Uluslararası Para Fonu (International Monetary Fund: IMF), yılda iki kez ilkbahar ve sonbahar döneminde yayınladığı Dünya Ekonomisinin Görünümü (World Economic Outlook: WEO) isimli raporunun 2019 yılı sonbahar sayısını geçen hafta açıkladı.
DR. ORHAN KARACA
okaraca@ekonomist.com.tr
Bu raporda dünya ekonomisine ilişkin tahminlerde biraz kötümserleşme varken Türkiye ekonomisine ilişkin tahminlerde ise biraz iyimserleşme olduğu görülüyor. Ancak bu iyimserleşmeye rağmen Türkiye için yine de sıfıra yakın bir büyüme tahmini yapılmış bulunuyor.
İncelemeye dünya ekonomisine yönelik tahminlerden başlayalım. Dünya ekonomisi geçen yıl yüzde 3,6 büyümüştü.
Tabloyu görmek için görsellere tıklayın.
IMF'nin tahminlerine göre, dünyada bu yılki büyüme ise yüzde 3 olacak. Bu oran nisan ayında yayınlanan önceki WEO raporundaki 2019 yılı büyüme tahmininden 0,3 puan daha düşük.
Bu düşüş daha çok gelişmekte olan ülkelerin büyüme tahminlerinin aşağıya çekilmesinden kaynaklanıyor. Daha önce yüzde 4,4 olan gelişmekte olan ülkelerdeki 2019 yılı büyüme tahmini yüzde 3,9'a çekilmiş bulunuyor.
Daha önce yüzde 1,8 olan gelişmiş ülkelerdeki 2019 yılı büyüme tahmini ise yüzde 1,7'ye indirilmiş durumda. Bu ölçüde olmasa da gelişmekte olan ülkelere ve dünya ekonomisine ilişkin 2020 yılı büyüme öngörülerinde de biraz aşağı yönlü revizyon var.
IMF'nin dünya ekonomisine ilişkin olarak altı ay öncesine göre kötümserleşmesinin temel nedenini, geçen yılın başlarından beri ticaret savaşlarına sahne olan küresel ticaretteki olumsuz gidişin bu dönemde iyice belirginleşmesi oluşturuyor.
ABD'nin temelde Çin'e karşı yürüttüğü ama zaman zaman diğer ülkeleri de hedef tahtasına oturttuğu ticaret savaşlarının dünya ekonomisini bir resesyonun eşiğine getirdiğini biz de bir süre önce yazmıştık (bkz. Dünyada resesyon tehlikesi var, Ekonomist, Sayı 2019/35, 1 Eylül 2019).
Bu durum IMF'nin daha önce yüzde 3,4 olan küresel ticaretteki 2019 yılı artış tahminini yüzde 1,1'e çekmesine neden oldu. 2018'de dünya ticaretindeki artış yüzde 3,6 düzeyindeydi. IMF yine de bu konuda iyimserliğini koruyor gibi.
Çünkü bu yılki yavaşlamanın geçici olduğunu düşünüyor ve 2020'de dünya ticaretindeki artışın tekrar hızlanıp yüzde 3,2'ye çıkacağını öngörüyor.
TÜRKİYE TAHMİNLERİ
IMF, ilkbaharda yayınlanan önceki WEO raporunda Türkiye ekonomisinin bu yıl yüzde 2,5 küçüleceği tahmininde bulunmuştu. Aradan geçen sürede Türkiye'deki resesyonun beklenenden daha hafif geçtiği belli olunca son raporda ise yüzde 0,2'lik büyüme tahmini yapıldı.
Buna bağlı olarak cari işlemler dengesinin gayri safi yurtiçi hasılaya (GSYH) oranına ilişkin tahminini de yüzde 0,7'lik fazladan yüzde 0,6'lık açığa revize etti.
Ancak ekonomideki resesyon beklenenden hafif seyretmesine rağmen işsizlikteki yükselişin beklenenden yüksek bir seyir izlemesi nedeniyle, IMF'nin işsizlik oranına ilişkin tahmininde iyileşme değil yüzde 12,7'den yüzde 13,8'e kötüleşme var.
IMF'nin Türkiye'de enflasyona ilişkin tahminleri de bir miktar iyileşmeye rağmen hala oldukça yüksek bir seviyeye işaret ediyor.