FATOŞ BOZKUŞ ÖZLEM BAY YILMAZ
fbozkus@ekonomist.com.tr obay@ekonomist.com.tr
Bu ortamda da yeni istihdam olanakları mumla aranıyor. Her yıl düzenlediğimiz 'İşe Alımda 50 Lider' araştırmamızda da bunun yansımaları var.
Tabloları görmek için görsellere tıklayın.
Geçen yıl yaptığımız araştırmada en çok istihdam artışı planlayan 50 şirket, 2018 yılında 80 bin kişilik yeni istihdam yaratmayı hedeflediklerini belirtmişti.
Bu yılki araştırmamıza göre ise en çok istihdam artışı planlayan 50 şirket 2019 yılında yaklaşık 69 bin kişiyi işe almayı hedefliyor. Bu ise istihdam olanaklarında yüzde 14'lük bir daralmayı ifade ediyor.
Ekonomist'in her yılın son ayında düzenlediği ve gelecek yılki istihdam olanaklarını tespit etmeyi amaçlayan 'İşe Alımda 50 Lider' araştırmasının bu yılki sonuçları belli oldu.
Yaptığımız araştırmaya göre, en çok istihdam artışı planlayan 50 şirket, 2019 yılında 68 bin 590 kişiyi işe almayı hedefliyor. Listede bu yıl birinci sırayı ISS aldı. ISS, 2019 yılında 6 bin kişiyi işe almayı planlıyor. Listede ISS'yi, 5 bin kişiye yeni istihdam yaratma hedefinde olan Migros ve Turkcell takip ediyor.
Artık sonuna geldiğimiz 2018 çok zor bir yıl oldu. Yılın ikinci yarısında ekonominin krize girmesiyle istihdam olanakları azaldı ve işsizlik yükselişe geçti. Uzmanlara göre, ekonominin daha istikrarlı hale gelmesiyle birlikte 2019 yılının ilk çeyreğinde istihdam piyasası normale dönecek ve ikinci çeyrekte ise daha iyi olacak.
Tabii asgari ücretin belirlenmesi, istihdam teşviklerinin devam edip etmemesi gibi konular istihdam piyasasının durumunu önemli ölçüde etkileyecek. Ancak yine de 2019'da durum çok iyi olacak gibi görünmüyor. Nitekim yaptığımız araştırma da buna işaret ediyor.
Geçen yıl yaptığımız araştırmada en çok istihdam artışı planlayan 50 şirket 2018 yılında 80 bin kişilik yeni istihdam yaratmayı hedeflediklerini belirtmişti. Bu yılki araştırmamızda ise bu sayı yaklaşık 69 bine düştü. Bu da istihdam olanaklarında yüzde 14'lük bir daralmayı ifade ediyor.
2018 DEĞERLENDİRMESİ
2018, işe alımlarda dalgalı bir dönemdi. İlk iki çeyrekte istihdam artışı söz konusuydu. Ele-man.net Yönetim Kurulu Üyesi Özlem Duyarlar, işe alımlarda 2018 yılı ilk yarısında istihdam teşviklerinin de etkisiyle bir artış gerçekleşse de yılın ikinci yarısında hem mevsimsel hem de ekonomik koşullar nedeniyle işe alımların azaldığını söylüyor.
Eleman.net'te 2018 yılında yayınlanan iş ilanlarına baktıklarında en fazla aranan pozisyonların satış temsilcisi ve güvenlik görevlisi olduğunun altını çizen Duyarlar, muhasebe elemanı, temizlik görevlisi ve üretim elemanını da en çok aranan diğer pozisyonlar olarak sayıyor.
Yenibiriş.com Pazarlama Müdürü Ömer Yamaç ise 2018'de en çok ilan verilen pozisyonlarda eğitim sektöründeki hareketliliğin büyük etkisi olduğu düşüncesinde.
İngilizce ve matematik öğretmeni pozisyonlarında fazla sayıda iş ilanı yayınlandığını ve en fazla başvuru alınan pozisyonlar olarak bunların göze çarptığını aktaran Yamaç, onun dışında perakende sektöründe mağaza satış temsilcisi ve mağaza müdürü pozisyonları için açılan ilan sayısında da artış olduğunu aktarıyor.
Yamaç, diğer talep gören pozisyonların ise inşaat mühendisi, müşteri temsilcisi, yönetici asistanı, operasyon elemanı ve sekreter olduğunu ifade ediyor.
2019 BEKLENTİLERİ
Ömer Yamaç, 2019'a ilişkin beklentisini ise şu sözlerle ifade ediyor: "Start up'ların sayısı artıyor ve onlarla olan işbirliklerimizden dolayı bilgi teknolojileri ve yazılım birimlerinde başlayan artışın devam etmesini bekliyoruz. Yazılım uzmanı, iş geliştirme uzmanı, sistem analisti ve proje yöneticisi pozisyonları özellikle artış beklenen pozisyonlar arasında yer alıyor."
2018'de en zor bulunan ilk üç pozisyonun nitelikli işçi, mühendis ve teknisyen rolleri olduğunu belirten ManpowerGroup Türkiye Genel Müdürü Feyza Narlı, 2019'da da işe alımların devam edeceğini söylüyor.
Narlı, ManpowerGroup tarafından her çeyrek dönemde yayınlanan 'İstihdama Bakış Araştırması'nın, 2019'un ilk çeyreğinde en güçlü işe alım planlarının üretim ve madencilik sektöründe olduğunu gösterdiğini anlatıyor. Feyza Narlı, finans, sigorta, gayrimenkul ve kurumsal hizmetler sektörü ile kamusal ve sosyal hizmetler sektöründe ise ılımlı bir istihdam artışı beklendiğinin altını çiziyor.
Uzmanlar, 2019 yılında işe alımlarda öne çıkması beklenen pozisyonların, yetenek açığında ilk sıralarda olan teknik yetkinlik gerektiren pozisyonlar ve üretime yönelik roller olacağını söylüyor. Finans rollerine olan mevcut talebin de devam etmesi bekleniyor.
EN ÇOK ARANAN POZİSYONLAR
Beş yıl önce bu kadar tercih edilmeyen ancak şimdilerde çokça başvurulan pozisyonlar olduğundan bahseden Kariyer.net Genel Müdürü Fatih Uysal, bunlar arasında ilk sırada AR-GE mühendisliğinin yer aldığını aktarıyor.
Uysal, konuşmasını şöyle sürdürüyor: "Çokça başvuru alan diğer pozisyonları ise bilgi teknolojileri uzmanı, kontrol mühendisi, e-ticaret uzmanı, iş analisti, müşteri deneyimi uzmanı, üretim bakım mühendisi ve veri bilimcisi olarak sıralayabiliriz.
Bu veriler bize dijital teknolojilere ve bilgi teknolojilerine hakim yeteneklere olan ihtiyacın her geçen gün arttığını ve çeşitlendiğini gösteriyor." Özellikle mavi yaka ve ara kademe pozisyonlardaki kriterlere baktığımızda bazı değişiklikler olduğu göze çarpıyor.
Eskiden bu pozisyonlarda sadece eğitim durumuna göre işe alım yapılıyordu. Şimdi ise işverenler işe alacakları çalışanların o pozisyona uygun nitelikli eleman olmasına dikkat ediyor. Özellikle o alanda mesleki eğitim almış adaylara daha çok öncelik veriliyor.
Aslında bu durum devlet tarafından alınan kararlarla da destekleniyor. Son olarak 11 Kasım 2018'de tebliğ edilen mesleklerle birlikte 117 adet meslek dalında 'Mesleki Yeterlilik Belgesi' zorunluluğu getirildi. Bu nedenlerle iş aranan alanda eğitim almış olmak önemli bir avantaj sağlıyor.
İŞE ALIM LİDERİ
2019 yılında istihdamını artıracak şirketilerin başında, hizmet sektöründe faaliyet gösteren ISS yer alıyor. Temizlik, güvenlik, teknik hizmetler, catering, çamaşırhane yönetimi, bahçe bakımı, haşere ilaçlama, ofis destek ve tesis yönetimi alanlarında hizmet sunan şirket bugün 74 ülkede varlık gösteriyor.
ISS'nin Türkiye operasyonunda 38 bin 932 kişi çalışıyor. 2018 yılında istihdamını yüzde 18 artıran şirket, 2019 yılında ise yaklaşım 6 bin kişilik yeni istihdam planlıyor.
ISS İnsan ve Kültür Genel Müdür Yardımcısı Bahar Tura, beş grup şirketine yılda ortalama 100 bin başvuru aldıklarını belirtiyor. Tura, "Üniversitelerle işbirliği programları yaparak gençlerle yakın temas kuruyoruz.
Bahçeşehir Üniversitesi'nde başlattığımız 'Markalı Dersler' programı ve İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi'nde başlattığımız 'ISS Bahçıvanlık Eğitim ve Uygulama Merkezi' programıyla fark yaratmaya devam ediyoruz" diyor.
5 BİN KİŞİ ALACAK
Listenin ikinci sırasında ise Türkiye'nin 81 ilinde bulunan 2 bin 100'e yakın mağazası vasıtasıyla dolaylı istihdam dahil 45 bin kişiye iş imkanı sunan Migros yer alıyor. Büyümesini 2019 yılında da sürdürmeyi planlayan şirket önümüzdeki yıl 5 bin kişilik yeni işe alım gerçekleştirecek.
Şirketin sürdürülebilir ve hızlı büyüme stratejisine paralel olarak, işe alımlar en yoğun olarak mağaza yöneticisi ve mağaza çalışanı rollerinde olacak. İdari birimler kadrolarında ise yıl içerisinde birçok farklı birim için yeni mezun veya deneyimli işe alım ihtiyacı olabiliyor.
Taze grup alanında deneyimli ve yetişmiş aday bulmakta zorlanan şirket, bu durumu bünyesinde kurduğu 'Gıda Teknolojisi Eğitim Merkezi' ile birlikte yönetiyor.
Öte yandan dijital dönüşüm kapsamında ürün yöneticisi, UX/UI tasarımcısı, içerik editörü, rekabet uzmanı gibi farklı uzmanlıklar gerektiren yeni pozisyonlara da sahip olan Migros, son dönemde sanal market sorumlusu, alışveriş danışmanı ve teslimat danışmanı pozisyonları da oluşturmuş durumda.
YENİ YETENEKLER PEŞİNDE
Migros ile aynı sayıda istihdam yaratmayı hedeflemesine rağmen 'alfabenin azizliği' nedeniyle listede üçüncü sırada yer alan Turkcell Grup bünyesinde bugün 19 bin 500 kişi çalışıyor. Turkcell İK Direktörü Hasan Kaya "Turkcell Grup olarak, özellikle dijital operatör vizyonumuz doğrultusunda yeni işlerimiz ve yeni teknolojilerle ilgili yetenekleri şirketlerimize kazandırmak üzere planlamalarımızı sürdürüyoruz" diyor.
Şirket, bu planlamalar doğrultusunda 2019 yılında bin 500'ü ek istihdam olmak üzere toplam 5 bin kişilik istihdam yaratmayı hedefliyor. Turkcell, Türkiye'ye yeni işgücü kazandırmak amacıyla düzenlediği ve bugüne kadar 626 kişiyi istihdam ettiği inovatif işe alım programı GNÇYTNK ile gençleri bünyesine katmaya da devam edecek.
BU HATALARI YAPMAYIN
İş arama sürecinde ve iş başvurularında yapılan küçük bir hata bile sizi diğer başvuru yapan adayların gerisine taşıyabilir. Bu yüzden iş başvurusunda adayların bazı kurallara dikkat etmesi önemli. Peki başvurunuzun olumsuz sonuçlandıracak hatalar neler?
İşte size 6 ipucu:
- Aynı şirketin farklı pozisyonlar için olan tüm iş ilanlarına başvuru yapmanız, sizin tam bir hedefinizin olmadığını gösterecektir.
- Başvuru yaparken göndereceğiniz ön yazının sade ve başvuru yaptığınız ilanın pozisyonuna uygun olmasına dikkat edin.
- Özgeçmişinizi mutlaka güncelleyin. İlan tarihine en yakın zamanda güncellenen özgeçmişler, filtreleme özelliğiyle başvurularda her zaman en üstte görünürler.
- Başvuru yapacağınız her farklı pozisyon için uygun özgeçmiş hazırlayın.
- Özgeçmişinizde yer alan bilgilerin yeterli ve eksiksiz olmasına dikkat edin.
- Özgeçmiş formunda yer alan önemli bir ayrıntı da fotoğraf. Özensiz, sosyal medya profilinizde kullandığınız fotoğraflar sizinle ilgili yanlış bir ön izlenime neden olabilir. Vesikalık fotoğraf formatında, iş hayatına uygun bir fotoğraf yükleyin.
GENÇLERE ÖNCELİK VERECEK
Ekim 2018 itibariyle bünyesinde 25 bin 877 çalışanı bulunan Türk Hava Yolları (THY) da 2019 yılında yüksek miktarda alım yapacak şirketlerden biri. Yakın dönemde olduğu gibi gelecek yıl da genç, dinamik adayları istihdam etmeye öncelik vereceklerini vurgulayan THY İnsan Kaynakları Müdürü Abdulkerim Çay, 2019 yılı için yaklaşık bin 500 kokpit personeli ve 2 bin 500 kabin memuru istihdamıyla uçuş ekiplerini daha da genişletmeyi planladıklarını söylüyor.
Çay, "Uçuş ekibimizi güçlendirmenin yanı sıra iş deneyimi olmayan yeni mezun arkadaşlarımızın potansiyellerini ortaya koymalarına olanak sağlayacak TaKe-Off programımızla ülkemizin genç yeteneklerine güzel bir kariyer fırsatı sunuyoruz" diye konuşuyor.
Yıldız Holding bünyesinde faaliyet gösteren Şok Marketleri, 2019'da en çok işe alım yapacak şirketler listesindeki perakendecilerden bir diğeri. 2018'in üçüncü çeyreği itibarıyla toplam 28 bin kişiye istihdam sağlayan Şok Marketle-ri'nin 2019 yılında yaklaşık 4 bin kişilik işe alım yapması bekleniyor.
Şok Marketleri İK Direktörü Selim Çelebi, Yeni mağaza açılışları ile beraber hem mavi yaka ve hem de beyaz yaka kadrolarına ihtiyaçları olduğunu belirtiyor.
BURCU BIÇAKÇI EGON ZEHNDER TÜRKİYE ORTAĞI
"YÖNETİCİ TRANSFERLERİ AZALIR"
"2016'da ülkenin içinden geçtiği riskli dönem sonrası yönetici değişimlerinin hızlandığını gözledik. Hem ülke dışına çıkış hızlandı hem de şirketler üst düzey yönetici atamalarında daha kriz ortamlarına alışık, savaşçı profiller tercih etmeye başladı.
Ayrıca ekonomideki zorluklar birçok şirketin hedeflerine ulaşamamasına, bu başarısızlıkların da yöneticilere fatura edilmesine neden oldu. Dolayısıyla son birkaç yılda yönetici değişimleri oldukça hızlı seyretti. 2019 yılında işe alımlarda yavaşlama yaşanabilir.
Mali kaygılarla küçülmeyi tercih eden ya da yatırım planlarını belirsizlik nedeniyle erteleyen şirketler olabilir. Bu nedenle acil ihtiyaçlar dışında büyük değişimler görülmeyebilir. Yılın ikinci yarısında ise bu belirsizliklerin azalması ve ekonomik gidişata göre işe alımlar hızlanabilir."