Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın (GTB) verilerine göre, Türkiye ekim ayında 13,9 milyar dolarlık ihracat ve 21,3 milyar dolarlık da ithalat yaptı. Böylece ortaya 7,4 milyar dolarlık dış ticaret açığı çıktı.
DR. ORHAN KARACA
okaraca@ekonomist.com.tr
Geçen yılın ekim ayında ihracat 12,8 milyar dolar, ithalat 17 milyar dolar ve dış ticaret açığı ise 4,2 milyar dolardı. Ekim ayında ihracat geçen yılın aynı ayına göre yüzde 9 artarken, ithalattaki yıllık artış ise yüzde 25,2 oldu.
İthalattaki artışın daha yüksek olması yüzünden dış ticaret açığındaki artış da çok yüksek gerçekleşti ve yüzde 74,6’yı buldu. Önceki aylarda genelde daha iyi bir performans gösteren ihracattaki yıllık artış son iki aydır vasatın altında seyrediyor.
Buna karşılık ithalattaki artış ise son aylarda epey hızlanmış bulunuyor. İthalattaki yıllık artış eylül ayında da çok yüksek gerçekleşmiş ve yüzde 30,6’yı bulmuştu. Üstelik bu artışta altın ithalatının rolü de çok sınırlıydı.
O zaman bunu yarısı ağustos ayına yarısı da eylül ayına denk gelen Kurban Bayramı tatili sırasında gümrüklere gelip biriken ithal ürünlerin bayram sonrası topluca çekilmesine bağlamıştık.
Ancak bu artışın ekim ayında da sürmesi başka bir açıklamaya ihtiyaç duyduğumuzu gösteriyor. Burada da dikkatimizi bu artışın daha çok hammadde ve ara malı ithalatından kaynaklanması çekiyor. Bu da kurlarda artışın beklendiği bu dönemde sanayicinin erken davranıp hammadde stoku yapıyor olabileceğini düşündürüyor.
Ancak nedeni her ne olursa olsun ithalatın ihracattan daha hızlı artış göstermesi iyi değil. Çünkü bu durum son aylarda yeniden yükselişe geçen cari açığın ekim ayında da bu eğilimini sürdürdüğü anlamına geliyor.
