AYŞEGÜL SAKARYA PEHLİVAN
asakarya@ekonomist.com.tr
Perakende sektörü son dönemde ciddi bir dijital dönüşüm sürecinde. Teknolojik altyapı ve dijital süreçleri entegre eden perakendeciler, e-ticaret, çok kanallı satış, kasasız mağazalar gibi projelerle farklılaşmaya çalışıyor. Perakende sektöründeki bu dönüşüme sonunda gıda perakendecileri de katıldı.
Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
Yıldız Holding'in markası Şok, 'Cepte Şok' projesiyle bu konuda önemli bir adım attı. Bizim Toptan, Mopaş, Altunbilek, Onur Market ve Hakmar da bu yıl e-ticarete girmeye hazırlanıyor. Halihazırda internetten satış yapan şirketler ise yeni geliştirme projeleri üzerinde çalışıyor.
ŞOK BİR İLKİ YAPTI
Maliyet odaklı discount market pazarında dijitalleşme konusundaki en önemli adımı geçen yıl Şok Marketler attı. Türkiye genelinde 5 bin 100'ün üzerinde mağazası bulunan şirket, 'Cepte Şok' uygulamasını hayata geçirdi.
Bu uygulama müşteriler cep telefonu üzerinden siparişlerini verebiliyor. Ardından seçtikleri ürünleri belirledikleri zaman diliminde kendilerine en yakın Şok Market'ten aynı gün içinde teslim alabiliyorlar. Uygulama 26 mağazada pilot olarak başladı. Bu mağazaların sayısının önümüzdeki dönemde artırılması planlanıyor.
Şok Marketler CEO'su Uğur Demirel, tamamen otomotize ve dijitalleşmiş bir altyapıya sahip olduklarını söylüyor. Bu sayede lokasyon ve mağaza analizleri, efektif gözlem için günlük ve haftalık raporlamalar yapabilen şirket, mağazaların performansını ölçebiliyor. Şirketin sosyal medyadaki interaktif uygulamaları da yoğun ilgi görüyor. Sosyal medyadaki takipçi sayısı 1,5 milyonun üzerinde bulunuyor.
Yıldız Holding markalarından Bizim Toptan da kısa bir süre önce e-ticaret sitesi kurdu. Şirketin internet mağazasında, temel gıda, atıştırmalık, içecek, kişisel bakım, sarf malzemeleri, temizlik ve elektronik gibi kategorilerde ürünler bulunuyor.
YERELLER E-TİCARETE GİRİYOR
Yerel marketler de bu sürece hızlı bir giriş yapmaya hazırlanıyor. Örneğin Mopaş, Hakmar, Ankara kökenli Altunbilek ve Onur Market, bu yıl online satış için altyapı hazırlığına başlayan şirketler arasında yer alıyor.
İstanbul, Bursa ve Trakya Bölgesi'nde 150 mağazası bulunan Özen Grup bünyesindeki Onur Market de e-ticaret için adım atan şirketlerden biri oldu. E-ticaret yazılımını 2017 yılında hazırlayan şirket, 2018'de bölgesel deneme çalışmalarına başladı.
İstanbul'un üç farklı ilçesinde çalışmalara başlayan şirket, lojistik altyapısını geliştirdikçe yıl içerisinde bölgeleri genişletmeye devam edecek. 2018 yılı sonuna kadar cironun en az yüzde 3'ünün e-ticaretten gelmesi hedefleniyor. Özen Perakende Grup Ticaret Başkanı Erdal Tüfekçi, dijital dönüşüm için yaklaşık 2 milyon TL yatırım planladıklarını söylüyor.
494 discount, 26 süpermarket şubesi bulunan Hakmar da bu yıl online ticarete başlamaya hazırlanıyor. Deneme çalışmalarına İstanbul Pendik'teki süper markette başlamayı planlayan şirket, ardından bu uygulamayı diğer mağazalarına yaygınlaştıracak. Hakmar Marketler Zinciri Yönetim Kurulu Üyesi İsa Albayrak, "Discount mağazalarımızda e-ticaret şimdilik stok maliyetleri nedeniyle zor. Öncelikle süper market kanalında büyümeyi planlıyoruz" diyor.
CİRO PAYI YÜZDE 10'A ULAŞTI
Halihazırda sektörde online satış yapan şirketler ise önümüzdeki dönemde paylarını artırmak için projeler geliştiriyor. Örneğin Sarıyer Market, e-ticaret trendini erken fark eden şirketlerden biri. Yıl sonuna kadar mağaza sayısını 17'ye çıkarmayı planlayan şirket, 2015 yılından beri internet sitesi ve mobil uygulama üzerinden satış yapıyor.
Online operasyonun ciro içindeki payı yüzde 3,82'ye, sipariş hattının cirodaki payı yüzde 4'e ulaşmış durumda. Toplamda telefon ve online satışın yüzde 7,82 civarına ulaştığını belirten Sarıyer Market'in sahibi İhsan Korkmaz, 2018 yılında telefon ve online siparişin cirodaki payını yüzde 10 civarına çıkarmayı planladıklarını söylüyor.
İstanbul'da 27 şubesi bulunan Biçen Marketleri'nin de cirosunun yüzde 2si online kanaldan geliyor. Biçen Marketleri Genel Müdürü İhsan Biçen, farklı kanalları bir araya getirecek yeni projeler üzerinde çalıştıklarını ifade ediyor.
İLK MİGROS BAŞLAMIŞTI
Migros, gıda perakendesinde online satışa başlayan ilk şirket. Hem de bu alana yıllar önce girmişti. Migros Sanal Market, 1997'den bu yana hizmet veriyor. Türkiye'nin ilk mobil uygulamasını hayata geçiren Migros, yurtdışında da Ramstore mağazalarının yer aldığı Kazakistan'da online satış için pilot çalışmalara başladı. Migros Sanal Market'in bazı bölgelerde cirodaki payı yüzde 10'u geçiyor.
Şirket, 24 ilde hizmet veriyor. CarrefourSA da müşteri deneyimleri doğrultusunda 2018 yılında dijitalleşmeye odaklanmayı planlıyor. Metro Toptancı Market Türkiye'de 20 şehirde 36 şubeyle hizmet veriyor.
Dijitalleşmeye üç aşamalı olarak yatırım yapan şirket öncelikli olarak Hotel-Restoran-Cafe (HORECA) sektörünün dijitalleşmesi üzerinde duruyor. Hem yurtiçinde hem de yurtdışında değişik start up firmalarla beraber HORECA müşterilerine yönelik çalışmaları bulunan şirket, müşterilerin dijitalleşmesine destek olacak çözümler arıyor.
Bu kapsamda 5 bin müşteri için kolaylıkla web sayfası kurabilecekleri bir platform sağladıklarını söyleyen Metro Toptancı Market Yönetim Kurulu Başkanı Kubilay Özerkan, bu hizmeti geliştireceklerini belirtiyor.
Diğer çalışma konusu ise iç süreçlerini dijitalleştirerek operasyonel verimlilik sağlamak. Son olarak Food Service Delivery'de, müşterilere web ve mobil üzerinden sipariş imkanı sunmaya başlıyor. Şirket, omni-channel stratejisinin bir parçası olarak farklı app ve fonksiyonlarla bu kanalda kısa sürede hızlı gelişim sağlamayı hedefliyor.
BEKLENTİ 2,5 MİLYAR DOLAR
2018 yılı sonuna kadar Türkiye'de online gıda perakende pazarının 2,5 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Sadece mobil üzerinden satış yapan Getir'in büyüme hızı aslında gıda sektörünün gideceği noktaya dair önemli ipuçları veriyor. 2017'de beş kat büyüyen ve cirosu 100 milyon TL'yi aşan Getir, 2017 yılı sonunda toplam 3 milyon sipariş götürdü.
Şirket, cirosunu 2018 yılında dört kat büyütmeyi hedefliyor. Getir Kurucu Ortağı Tuncay Tütek, satışlarının yüzde 80'inin gıda kategorisinden geldiğini söylüyor. En çok satılan ürünler arasında ise su, soda, süt, ekmek, atıştırmalıklar ve kahvaltılık ürünler yer alıyor.