TALİP YILMAZ
tyilmaz@ekonomist.com.tr
Ana işi yatırımın finansmanı olan leasing sektörü son birkaç yıldır ekonomide yaşanan dalgalanmalarla birlikte işlem hacminde daralma yaşıyor. 2017 yılında 6,2 milyar dolar olan sektörün işlem hacmi 2018'de 4,8 milyar dolara ve 2019'da 2,5 milyar dolara geriledi.
Sektörün en büyük oyuncusu olan Yapı Kredi Leasing'in genel müdürü Fatih Torun, 2019'un son aylarından itibaren yatırım iştahında önemli bir toparlanma olduğunu kaydediyor ve 2020 için 3,4 milyar dolar olan işlem hacmi beklentisinin aşılabileceğini söylüyor.
Torun, sektörde yüzde 20-25 bandında pazar payı hedeflediklerini de ifade ediyor.
Sektörde 2019 için 1,2-1,5 milyar dolar arasında bir hacim beklentisi vardı. Sektör nasıl bir 2019 yılı geçirdi?
2017 yılında 6,2 milyar dolar olan leasing sektörünün hacmi, 2018 yılında 4,8 milyar dolara düştü. Ağustos 2018'de başlayan dalgalanma ile birlikte sektörün işlem hacmi 2019'da 2,5 milyar dolara geriledi. Yılın ikinci yarısında faizlerde başlayan düşüş eğiliminin yatırımlar tarafındaki pozitif etkilerini ekim ayından itibaren görmeye başladık. 2020 yılında yeni iş hacmi için sektörün beklentisi yüzde 35 büyümeyle 3,4 milyar dolar. Biz bu rakamın da üzerine çıkılabileceğini düşünüyoruz. Sektör olarak yatırımları finanse etme konusunda iştahımız yüksek.
2020'de bu büyüme beklentisine yönelik verileri görmeye başladınız mı? Rakamsal olarak ifade eder misiniz?
Her imzalanan sözleşmeyi Finansal Kuruluşlar Birliği'ne (FKB) iletiyoruz. Tescil istatistiklerinde, 2019'un ekim ayından itibaren dönemsel karşılaştırmalarda yukarı trendi görüyoruz. Ekim ayından itibaren aylık bazda iki haneli olan kontrat adetleri üç hanelere yükseldi. Geçen yılın aynı dönemine göre bu yıl ocak ayında yüzde 307'lik artış oldu ve 956 adet sözleşmede 291 milyon dolarlık işlem hacmine ulaşıldı. Yapı Kredi Leasing olarak bu sözleşmelerin yüzde 20'sini biz gerçekleştirdik.
Yapı Kredi Leasing'in sektördeki konumu nedir?
Uzun yıllardır sektör lideri olan Yapı Kredi Leasing, taşın altına elini koyan ve koymaya devam eden bir şirket. Leasing alacaklarında yılı yüzde 20,3 pazar payı ile kapattık. Sektörün leasing alacak büyüklüğü 48,7 milyar TL, bizim buradaki payımız ise yaklaşık 10 milyar TL. Yani leasing ile yapılan her 10 TL'lik yatırımın 2 TLsini biz gerçekleştirdik diyebiliriz. Şirketimizin pazar payı yüzde 16'dan yüzde 20'nin üzerine çıktı.
Son dönemde yatırımlarda artış eğiliminden söz ediyorsunuz. Bunun bir sektörel kırılımı var mı? Siz en çok hangi alanlarda işlem yapıyorsunuz?
İhracata dayalı iş yapan sektörlerin taleplerinde artış eğilimi var. Tarım kısmen hareketlenmeye başladı. Mini iş makinelerine talep var. Tekstil ve madencilik yine hareketli sektörler. Portföyümüzde 474 MW yenilenebilir enerji finansmanıyla ilgili işimiz var. Ancak biz hemen her sektörde iş yapıyoruz. Elinde doğru projesi olan, doğru finansal duruşa sahip tüm firmalar hedef kitlemiz içinde. Yeter ki bu firmalar yatırım yapmaya karar versin. Biz bu yatırımları finanse etmeye, elimizi taşın altına koymaya devam edeceğiz.
ÇEVRE PROJELERİ
“Bugünün tüketicisi beklenti ve ihtiyaçlarının en üst düzeyde karşılanmasının yanı sıra kendisine, yaşadığı çevreye ve dünyaya değer verilmesini, saygı gösterilmesini talep ediyor. İşlerimizde sürdürülebilir projelerin finansmanına önem veriyoruz. Yine çevre yönetim sistemimizin ürün çeşitleri için süreç ve hizmet bazında ISO 14001 standartlarına uygunluğunu sağladık."
LEASİNG OKULU
“Yaklaşık iki yıldır Leasing Okulu çalışmasını yürütüyoruz. Çalışanlarımızın leasingin her alanında uzmanlaşmasını istiyoruz. Çünkü firmalar danışabileceği yeri tercih ediyor. Bu konuda Koç Üniversitesi ile ortaklaşa çalışıyoruz. 13'ü şirket içinden 16 eğitmenimizle üç aşamalı bir eğitim süreci yürütüyoruz. Çalışanlarımızdan 72 kişi ilk aşamayı geçti ve sınavları verdi."
Reel sektörün yatırım iştahı devam eder mi?
Ülkemiz son yıllarda birtakım zorluklarla karşılaştı. Firmalar kur riskleri yaşadı. Ama bu sorunlar önemli tecrübeler kazandırdı. Sadece finans kesimi değil, yatırımcılar da bu riskleri daha iyi yönetmeye başladı. Risk parametrelerini dikkate alarak yatırımlarını yapmaları, özellikle işletmelerinin varlık değerlerini
koruyabilmek için yenileme yatırımlarını sürdürmeleri gerekiyor. Bunu da görüyoruz.
Bundan sonra şirket olarak hedefiniz nedir?
Hedefimiz ortalama işlem tutarlarını aşağı çekerek daha çok sözleşme oluşturmak. Yurt genelinde daha fazla müşteriye ulaşacağız. Bunun için de daha çok sahada olacağız. Geçen yıl 14 bin müşteri ziyareti yaptık, bu yıl 15 binlerin üzerine çıkmak istiyoruz. Sektörde yüzde 34 gibi bir büyüme beklentisi varken, bizim hedefimiz sektörün üzerinde büyümek. Kontrat adetlerinde yüzde 20-25 pazar payı bandında kalıcı olmak istiyoruz. Burada müşteri ziyaretlerinin ve özellikle dijital platformlarımızın önemli katkısını görüyoruz.
Dijital tarafta ne gibi yatırımlar yapıyorsunuz?
Dijital platformumuz, satıcılar, müşteriler, satış kanallarımız başta olmak üzere tüm paydaşlarımızı bir araya getiren bir iş platformu. İş platformumuz, online işlemler ve ikinci el satış olarak iki ana bölümden oluşuyor. Online tarafında müşterimiz tüm işlemlerini buradan çok rahat takip ediyor. İkinci el platformda ise geri dönen makine ve ekipmanlarımız için canlı ihale yapıyoruz. Yurtiçinden ve yurtdışından herkes bu platformdan ve mobil uygulamamız üzerinden teklif verebiliyor.
Leasing sektörünün 2019'da toplam müşteri sayısı 40 bin 457 iken mobil aplikasyonumuzu indirme sayısı 47 bin 334 oldu. Sektörün müşteri sayısından fazla indirme sayısına ulaştık. Platform üzerinden 2019'da 30,9 milyon TL'lik makine ekipman sattık ve bunun 5,1 milyon TL'sini İtalya, Polonya, Hindistan, Güney Kore gibi ülkelere gerçekleştirdik. Bu iki platforma ilave olarak satıcı odaları oluşturduk. Anadolu'daki bir makine üreticisi, bu platformu kullanarak, müşterisine leasing ödeme planı sunabilecek. Bu uygulamamız da mart sonunda tüm işletmelere açık hale gelecek.