Aram Ekin Duran
eduran@ekonomist.com.tr
21 Şubat 2021 tarihli sayıdan
Son olarak 2020 yılının son çeyreğini içeren Kasım 2020 işsizlik verilerine bakalım: Bu dönemde işsizlik oranı yüzde 12,9 çıktı ve geçen yılın aynı döneminde yüzde 13,2 olan işsizlik oranına göre iyileşme gözlendi. Elbette kasım ayı verisinin açıklanmasıyla birlikte 2020'nin tamamına ilişkin işsizlik oranı da netleşti.
Buna göre 2020 yılının işsizlik oranı yüzde 13,2 oldu. Bir önceki yıl olan 2019'da ise işsizlik yüzde 13,7 çıkmıştı. Yani pandeminin vurduğu, binlerce işletmenin kapandığı, turizmin durduğu 2020 yılında işsizlikteki tablo bozulmak bir yana, iyileşme gösterdi.
İŞSİZLİK VERİLERİNDEKİ SIKINTI
Ne yazık ki işsizlik verisi hesaplamada kullanılan yöntem hayatın gerçeklerine uygun hale getirilmedikçe, bu tür "oksimoron" durumları görmeye devam edeceğiz. Zira bir önceki yıla göre yaklaşık 2 milyon kişi "iş aramıyorum ama çalışmaya hazırım" dese de, işsizlik oranına dahil edilmiyor.
Bu nedenle resmi veri kabul edilen dar tanımlı işsizlik 13,2 olurken, geniş tanımlı işsizliği hesap ettiğimizde bu oran yüzde 28'lere çıkıyor. İşsizlik verilerinde asıl değinmek istediğim nokta ise, geleceğimiz açısından en kritik sorun olarak gördüğüm genç işsizliği...
5,7 MİLYON GENÇ NE OKULDA NE İŞTE
Türkiye'de 2020 yılı ortalamasına göre yaşları 15-29 arasında olan gençlerin sayısı 17,8 milyon olarak hesaplanıyor. Bu genç nüfusun 5,4 milyonu yalnızca eğitim görürken, 5,1 milyonu ise yalnızca çalışıyor. Gençler arasında 1,7 milyonluk bir kitle ise hem okuyor hem de çalışıyor.
Geriye kalan yaklaşık 5,7 milyon gencimiz ise maalesef ne okuyor, ne de çalışıyor. Yüzdesel olarak baktığımızda, her 100 gencimizden 32,2'si, yani gençlerimizin yüzde 32'si hayatın hiçbir alanında faal değil. 20 yaş altı gençlerde eğitim oranı haliyle yükselirken, 20 yaş ve üzeri için ise durum daha da vahim hale geliyor.
Ne eğitimde ne istihdamda olanların oranı 20-24 yaş grubunda yüzde 37'ye, 25-29 yaş grubunda ise yüzde 39'a çıkıyor. Eğitimine devam etmeyen ve çalışmayan gençlerin oranı kadınlarda yüzde 43'ü buluyor.
TÜİK’TE DEĞİŞİM DÖNEMİ
Öte yandan geçtiğimiz haftalarda enflasyon için akademisyenlerin yer aldığı danışma kurulu oluşturan TÜİK, aynı
adımı işgücü istatistikleri için de attı. TÜİK’in işgücü piyasasına ilişkin kurulunda sivil toplum kuruluşu temsilcileri
Serdar Sayan, Yılmaz Kılıçaslan, Gökçe Uysal, Pınar Kaynak, Luis Pinedo Caro ile akademisyenler Seyfettin Gürsel,
Haluk Levent, Meltem Dayıoğlu Tayfur, Oğuz Karadeniz Pamukkale, İnsan Tunalı gibi isimlerin yanında TÜİK
temsilcileri de yer alıyor.
Bu adımı önemsemek gerekiyor. Ayrıca TÜİK Başkanlığına Muhammed Cahit Şirin yerine
başkan yardımcılığı görevini yürüten ve tüm kariyerini TÜİK’te geçiren Ahmet Kürşad Dosdoğru’nun vekaleten
atanması da yeni dönemde olumlu sayılması gereken bir gelişme.
