ARAM EKİN DURAN
eduran@ekonomist.com.tr
Türkiye demir-çelik sektörü, 2017'yi yüzde 15'e varan artışla yaklaşık 37 milyon tonluk üretimle tamamladı. İhracatta da 2017'nin Ocak-Kasım döneminde hem miktar hem de değer bazında önemli artışlar kaydedildi. Bu dönemde ihracat miktar bazında yüzde 8,7 artarak 16,2 milyon tona, değer bazında ise yüzde 26,6 artarak 10,3 milyar dolara çıktı. Sektörün 2018 hedefi ise üretimde 40 milyon tona ulaşmak ve bunun 19 milyon tonunu ihraç etmek.
Son dönemde Çinli çelik üreticileri, hükümet tarafından hava kirliliğine çare olarak uygulanan kapasite azaltma politikalarının ve yeni yatırımların etkisiyle iç piyasaya yöneldi. Bu durum Türk çelik ürünlerine olan talebi artırdı.
Hatta 2017'de Türk üreticiler Çin'in arka bahçesi sayılan Hong Kong, Malezya, Singapur, Endonezya gibi ülkelere önemli miktarlarda çelik ihracatı gerçekleştirdi.
Ayrıca AB ülkelerinin Türk çeliğine olan talebinde yaşanan artış da ihracata olumlu yansıdı. Bu gelişmelerin 2018 yılında da sektörü olumlu etkilemesi bekleniyor.
Tüm bu olumlu gelişmelere rağmen, sektör 2017'de bazı sorunlarla da karşılaştı. Önemli ihracat pazarlarından Ortadoğu ve Kuzey Afrika bölgesindeki ülkeler kendi sanayilerini kurup çelik ihtiyaçlarını kendileri karşılamaya başladı. Irak ve Suriye'deki olumsuz durumun devam etmesi de bu bölgeye olan ihracatı düşürdü.
Ayrıca Türkiye'nin en büyük pazarı olan ABD ve Mısır gibi bazı ülkelerde açılan anti-damping ve telafi edici vergi soruşturmaları da sektörü olumsuz etkiledi. Bu gelişmeler 2018'de de sektörü olumsuz etkileyebilir. 2018'de iç piyasada ise inşaat, otomotiv, beyaz eşya gibi güçlü çelik talebinde bulunan sektörlerin büyüme oranları belirleyici olacak.
HAMMADDE ENGELİ
Bu arada son dönemde çelik üretiminde kullanılan ve Türkiye'nin ithalata bağımlı olduğu elektrot, refrakter, hurda, ferroalyaj, kömür gibi sarf ve hammadde fiyatlarında önemli artışlar yaşanıyor. Çelik üreticileri, hammadde fiyatlarındaki artışlar nedeniyle 2018 hedeflerini makul seviyede tutmayı tercih etti.
NAMIK EKİNCİ ÇELİK İHRACATÇILARI BİRLİĞİ YÖNETİM KURULU BAŞKANI“CEVHERDEN ÜRETİME AĞIRLIK VERİLMELİ"
"Hammadde ve sarf malzemelerinde meydana gelen dalgalanmalardan daha az etkilenmemiz için cevherden üretim yapan tesislerin yüzde 30 olan seviyesinin yukarıya çıkarılması ve üretimde daha dengeli hale gelinmesi gerekiyor.
Çinli çelik üreticilerinin ürünlerini ağırlıklı olarak kendi iç piyasasına vermeye devam etmesi ve özellikle inşaat çeliği ihracatımızın toparlanmasına bağlı olarak 2018'de ihracatımızın hem miktar hem de değer bazında artacağını düşünüyoruz.”