ARAM EKİN DURAN
eduran@ekonomist.com.tr
Pandemi döneminde hükümetin yürürlüğe koyduğu kısa çalışma ödeneği ve işten çıkarma yasağı gibi önlemler, işsizlikte bilançoyu net olarak görmeyi zorlaştırıyor. Ancak resmi verilere göre, Türkiye'de bir yandan istihdam edilenlerin sayısında ciddi düşüş gözlenirken, diğer yandan işsizlik oranı artmaya devam ediyor.
TÜİK tarafından açıklanan haziran ayı işsizlik verilerine göre, istihdam edilenlerin sayısı 2020 yılı Haziran döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 1 milyon 981 bin kişi azalarak 26 milyon 531 bin kişi, istihdam oranı ise 4,0 puanlık azalış ile yüzde 42,4 oldu.
Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı, 2020 yılı Haziran döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 152 bin kişi azalarak 4 milyon 101 bin kişi oldu. İşsizlik oranı 0,4 puanlık artış ile yüzde 13,4 seviyesinde gerçekleşti. Tarım dışı işsizlik oranı, 0,6 puanlık artış ile yüzde 15,9 oldu.
Bu dönemde,istihdam edilenlerin sayısı tarım sektöründe 274 bin, sanayi sektöründe 319 bin, inşaat sektöründe 91 bin azaldı. En ağır istihdam kaybını ise hizmet sektörü yaşadı.
Hizmet sektöründe istihdam edilenlerin sayısı bu dönemde 1 milyon 298 bin kişi azaldı. Yine de yılbaşından bu yana geçen sürece bakıldığında, hizmet sektöründe yedi aydır devam eden istihdam kaybında durma gözlendi.
DÖRT GENÇTEN BİRİ İŞSİZ
Özellikle gençler arasındaki yüksek işsizlik oranı dikkat çekiyor. 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 1,3 puanlık artışla yüzde 26,1'e ulaştı. Aynı dönemde işgücüne katılma oranı ise 7,4 puanlık azalışla yüzde 38,1 olarak gerçekleşti.
Ne eğitimde ne de istihdamda olanların oranı ise bir önceki yılın aynı dönemine göre 3,1 puanlık artışla yüzde 29,3'e kadar çıktı. Bu dönemde kayıt dışı çalışanların oranında da artış gözlendi.
Haziran 2020 döneminde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların toplam çalışanlar içindeki payını gösteren kayıt dışı çalışanların oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 3,9 puan azalarak yüzde 31,3 olarak gerçekleşti.
PROF. DR. ERHAN ASLANOĞLU PİRİ REİS ÜNIVERSİTESI"GERÇEK İŞSİZLİK YÜZDE 20-24 ARASINDA"
"Geniş tanımlı olarak ifade edilen, işgücü dışında olan ama 'iş bulursam çalışırım' diyenleri de hesap ettiğimizde, işsiz sayısının yaklaşık 8 milyon olduğunu görüyoruz. Bugün açıklanan rakamların neredeyse iki katı işsizlik var diyebiliriz. Yani gerçek işsizlik oranının yüzde 20-24 arasında olduğunu söyleyebiliriz.
Özellikle genç işsizliğindeki artışa dikkat çekmek gerekiyor. İşgücüne katılımdaki düşüş ise pandemi öncesinden başlayan bir süreç. Önümüzdeki dönemde işten çıkarma yasaklarının kalkmasıyla, işsizlik daha da artacak. Özellikle ağır kayıplar yaşayan hizmet sektöründe, sıkıntıların önümüzdeki yaza kadar devam etmesini bekleyebiliriz."