Cumhuriyetin ilk yıllarında savaştan çıkan bir ülkenin altyapısını yenilemekle işe başlayan inşaat sektörü, Türkiye'nin 1952'de NATO'ya girişiyle yabancılarla çalışıp makine parkını geliştirdi. Türkiye bugün, Çin'den sonra en büyük ikinci müteahhitlik ülkesi konumunda.
29 Ekim -11 Kasım 2023 tarihli sayıdan
Konutlardan ticari ünitelere, yollardan tünellere kadar sosyal yaşama etki eden inşaat sektörü, cumhuriyetimizin 100 yıllık döneminde önemli gelişim gösterdi.
Türk inşaat sektörü, GSMH içinde yüzde 30'luk payıyla ekonominin lokomotifi. Günümüzde Türk müteahhitlerin ünü sınırlarımızı aşarak dünyada marka haline geldi. 1972'de Libya'da üstlendikleri taahhüt işleri ile özel sektörü ilk defa yurt dışına açan müteahhitlerimiz, son 50 yılda (1972-2023 Eylül) yaklaşık 135 ülkede 486 milyar dolar değerinde 11 bin 837 proje üstlendi.
Cumhuriyetimizin 100. yılında, dünyanın önde gelen sektörel dergisi ENR'ın (Engineering News Record) 2023 yılı Dünyanın En Büyük 250 Uluslararası Müteahhidi listesinde yer alan 40 Türk firması, ülkemize dünya ikinciliğini bir kez daha tescilledi.
TECRÜBE EDİNDİ
İnşaatta Cumhuriyetin ilk yıllarında demiryolu hatları ve büyük su projeleriyle başlayan hamle, 2. Dünya Savaşı'nın sona erip, dünyada liberalleşmenin başladığı 1950'lere kadar sürdü. 1950'ler ve 1960'larda kamu altyapı yatırımlarına odaklanan sektör hızla gelişti.
Türkiye'nin 1952'de NATO'ya girişi, altyapı yatırımlarını artırıp, firmalara yabancılarla çalışıp tecrübe kazanma, düşük maliyetlerle makine parkına sahip olma şansı verdi. Başta barajlar, hidroelektrik santralleri, karayolları ve NATO ihaleleri olmak üzere bu hamle müteahhitlik sektörü için büyük atılım oldu.
1950-80 arasında Türkiye genelinde kentleşme hızı ve konut ihtiyacı arttı. 1980'den sonra artan konut ihtiyacı Toplu Konut İdaresi'ne (TOKİ) yol açtı. 1990'larda idare, rant kollama faaliyetlerinin hedefi haline gelince yetkileri azaltıldı.
1999'da yaşanan iki büyük depremden sonra kentlerin yenilenmesi amacıyla TOKİ yeniden yetkilendirildi. 2008 yılında iç pazarda 427 bin konut satışı gerçekleşirken günümüzde bu rakam 1,5 milyon adetlere ulaştı. Türkiye'de taşınmaz satın almasının önündeki sınırlamaları kaldıran Mütekabiliyet Yasası yürürlüğe girdiği Mayıs 2012'den Nisan 2023'e kadar Türkiye'de yabancılara 357 bin 343 satılan konut satıldı.
M. ERDAL EREN / TÜRKİYE MÜTEAHHİTLER BİRLİĞİ BŞK.
“ROTAMIZI GELECEĞE ÇEVİRDİK”
“Cumhuriyetimizin kuruluşundan itibaren ekonomik ve sosyal kalkınmanın en önemli itici güçlerinden biri inşaat sektörü ve müteahhitlerimizdir. Müteahhitlerimiz ülkemizin sadece alt ve üst yapısını inşa etmekle kalmamış, birçok özel sektör girişiminin de ilk temsilcileri olmuşlardır.
Günümüzde 2 milyon kişiye istihdam sağlayan inşaat sektörü, etkilediği 200'ü aşkın alt sektör ve GSYİH içindeki yüzde 5,4'lük payla ülke ekonomisine önemli katkı sunmaktadır. Cumhuriyetimizin ilk yüzyılını geride bırakıp yeni yüzyılına adımımızı atarken, Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün bize gösterdiği yolda, bugünün ihtiyaçlarıyla yarının gereksinimlerini göz önünde bulundurarak rotamızı geleceğe çevirdik.
Müteahhitler olarak sadece yapıları değil toplumlar ve nesiller arasında köprüleri inşa ettiğimizi unutmadan, sorumluluk bilinciyle çalışmaya devam ediyoruz. Temelinde bulunan inanca, sektörümüzün kattığı ekonomik harç ile her geçen gün gelişen Cumhuriyetimizin 100. kuruluş yıl dönümünü kutluyorum.”