CEREN ORAL
coral@ekonomist.com.tr
Bu açıdan da otomotiv, beyaz eşya, gayrimenkul ve çimento önde görülüyor. Borsa İstanbul’da 2016 yıl sonu bilanço dönemi tamamlandı. 2016’da küresel ekonomik konjonktürün yarattığı kur ve emtia fiyat hareketlerine ve sektörel haberlere bağlı olarak farklı hikâyelerin bilanço değerleri üzerinde etkili olduğu görüldü. Enerji maliyetleri, enflasyon, büyüme, ihracat pazarlarının ekonomik ve siyasi durumu gibi faktörler sonuçlar açısından önemli etkenlerdi.
Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
Kurdaki ciddi dalgalanma, özellikle döviz pozisyonları ekside olan ve hedge enstrümanlarını kullanmayan şirketleri negatif yönde etkilerken, döviz pozisyonları artıda olan şirketlerin kârlılıklarını artırdı ve ihracat ağırlıklı şirketleri ön plana çıkardı.
Uzmanların genel görüşü, sanayi şirketleri tarafında bir ivme ve kârlılık kaybı yaşansa da satış performanslarının olumsuz gerçekleşmediği, bankaların ise net faiz geliri, net kâr ve net ücret komisyon gelirlerinde artış kaydederek yılı başarıyla tamamladıkları yönünde şekilleniyor.
55 SANAYİ ŞİRKETİ
Bilançolara ait genel görüşler böy-leyken, sonuçları daha ayrıntılı analiz etmek için bir tablo hazırladık. Bu tabloyu yaparken finans sektörünü, yatırım ortaklıklarını ve gayrimenkul yatırım ortaklıklarını (GYO) liste dışı bıraktık.
2015 ve 2016 yılları sanayi şirketleri bilançolarında satış geliri (ciro), net esas faaliyet kârı ve net kâr rakamlarını dikkate aldık. Satış gelirlerinde 2016 yılı rakamı 100 milyon TL'nin altında olan şirketleri, esas faaliyet kârı ve net kârda ise 2016 yılı rakamı 2,5 milyon TL'nin altında kalan şirketleri liste dışı bıraktık.
Böylece her üç rasyoda, ilgili kriterler sonucu eleme yaparak toplamda 55 sanayi şirketi bilançosuna ulaştık. Bu bilançoları da değişimlerine göre sıraladık ve her üç kriterde en iyi bilançolara ulaştık. Haberimizin tablosunda bu şirket hisselerini görebilirsiniz.
Anadolu Efes, Bolu Çimento, Deva Holding, Klimasan Klima, T. Tuborg, Tat Gıda ve TAV Havalimanla-rı’nın her üç kriterde de listede yer alan şirketler olduğu görülüyor. Uzmanlar, bu kriterlere göre başarılı sonuçlar elde etmenin önemli olduğunu ancak şirket hissesinin fiyat/kazanç (F/K), piyasa değeri/defter değeri (PD/DD) gibi rasyolarına ve teknik analiz verilerine dikkat edilmesi gerektiğini kaydediyor.
ŞİRKETLERİN PERFORMANSI
Ak Yatırım araştırma uzmanları, 2016 yılı son çeyrekte, piyasada hakkında tahmin paylaşılan şirketlerin yüzde 46’sının net kârlarının beklentilerin üzerinde, yüzde 41’inin beklentilerin altında, gerçekleştiği bilgisini veriyor. Kurum, “Tahmin paylaşılan BİST şirketlerinin son çeyrekteki toplam net kârı, 10 milyar TL ile beklentinin ortalama yüzde 10 üzerinde geldi. Ancak yıllık bazda net kârları yüzde 23 daraldı” diyor.
Ak Yatırım, mali kesim dışı şirketlerin ise yüzde 41’inin esas faaliyet gelirinde beklentileri aştığını, yüzde 46’sı-nın beklentilerin altında kaldığını söylüyor. Bu şirketlerin yıllık bazda toplam cirosunun yüzde 16, toplam FVA-ÖK’ünün yüzde 29 büyüdüğünü de ifade ediyor. Ak Yatırım, mali kesim dışı şirketlerde Tüpraş, Petkim, Enka İnşaat, Ford Otosan, Şişe Cam, Soda Sanayi ve Aselsan’ın son çeyrek sonuçlarını güçlü olarak değerlendirirken, zayıf sonuç açıklayanlar içinde piyasa beklentisinden aşırı sapma olmadığını da not ediyor.
OTOMOTİV, CAM, BEYAZ EŞYA
2016’nın dokuz aylık döneminde, enerji maliyetlerindeki düşüşün üretimde yoğun olarak doğalgaz, elektrik enerjisi gibi girdiler kullanan cam ve çimento gibi sektörleri olumlu etkilediği görülmüştü.
Bu sektörlerden 2016’nın tamamında da olumlu bilançoların geldiğini gözlemleyen Reel Kapital Menkul Değerler Araştırma Müdür Yardımcısı Enver Erkan, demir cevheri ve yüksek seyreden çelik fiyatlarının bu sektörlerin satış fiyatlarını olumlu etkilediğini belirtiyor. Erkan, “Yıl genelinde petrokimya, otomotiv, cam, savunma, beyaz eşya gibi sektörler ön plana çıktı.
Tüpraş, Erdemir, Arçelik, Petkim, Ford Otosan, Soda Sanayi, Aygaz, Türk Traktör, Otokar ve Trakya Cam beklentilerin üzerinde kâr açıkladı” diyor. Enver Erkan, gıda, gıda perakende, gıda dışı perakende, enerji gibi sektörlerin özellikle döviz kuru ve borçluluk nedeniyle düşük kâr açıkladığını, Ülker Bisküvi, Coca Cola İçecek, Çimsa, Kardemir, Aksa Enerji gibi şirketlerin kârlarının konsensüs tahminlerin altında kaldığını da sözlerine ekliyor.
Destek Yatırım Araştırma Müdür Yardımcısı Adnan Çekçen ise bu sektörlere ek olarak TCMB’nin politikaları, vergi indirimleri ve teşviklerle iç talebin bu hamlelere karşılık vermesinin inşaat ve GYO şirketlerini ön plana çıkardığına dikkat çekiyor. Çekçen, “İnşaat sektörü yıllık yüzde 17, GYO sektörü yıllık yüzde 25 kâr marjı artışı elde etti” diyor. Çekçen’e göre, otomotiv sektörü de Avrupa Birliği (AB) ekonomilerindeki büyümenin de olumlu katkısıyla yılı başarıyla kapattı.
İLK ÇEYREK BEKLENTİLERİ
2017’nin ilk çeyreğini sonlandır-maya hazırlandığımız bu süreçte ilk çeyrek bilançoları üzerine beklentiler de önem kazanıyor. Işık FX Başanalisti Gizmen Nalbantlı, altyapı projelerinin ve konut sektörü teşviklerinin gayrimenkul ve çimento sektörlerini olumlu etkileyeceğini öngörürken, ÖTV indirimleriyle beyaz eşyanın, ihracatla otomotivin ön plana çıkabileceği tahmininde bulunuyor.
Temettü dağıtan şirketlerin uzun dönemde yatırımcılara iyi getiri sağladığını söyleyen Nalbantlı, “Bolu Çimento, Ünye Çimento, Alkim Kağıt, Tüpraş, Petkim, Soda Sanayi, Klimasan Klima, Katmerciler Ekipman, Kütahya Porselen temettü veriminde öne çıkabilir” diyor. Nalbantlı, yıl içinde siyasi belirsizlik ve ekonomik aktivitedeki gelişmelerin genel hisse performanslarına olumsuz yansıyabileceği uyarısında da bulunuyor.
Alnus Yatırım Araştırma Uzmanı Vahap Taştan da ilk çeyrekte ekonomideki büyüme önlemlerinin katkısıyla gayrimenkulü, vergi indirimleriyle beyaz eşyayı bir adım önde görüyor. Ancak Taştan, bankalar tarafında tüketici güvenindeki kademeli yükselişin ikinci çeyrek itibarıyla kredilerde kendini göstereceği kanaatinde olduğundan, yükselen maliyetlerin ve kur riskinin ilk çeyrekte bankaların kârlılığını baskılayacağı öngörüsünde bulunuyor.