Enerji maliyetlerini, tüketimini ve karbon ayak izini azaltan ısı pompası pazarı, son dört yıldır büyüyerek 15 bin adetlere ulaştı. Türkiye kombi pazarının tamamının ısı pompasına çevrilmesi halinde yıllık yaklaşık 2 milyar dolarlık tasarruf sağlanacağı öngörülüyor.
31 Mart - 13 Nisan 2024 tarihli sayıdan
İklim krizine karşı kalıcı ve yenilikçi çözümler üretmek, bugün tüm sektörlerin ajandasında ilk sıralarda yer alıyor. İklimlendirme sektöründe bu çözümlerden birisi olan ısı pompası; tek ürünle ısıtma, soğutma ve sıcak su ihtiyacına cevap veren bir cihaz olarak tüketicilerden tam karşılık buluyor.
Özellikle Avrupa Birliği ülkeleri ısı pompasına geçişi hızlandırmış durumda. Öyle ki AB çapında 3 milyon adetlik ısı pompası kurulumuna, 2027 yılına kadar en az 10 milyon ilave kurulum yapılması hedefleniyor.
NET SIFIR EMİSYON HEDEFİ
Bilindiği üzere 2021 yılında Türkiye'nin Paris Anlaşması'nı onaylaması ve 2053 yılına kadar net-sıfır sera gazı emisyonlu bir ekonomiye ulaşma taahhüdünü ilan etmesinin ardından 'karbon-suzlaşma' bir devlet politikası olarakTür-kiye enerji stratejisinin ana hedefleri arasına girmiş durumda.
Bu nedenle Türkiye'nin sahip olduğu iklim kuşağı düşünüldüğünde, ısı pompaları Türkiye için de tercih edilmesi gereken verimli sistemler olarak dikkat çekiyor.
Isı pompalarının ısıtma için kombiye, soğutma için ise klima kullanımına kıyasla yüksek verimlilik sağlayabildiğinin altını çizen uzmanlar, özellikle Ege ve Akdeniz gibi ılıman iklim bölgelerinde doğal gazla ısınma yönünde bir ülke stratejisi izlense de bu bölgelerde yüksek verimle çalışabilen ısı pompaları için büyük bir potansiyel bulunduğunu vurguluyor.
PAZAR 15 BİN ADETLERİ AŞTI
Türkiye'de son dört yıldır ısı pompası pazarının ciddi bir ivmeyle büyüdüğü gözleniyor. Öyle ki 2020 yılında 10 bin adetlerde olan pazar bugün, 15 bin adetlerin üzerine çıkmış durumda. Yani yaklaşık 60 bin hanede ısı pompası kullanıldığı tahmin ediliyor. Orta ve uzun vadede bu sayının çok daha artması bekleniyor.
Türkiye'de bina içi iklimlendirmede ısı pompası dönüşümünün başarılması halinde, yani sadece 1 milyon adetlik yıllık kombi pazarının tamamının ısı pompasına çevirildiği zaman; sübvansiyonsuz bir ortamda yıllık yaklaşık 2 milyar dolar tasarrufun mümkün olacağı belirtiliyor.
Bugüne kadar daha çok batı ve güney illerde tercih edilen ısı pompasının diğer bölgelerde de hızla yaygınlaşacağını öngören Baymak Satış ve Pazarlama Direktörü Pınar Canlı, tüketicilerin enerji faturalarında görecekleri uzun vadeli tasarrufun, ürünün yaygınlaşmasında etkili olacağını düşünüyor.
Şirket olarak bu segmentte geçen yıl yüzde 50'lik büyüme gösterdiklerinden bahseden Canlı, "Isı pompası ürünümüz, 1 kW enerji harcayıp beş kata ulaşan enerji üretimi sağlıyor. Ayrıca ısıtma-so-ğutma yapılabilirken, aynı zamanda bir boyler ilavesiyle kullanılabilir sıcak su da elde edilebiliyor. Bir PV sistemiyle birlikte kullanılmasıyla çok daha verimli bir sistem kurmak da mümkün oluyor" diye anlatıyor.
DEPREM BÖLGESİNDE YAYGINLAŞTI
Özellikle doğal gazın olmadığı ilçe ve köylerde, kömürden dönüşüm sürecinde ısı pompasının yaygınlaşacağı öngören Bosch Home Comfort Group Elektrikli Çözümler ve Online Satış Müdürü Nevroz Karakuş ise pandemi öncesi sadece Ege ve Akdeniz bölgelerinde tercih edilen ısı pompalarının bugün Erzurum gibi bölgelerde de kullanıldığını söylüyor.
6 Şubat depreminin ardından yeniden inşa çalışmaları yapılan Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Adıyaman, Diyarbakır, Malatya ve Elazığ gibi illerde ısı pompası kullanımında ciddi bir artış yaşandığına da değinen Karakuş, şunları anlatıyor:
"İlk yatırım maliyeti kombiye göre daha yüksek olabilir ancak doğal gazın olmadığı bölgelerde ideal bir çözüm. Köylerde yaşlı nüfusun fazla olması ve kömür kullanımının zorluğu, ısı pompasının kolay kullanımı ve daha az karbon salımıyla tercih edilmesine yol açacak gibi görünüyor.
Doğru tasarım ve uygulama sayesinde, ısı pompası ile konfor, uzaktan kontrol ve daha düşük ısıtma maliyetlerini sağlamak mümkün olacak. Ayrıca fotovoltaik sistemlerin yaygınlaşmasıyla sıfır enerjili binalar konseptiyle birlikte ısı pompaları vazgeçilmez hale geliyor diyebiliriz."
FATURADA YÜZDE 58'LİK TASARRUF
Türkiye'de ısı pompası kullanımı konusunda bir zorunluluk olmamakla birlikte son dönemde yayınlanan ve yayınlanması beklenen yeni regülasyon-lar, ısı pompası ve benzeri ürünlerin kullanımının artacağına işaret ediyor. Bu regülasyonlardan en çok gündemde olanlar ise, Enerji İlişkili Ürünler (ErP) Yönetmeliği ve Neredeyse Sıfır Enerjili Binalar (NSEB) Yönetmeliği...
Bu yönetmeliklerin ikisinin de ortak özelliği enerji verimli ürünlerin kullanılmasını aşama aşama zorunlu hale getiriyor olması. Bu noktada da ısı pompası ürününün ön plana çıkması bekleniyor.
Yüksek verim değerlerinin elde edildiği ısı pompaları ile yakıt tüketimlerinde sübvansiyonların olmadığı bir durumda, son kullanıcılar için fatura tutarlarında düşüş yaşandığına değinen Vaillant Group Türkiye CEO'su Alper Avdel, doğal gaza göre yüzde 58; kömür, sıvı yakıt gibi diğer fosil yakıtlara göre ise çok daha yüksek oranlarda azalma sağlanabileceğini vurguluyor.
Avdel, "Isı pompasını kombiyle kıyasladığımızda, yayılımından da ötürü, ilk yatırım maliyetlerinin yüksek olduğu bir gerçek. Fakat diğer tüm enerji kullanımlarında olduğu gibi talep ve yayılım arttıkça bu ürünler de çok daha ulaşılabilir olacak" diyor.
AHMET ACAR SHURA ENERJİ DÖNÜŞÜM MERKEZİ ENERJİ ANALİSTİ
“Yatırım maliyeti düşecek”
"2021 yılında konutlarda elektrik tüketimi, toplam enerji talebinin yüzde 20'sini oluştururken, 2053 yılında bu oranın ısı pompası kullanımının da etkisiyle yüzde 63'e çıkacağı öngörülüyor. Konutlarda ısı pompalarının hızlı bir şekilde yaygınlaşarak temel ısıtma kaynağı olması ve 2053 yılına kadar konutların yüzde 67'sine ulaşması bekleniyor.
Isı pompalarının yüksek olan ilk yatırım maliyetlerinin de önümüzdeki yıllarda düşeceği tahmin ediliyor. 2023'te kurulan bir konut tipi ısı pompasının geri ödeme süresi yaklaşık 11,9 yıl olarak hesaplanırken, 2030 yılında kurulduğunda geri ödeme süresinin 9,2 yıla, 2040 yılında kurulduğunda ise 3,2 yıla ineceği öngörülüyor.”
Isı Pompası Hakkında Merak Edilenler
FİYATI NE K ADAR?
Or talama fiyat 95-110 bin TL arasında değişiyor. 10 kW bir cihaz için 200 bin TL’ye kadar çıkabiliyor.
FATUR AYI DÜŞÜRÜYOR MU?
Isı performans katsayısı (COP) değerinin 5’i gördüğü herhangi bir yer, an veya koşulda 2 bin TL doğal gaz ödeyen bir kullanıcı ısı pompasında 400 TL fatura öder. Aylık ortalama COP değeri 3,5-4 gibi düşünülürse, 500-800 TL arasında bir faturası olur.
NE KADAR YER KAPLIYOR?
Bir kombi – şofben kadar küçük değil, ama bir yer tipi kazan kadar da büyük değil. Cihazın monoblok, split ve havuz ve su ısıtıcı türleri bulunuyor. Monoblok ve split modeller balkona montaj yapılabilir.