SİBEL ATİK satik@ekonomist.com.tr
02-15 Mayıs 2021 tarihli sayıdan
Son dönemde aldıkları dev yatırımlarla ekonominin baş aktörü olarak öne çıkmaya başlayan girişimciler, iş fikirlerini hızla yurtdışına taşımaya başladılar. E-ticaretten mobil uygulamalara kadar farklı iş modelleriyle Türkiye'de yazdıkları başarı hikayesini sınır ötesine taşıyan girişimci dalgası büyüyor.
Ocak ayında Londra'ya açılan Getir, geçen yıl Malezya'da lansman yapan Modanisa, kısa bir süre önce İngiltere pazarına açılan Vivense yurtdışı açılımını tamamlayıp globalleşme adımlarını güçlendiren markalardan sadece birkaçı...
Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
Örneğin, altı yıl önce kurduğu iş fikrine son iki yılda aldığı yatırımlarla Türkiye'nin yeni unicorn'u olan Getir'in kurucusu Nazmi Salur da yurt-dışında ilk adımı İngiltere'de attı.
Market ürünlerini kapıya taşıyan Getir'i Londra'ya da taşıyan Salur, yurtdışı hamlesini sürdürmeye kararlı. En son 128 milyon dolarlık yatırım alan Getir, bu yıl Berlin, Paris ve Amsterdam'a da açılacak. Hatta Brezilya bile şirketin hedef pazarlarından biri olmuş durumda.
İLHAM KAYNAĞI OLUYORLAR
Türkiye'den doğan girişimlerin yurtdışındaki bu açılımlarının ekosistem için çok önemli bir başlangıç olduğunu söyleyen Girişimcilik Vakfı Genel Müdürü Mehru Aygül, son dönemde özellikle oyun şirketlerinin başarısının Türkiye'nin yazılım ve oyun konusunda bir hub olma yolunda ilerlediğinin göstergesi olduğunu kaydediyor.
Yurtdışında başarısı artan her girişimcinin Türkiye'deki girişimci adayları için ilham kaynağı olduğunu belirten Aygül, yurtdışına açılımla ilgili şu tespitleri yapıyor: "Düşünme becerisi gelişen girişimcinin global pazara adaptasyon yeteneği de artıyor.
Farklı müşterilerle iletişime geçmek ve müşterilerden ürün deneyimlerini dinlemek ürünün kendisini de çok yönlü hale getiriyor. Her yeni pazar yeni bir deneyim olarak girişimciyi de geliştiriyor. Türkiye pazarı sayısal olarak büyük de olsa satın alım gücü, erken adaptasyon gibi önemli etkenler globalde çok daha güçlü."
ALMANYA'YA AÇILACAK
Getir, bir Türk şirketi olarak yurtdışında attığı adımda yalnız değil. Benzer bir hamle kısa bir süre önce Vivense'den de geldi. Ev yaşam ürünleriyle Türkiye'nin önemli girişimlerinden biri olan Vivense de yurtdışına Getir gibi İngiltere'den açıldı.
Londra'da mağaza açarak global mobilya pazarına giriş yapan marka, İngiltere'de e-ticaret faaliyetlerini büyütecek. Yeni teknoloji altyapısıyla geliştirdiği platform üzerinde vivenselondon. com adresinde ilk aşamada 300 ürünü satışa sunan marka, burada yılsonunda 25 bin ürün sunmayı planlıyor.
Burada en önemli nokta, ürünlerin tamamının Türkiye'den tedarik edilecek olması.
Türkiye'de sekiz yıldır geliştirdikleri tedarik ve lojistik altyapısına entegre olarak sistemi geliştirdiklerini söyleyen Vivense Kurucusu Kemal Erol, Manisa ve Manchestersiparişinin hiçbirfark olmadan aynı mantıkla üretilip teslim edileceğini kaydediyor. Erol'un hedefleri ise İngiltere ile sınırlı değil.
2023 yılında markanın 10 milyar TL ciroya ulaşması öngörülürken, yurtdışında ikinci nokta ise Almanya olacak.
HEDEF 1 MİLYAR DOLAR CİRO
E-ticaret ve online giyim platformu olan ve altı dilde hizmet verip aylık 20 milyon ziyaretçiye ulaşan Modanisa da yurtdışına açılımı en iyi temsil eden girişimlerden biri. Bu yıl 10'uncu yaşına giren bu girişim muhafazakar moda alanında 140'a yakın ülkeden müşteriye kargolarını ulaştırıyor.
Marka spor kıyafetlerden mayolara ve aksesuarlara kadar 100 bin farklı ürünü beş kıtaya ihraç ediyor. Toplam ciro içinde ihracatın payı ise yüzde 80'e ulaşmış durumda. Son üç yıldır üst üste e-ihracat şampiyonu olan girişim, geçen yıl Güneydoğu Asya'ya adım attı ve Malezya'da lansman yaptı.
Ramazan sürecinde de özellikle Avrupa'da bir Modanisa rüzgarı estirdiklerini anlatan Modanisa Genişleme ve Stratejiden Sorumlu Başkan Emin İmer, yeni pazarlara açılarak 1 milyar dolar ciroya ulaşmak istediklerini belirtiyor. Modanisa Asya'dan Avrupa'ya kadar dünyada büyümeyi planlıyor.
"YETKİNLİKLERİMİZ BÖLGEDE BİLİNİYOR"
Yurtdışında başarılı olmanın en önemli kriteri, hizmetin veya ürünün girdiği pazarlardaki kültürü anlamak ve o kültüre uygun söylemler ve ürün/ hizmet özellikleriyle ön plana çıkmak. İlgi ve ihtiyaçlar benzer olsa da içerik, söylem, satış kanalları ve metotları farklılaşabiliyor.
Avrupa, Ortadoğu, Afrika ve Rusya bölgesinde hizmet veren Labrys Yönetici Ortağı Sinan Günal, yurtdışında büyümeye devam edeceklerini söylüyor.
Yurtdışına açılmanın en zor kısmının pazara erişim metodunu doğru oturtmak olduğunu vurgulayan Günal, "Burada satış kanalı mı kullanılacak, sanal bir kanal mı kullanılacak gibi birçok sorunun yanıtlanması gerekli.
En kolay tarafı ise aslında Türkiye pazarından gelenlerin yetkinliklerinin aslında tüm bölgede biliniyor ve değer veriliyor olması" diyor.
MEHRU AYGÜL / GİRİŞİMCİLİK VAKFI GENEL MÜDÜRÜ “NETWORK EN ÖNEMLİ GÜÇ”
“Yurtdışında başarının önemli şartı hızlı olmak ve adaptasyon yeteneği. Her ülkenin farklı bir müşteri deneyimi yaratacağını unutmamak lazım. A ülkesinde geçerli olan satış/pazarlama bir değer ülkede geçerliliğini yitirecektir. Network en önemli güçleri olacak.
Bir girişimcinin mümkün olduğunca yeni network edinmesi yurtdışına açılmadan önce elini kuvvetlendirecektir. Bununla birlikte daha önce girmek istedikleri ülkeye girmiş, orada iş yapan girişimcilerle konuşmak ve deneyimlerini dinlemek de süreci kolaylaştıracak ve hızlandıracaktır.”