Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın (GTB) verilerine göre, Türkiye mayıs ayında 13,2 milyar dolarlık ihracat ve 20,9 milyar dolarlık da ithalat yaptı. Böylece ortaya 7,7 milyar dolarlık dış ticaret açığı çıktı.
DR. ORHAN KARACA
okaraca@ekonomist.com.tr
Geçen yılın mayıs ayında ihracat 12.1 milyar dolar, ithalat 17.2 milyar dolar ve dış ticaret açığı ise 5,1 milyar dolardı. Buna göre mayıs ayında ihracat yüzde 9,5, ithalat yüzde 21,4 ve dış ticaret açığı ise yüzde 49,5 artış gösterdi.
Mayıs ayı dış ticaret verilerinin sürprizini ithalattaki büyük artış oluşturuyor. İthalatta uzun süredir bu kadar yüksek bir artış görmemiştik. İthalatta bu kadar yüksek artışlar genelde ekonomik canlanma dönemlerinde olur.
Oysa son dönemde ekonomi pek de canlı değil. Bu noktada akla mayıs ayındaki ithalat patlamasının olası bir canlanmanın işareti olup olmadığı sorusu geliyor. Ancak bu sorunun yanıtı olumsuz gibi görünüyor. Çünkü GTB’nin verileri bu patlamanın önemli bir bölümünün altın ithalatı kaynaklı olduğunu düşündürüyor.
GTB’nin verilerine göre, “kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, inciler, taklit mücevherci eşyası, metal paralar” başlıklı fasıldaki ithalat geçen yılın mayıs ayında 661 milyon dolar iken bu yıl 2 milyar 227 milyon dolara yükseldi.
Bu fasıldaki ithalatın önemli bir bölümünü ise sadece TÜİK’in yayınladığı dış ticaret verilerinde görebildiğimiz altın ithalatı oluşturuyor. Altın ithalatının da ekonomideki faaliyet hacmiyle pek ilişkisi olmuyor.
İşin kötüsü, ekonomideki faaliyet hacmiyle pek alakası yok gibi görünen bu ithalat patlaması dış ticaret açığını da patlattı. Bu durum mayıs ayında cari açıkta da ciddi bir yükseliş yaşanmasına yol açacak.
