kadın istihdamını içeren her türlü projede varız ve var olmaya devam edeceğiz. Ne kadar çok pazara ulaşırsak, kadın üreticimiz de o kadar artacaktır. Çünkü biz kadın istihdamını ön planda tutan ve bunun için daha çok çaba sarf eden bir ekibiz. Sayımızın giderek daha da artması temel hedeflerimizden biri. Baharat yolunun geçtiği ve birden fazla zengin mutfağa komşuluk eden Hatay mutfağında daha keşfedeceğimiz ve üretim listesine ekleyeceğimiz çok şey var diye düşünüyoruz. Karbon ayak izimizi azaltıp GES projesiyle yeni bir döneme geçmeyi hedefliyoruz.
“Depremden sonra üretime dört elle sarıldık”
“Deprem her birimiz için maddi manevi kayıplara neden oldu. Bu kötü süreci üretime dört elle sarılarak geçirdik. Ürettiğimiz yer de aslında bundan sonraki süreçte evimiz gibi hissettiğimiz HAZEK oldu. Şu an mevcut durumumuzda hissettiğimiz ise özlediğimiz bir his olan evinde olma hissi. Üretmeye devam ediyoruz, ürettikçe daha çok insanın hayatına dokunuyoruz. Daha farklı projeler geliştirerek daha çok kadına ulaşmak ihtiyaçlarımızın temelindedir.”