GÖZDE YENİOVA
gyeniova@ekonomist.com.tr
Faktoring sektörünün en büyük beş şirketinden biri olan TEB Faktoring, kurumsal ve ticari şirketler ile KOBİ'lere ihracat, ithalat ve yurtiçi faktoring ürünleriyle hizmet sunuyor.
Geçen yıl daralmanın yaşandığı ekonomide büyümeye devam eden faktoring sektöründe 8,8 milyar TL işlem hacmi gerçekleştiren TEB Faktoring, bu yıl da yüzde 10 büyüme bekliyor. İhracat faktoringindeki paylarını artırmayı hedeflediklerini söyleyen TEB Faktoring Genel Müdürü Çağatay Baydar, KOBİ'leri Asya ve Afrika gibi yeni pazarlara açacaklarını kaydediyor. Çağatay Baydar ile sektörü ve TEB Faktoring'in planlarını konuştuk.
Baydar'ın sorularımıza verdiği yanıtlar şöyle:
Geçen yıl ekonomide birçok alanda daralmanın yaşandığı bir yıl oldu. Siz 2018'i nasıl değerlendirirsiniz?
Sektör ve müşteri sayısı yüzde 10 civarında büyüdü. İlk altı ayda daha yüksekti. Kârlılıklarda yükseliş oldu. Batık kredilerde ise artış oldu ve yüzde 6'ya çıktı. Ancak faktoring sektörü, reel sektörü ve ticareti desteklemeye devam etti.
TEB Faktoring olarak ise 2018 yılında 4 bini aşkın müşteriye hizmet vererek 8,8 milyar TL'lik işlem hacmi gerçekleştirdik. Yıl sonu itibariyle sağladığımız finansman desteği 1,7 milyar TL'yi aştı. Pazarda ilk beş şirket içindeyiz. Yüzde 7-8 pazar payımız var.
Özellikle yılın ikinci yarısından itibaren yaşanan çalkantılı ekonomide güçlü bir bankanın iştiraki olmamız, sektördeki konumumuzu olumlu yönde destekledi. Bu dönemde mümkün olduğunca piyasanın içinde yer alıp KOBİ'leri desteklemeye çalıştık.
Bu kapsamda neler yaptınız?
İhracatçılara uygun koşullarda faktoring hizmeti sunmak için Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) ile bir işbirliği protokolü imzaladık. Yapılan protokol ile bir yıla kadar vadeli ihracat döviz kredilerinde özel faiz avantajları sunulacak.
TİM ile işbirliğimiz kapsamında 50 milyon dolar tutarında bir kaynağı TİM üyesi ihracatçılara kullandırarak ihracatın artmasına destek olmaya devam edeceğiz. TEB ile beraber verdiğimiz toplam verilen 350 milyon dolarlık finansman katkısının artarak devam edeceğini düşünüyoruz.
"KOBİ'LER PAZARLARINI GENİŞLETİP İHRACATA YÖNELMELİ"
KOBİ'lere bu dönemde önerileriniz neler?
İç piyasada bir daralma görülüyor. Dengelenme dönemine girdik. Yumurtaları aynı sepete koymamalılar. Dolayısıyla iç piyasa küçülürken ihracata ağırlık vermeliler. Pazarlarını genişletmeleri lazım. Büyümenin yolu buradan geçiyor. KOBİ'lere ayrıca müşteri yelpazesini genişletmelerini tavsiye ediyorum. Finansal yönetimi KOBİ'ler çok bilmiyor. Kur risklerini kontrol etmeleri gerekiyor.
Kısa vadeli kredi alıp uzun vadeli mal satmamalılar. Yanlış yatırım araçlarıyla, kısa vadeli banka kredileriyle yatırım yapmamalılar. Ticari alacakları faktoring ile finanse edecekleri faktoring garantisi almaları doğru olur. Bir tane reçete yok. Bu bir paket. Risklerini iyi yönetmeleri ve uzun vadeli düşünmeleri lazım. Biz onlara garanti finansman ve tahsilat sağlıyoruz. KOBİ'lerin kısa vadeli alacakları için finansal çözüm ortağıyız.
Şirketlere ne gibi destekler sunuyorsunuz?
Faktoring sektörü olarak ihracatçılarımızın açık hesap şeklinde yaptığı ihracatı garanti altına alıyoruz ve ülkenin öz kaynağının kaybını engelliyoruz. İkincisi, dünyada ve Türkiye'de vadelerin uzaması ve açılması problemi var. Vadesinde kimse parasını ödemiyor. Faizlerin yüksek olduğu bu zamanlarda da vadesinde paranın tahsil edilmesi çok anlam ifade ediyor.
TEB Faktoring olarak bu parayı vadesinde tahsil etmeyi sağlıyoruz. Yurtdışındaki muhabirlerimiz sayesinde bu paraların takibini yapıyoruz ve vadesinde tahsil ediyoruz. İhracatçılarımızın ihtiyacı olan kredi garantisini veriyoruz. Üstüne üstlük finansmana erişim de zorlaşıyor. Finansmana pahalı ulaşılıyor. Biz ihracatçılarımıza uygun ve mantıklı maliyetlerde finansman sağlıyoruz. TİM ile imzaladığımız protokol ile ihracatçılarımıza garanti, tahsilat ve finansman hizmeti veriyoruz. Bunu da sabit maliyetler ve faizlerle yapıyoruz.
İhracat faktoringinde TEB'in önemli bir payı var. Burada sonuçlarınız nasıl? Bu yıl için hedef nedir?
Geçen yıl ihracat tarafında yılı yaklaşık 5,6 milyar TL'lik işlem hacmi ve 1 milyar TL'ye yakın bir alacak rakamıyla kapattık ve sektörden yüzde 20 civarında pay aldık. Türkiye'deki faktoring hacminin yüzde 80'i iç piyasadır, yüzde 20'si ihracattır.
Bizde bu yüzde 48-50'ye kadar çıktı. Biz yüzde 50-50 oranını korumak istiyoruz. 2018'i iyi kapattık. 2019'da tutucu ve iyimser bakış açımızla büyümeye devam edeceğimizi düşünüyoruz. Geçen yıl 8,8 milyar TL olan işlem hacmini bu yıl 10 milyar TL yapacağız. Bunun 5 milyar TL'si ihracattan olacak.
Daralmanın yaşandığı bu dönemde TEB Faktoring olarak siz nasıl önlemler aldınız?
Biz ihracata yöneldik. TİM ile işbirliği yaptık ve kendi şirketimizin faaliyet alanını değiştirip 2018-2019'da ihracata yönelttik. Bugün risk alınacak bir zaman değil, riskleri kontrol edeceğimiz bir dönem. Ülke ekonomisi içinde seçimler, seçimlerden sonra politik gelişmeler, komşular ile ilişkiler, AB ile ilişkiler gibi konular var.
Şu anda sadece Türkiye değil dünya da kritik bir dönemden geçiyor. Tedbirli ve kontrollü olmamız gerekiyor. Bu yıl düşük bir büyüme olacak. Ona göre hazırlanmalıyız. Masraflarımızı kısmalıyız. Türkiye öz sermeye yeterliliği düşük olan bir ülke. Dolayısıyla şirketlerimizin sahiplerine şirketlerine öz kaynak eklemelerini tavsiye ediyorum. Sağlam öz kaynağı olan şirketlerin dayanma gücü daha fazla oluyor.
2019 yılına dair hedef ve beklentileriniz nedir?
Enflasyon paralelinde büyüme hedefliyoruz. Diğer taraftan ihracat faktoringindeki payımızı artırmak da hedeflerimiz arasında bulunuyor.
Ekonomi küçülebilir ama yeni pazarlar ve müşteriler bularak hacmimizi büyüteceğimize inanıyorum. Afrika'daki muhabirlerimizi kullanarak bunu sağlayacağız. Bilmediğimiz pazarlara ülkenin ihracat yapmasını sağlayacağız. Bunun dışında kurumsal iç piyasada ve büyük işlerde de varız.